fiòca , nf: floca,
froca Definition
tàpile, orrughedhu de nie comente calat de is nues candho niat, ladu e fine; s'abru de s'ou iscumbatau cun tzúcuru fintzes a essire biancu nidu e coment’e ispruma / min. frochita, froca minuda a zisa de suchitu; àcua froca = abba astrada, frita meda; fritu (agt) che fioca = fridu meda
Synonyms e antonyms
atògia,
ispiàtzulu,
pàmpula,
solla,
tadhàine
Sentences
a bàtiles falada est sa fioca, cobertu at pastura, linna e roca ◊ fit una die de iberru mala e frita, fit frocandhe a froca lada
2.
po fai sa turta s'abriou si pesat a froca
3.
sos iltrunellos sunt acudindhe che a sa fioca, a su gialdinu ◊ totu gallizendhe a chie la podiat bogare prus bella, sas fàulas fint falendhe che a sa froca! (M.Dore)
Surnames and Proverbs
smb:
Fiocca
Scientific Terminology
tpm
Etymon
ltn.
floccus
Translations
French
flocon de neige
English
snowflake
Spanish
copo de nieve
Italian
fiòcco di néve
German
Schneeflocke.
fiocàda , nf: frocada Definition
su frocare, passada de nie
Synonyms e antonyms
niada 1,
niadura
Sentences
in piús de otant'annos, nonnu no ndhe aiat bidu mai fiocadas gai mannas e sighidas
Scientific Terminology
tpm
Etymon
srd.
Translations
French
chute de neige
English
snowfall
Spanish
nevada
Italian
nevicata
German
Schneefall.
ní , nf, nm: nia,
nibe,
nie,
nive Definition
istídhigu de abba cagiau, astrau, ma chi, a diferéntzia de su gràndhine, at fatu coment'e agúgias a bisura de frore chi formant unu pigighedhu ladu cantu s'unga (froca, upm) o fintzes prus piticu (ma a bortas a suchitu, a farinos piticos) e po cussu arresurtat lébiu, modhe e calat lenu lenu, abbellu, unu pagu coment'e bolandho / min. nivichedhu
Idioms
csn:
fàghere o pònnere nie, leàreche, iscazare o pesàreche su nie; nie russu = a pillu grussu; trubuscada de nibe = traschia de nie; frocos de nibe = tàpiles de froca, solla; selenadu nie = nadu cun istima de ccn., prendha; biancu che nibe = biancu biancu, biancu nidu
Sentences
su nie in montes at fatu a pizu russu ◊ ajozi a fàghere pupones de nie! ◊ fit nibau e sos intzidiadores ant preparau una botza de nibe ◊ frida che sa ní, no dh'iat calau una làmbriga po su mortu! ◊ cada tantu s'ischitzinavat pro che dogare su nive dae supra ◊ su bestiri suu si fuat fatu biancu chei sa ní ◊ prus de su ní est de tímiri sa ciligia ◊ fut giai ispibisiandho unu nie finivini ◊ sa nie in su monte ist arta meda
Scientific Terminology
tpm
Etymon
ltn.
nive(m)
Translations
French
neige
English
snow
Spanish
nieve
Italian
néve
German
Schnee.
niàda 1 , nf, nm: niadu 2,
nibada,
nivata Definition
su frocare, fàere nie, ma fintzes fritu meda
Synonyms e antonyms
fiocada,
niadura
/
nibera
Sentences
est fiochendhe meda: custa essit niada de sas mannas! ◊ tra una ghidhighia e una nibada, su tempus fit colandhe ◊ morzeit sa robba de sa niada manna in cuss'altura ◊ no l'apo a ilmentrigrare mai po cantu duro s'annu de su niadu mannu!
2.
inoghe che at sole, ma in cuss'umbrinu bi est sa niada!
Etymon
srd.
Translations
French
chute de neige
English
snowfall
Spanish
nevada
Italian
nevicata
German
Schneefall.
niàdu , pps, agt: nibau,
niau Definition
de niare; nau de logu, chi est carragiau de nie, chi est fridu che nie
Synonyms e antonyms
fiocadu
/
astragau,
fridu
Sentences
at niadu pagu, ocannu
2.
in montes est totu niadu ◊ sicomente fit nibau, sos amicos ant fatu botzas de nibe ◊ bido s'abba iscantada currendhe dae sas cristas niadas ◊ bentu fritu torresit, astraore, e sas serras niadas si fint bidas (P.Sulis)◊ daghi su logu est niau est perigulosu a s'orrúere
3.
callentadi, portas sos pes niaos coment'e duos cantos de astrau!◊ sa pitzinna giuchet sos càvanos nivatos de pódhine
Translations
French
neigé,
enneigé
English
snowed,
snow-clad
Spanish
nevado
Italian
nevicato,
innevato
German
schneebedeckt,
verschneit.
nibichédhu , nm Definition
nie, ma pagu, a pigighedhu, de pagu contu, o fintzes fine fine, a granighedhos piticos
Synonyms e antonyms
frochita 1,
nisotu,
pilissapilissa,
ranzola,
sarighedhu,
solloca
Translations
French
neige fondue
English
sleet
Spanish
aguanieve,
nevisca
Italian
nevìschio
German
leichter Schneefall.
ranzòla , nf, nm: ranzolu 1 Definition
frochighedha, nie a farinedhos, fine fine
Synonyms e antonyms
frochita 1,
grantzola*,
nisotu,
pilissapilissa,
randhinedhu,
sarighedhu,
solloca
Sentences
fit betendhe ranzola e abba a cadinos ◊ est faghindhe néula, bentu e nues de ranzola ◊ fit die mala de funadas de ranzola e de nie ◊ dogni ranzolu de nie chi che li falaiat subra li faghiat efetu mannu
Surnames and Proverbs
prb:
Nostra Segnora de sa cincirriola o faghet bentu o faghet ranzola
Scientific Terminology
tpm
Translations
French
neige fondue
English
sleet
Spanish
nevisca
Italian
nevìschio
German
Schneeregen.
sòlla , nf Definition
pigighedhu de cosa pitichedhedha e fine, mescamente de pódhine; froca comente calat a orrugos lados cantu s'unga / s. de pódhini = una de is partes prus fines de su pódhine; s. de nue = nuighedha bianca
Synonyms e antonyms
atiza,
cadassa,
crosta,
freadu,
itzolla,
muga,
pagiagoda,
tizola,
tògia*
/
abighíngiu,
arritzu 1,
brutura,
fioca,
grisu 1,
rena,
renza,
tadhàine
/
ispiàtzulu
2.
is paperis che solla si apatant in su pamentu (F.I.Congiu)
Surnames and Proverbs
smb:
Solla
Translations
French
grain,
fragment,
flocon de neige
English
speck,
snowflake
Spanish
pizca,
copo de nieve
Italian
brùscolo,
fiòcco di néve
German
Körnchen,
Schneeflocke.
tadhàine , nm Definition
su nie comente calat de is nues a orrughedhos lados / leporedhas de t. = tàpiles de froca
Synonyms e antonyms
atògia,
fioca,
ispiàtzulu,
solla
2.
réndhias sont sas pàrpalas e a s'ischintidha bia de sa mirada rutu est su tadhàine de sa morte
Etymon
srdn.
Translations
French
flocon de neige
English
snowflake
Spanish
copo de nieve
Italian
fiòcco di néve
German
Schneeflocke.