castàgna , nf: castàngia,
castanza Definition
mata chi faet manna, bona po linna de òpera; su frutu chi faet; in cobertantza, fàula manna, cosa de no crèdere; su pl. aina po anedhare o allorigare is pilos / a/c. sa castàngia (upm) = su frutu; is/sas castàngias/ castanzas = is matas de castàngia (o is fàulas); castangedhu = castanza minuda / is partes de fora de sa castàngia: su scriscioni o raga, su croxu, su pilloncu; castanza morisca, gionisca = sa chi bendhent in butega sica e neta, ispuligada; castagna de coa, a iscàvulu = ispigadura, sa chi si podet buscare a úrtimos (a chie ndhe cheret) apustis fata s'arregorta; sa castàngia bícia = ungone, calia; castanza rànchia = bómbina (Aesculus hippocastanum)
Synonyms e antonyms
càrigas,
fàula
Idioms
csn:
colore de castanza = colori iscuriosu, coment'e de castàngia lómpia; bèndiri, prantare, nàrrere castàngias = nàrrere fàulas o contai mincídius; terra a matza de castàngia = de bonu farigu, de bona muta pro l'arare, isorta che farina; portai castàngia a Aritzu = zúghereche s'abba a mare, fàghere cosa chi no serbit, pistai àcua; spiciai sa castàngia = fàghere una trapada a sa corza, pro la còghere
Sentences
de castanza faghent càssias, tazeris, pistalardos, mobbília ◊ sas castanzas ocannu sunt bellas barriadas ◊ is castagnas nostas funt sicannosinne
2.
làndiri a fàmini castàngia parit ◊ suta de sas àrbures bi est sa castanza a cortina ◊ faghimus sa festa de sa castanza ◊ sa castàngia po dha fai arrustia tocat a dha ispitzulai, po no tzacai ◊ istrampandho sa castagna su sacu as segau ◊ ocanno dhue at castagna meda
Surnames and Proverbs
smb:
Castangia
Scientific Terminology
mtm, frt, castanea sativa
Etymon
ltn.
castanea
Translations
French
châtaignier,
châtaigne
English
chesnut
Spanish
castaño,
castaña
Italian
castagno,
castagna
German
Kastanienbaum,
Kastanie.
castagnéri , nm, agt: castangeri,
castanzeri Definition
chie ingollet a giru castàngia po bèndhere; chi o chie narat fàulas
Synonyms e antonyms
castanzaju
/
carigaju,
fabularzu,
fauànciu,
mincidiosu,
patateri
Sentences
acò sos castanzeris! ◊ bi at unu castanzeri in ziru: bae a comporare pagas castanzas!
2.
castanzeris coriosos b'at chi narant chi bolat su molente!
Etymon
srd.
Translations
French
marchand de marrons
English
chesnut seller
Spanish
castañero
Italian
castagnaro
German
Kastanienverkäufer.
forredhàju , nm Definition
cussu chi faet e bendhet sa castàngia orrostia
Scientific Terminology
prf
Etymon
srd.
Translations
French
marchand de marrons
English
roast chesnut seller
Spanish
vendedor de castañas asadas
Italian
caldarrostàio
German
Kastanienröster.
ischissòne , nm: iscriscione,
iscrissone,
isgrissone,
scriscioni Definition
sa primu corgiolu de sa castàngia, a fora, totu ispina; genia de animale cun sa pedhe totu ispina a dónnia bandha, tundhu tundhu candho si allòmborat timendho
Synonyms e antonyms
acrissone,
arone,
cocotu,
cuscusone 2,
erghisone,
griscione,
gurgudhu,
ispunzola 1,
raga
/
aritu,
arrescioni
Sentences
su bentu ndhe iscudet s'ischissone ◊ una die ti apo bidu castagnendhe: cun manu lestra collias s'iscrissone ◊ s'ischissone ocanno est calannonne chena èssere lómpia sa castagna
2.
in conca pro ti rèndhere atraente giughes un'ischissone apena abbertu!…
Scientific Terminology
rbr; anra, erinaceus aeuropeus var. italicus
Translations
French
bogue
English
chesnut husk
Spanish
erizo
Italian
rìccio della castagna,
rìccio
German
Kastanienigel,
Igel.
ràga , nf Definition
su corgiolu ispinosu de sa castàngia e fintzes sa cogòcia de su landhe; a logos est sa fògia de sa canna (fintzes de su trigu), po cantu imbodhigat su cambu
Synonyms e antonyms
arone,
cugudha,
gurgudhu,
ischissone,
ispunzola 1
/
aterga
Surnames and Proverbs
smb:
Raga, Ragas
Scientific Terminology
rbr
Translations
French
bogue
English
chesnut husk
Spanish
erizo
Italian
rìccio
German
Kastanienigel,
Fruchtbecher,
Cupula.