castàgna , nf: castàngia, castanza Definitzione mata chi faet manna, bona po linna de òpera; su frutu chi faet; in cobertantza, fàula manna, cosa de no crèdere; su pl. aina po anedhare o allorigare is pilos / a/c. sa castàngia (upm) = su frutu; is/sas castàngias/ castanzas = is matas de castàngia (o is fàulas); castangedhu = castanza minuda / is partes de fora de sa castàngia: su scriscioni o raga, su croxu, su pilloncu; castanza morisca, gionisca = sa chi bendhent in butega sica e neta, ispuligada; castagna de coa, a iscàvulu = ispigadura, sa chi si podet buscare a úrtimos (a chie ndhe cheret) apustis fata s'arregorta; sa castàngia bícia = ungone, calia; castanza rànchia = bómbina (Aesculus hippocastanum) Sinònimos e contràrios càrigas, fàula Maneras de nàrrere csn: colore de castanza = colori iscuriosu, coment'e de castàngia lómpia; bèndiri, prantare, nàrrere castàngias = nàrrere fàulas o contai mincídius; terra a matza de castàngia = de bonu farigu, de bona muta pro l'arare, isorta che farina; portai castàngia a Aritzu = zúghereche s'abba a mare, fàghere cosa chi no serbit, pistai àcua; spiciai sa castàngia = fàghere una trapada a sa corza, pro la còghere Frases de castanza faghent càssias, tazeris, pistalardos, mobbília ◊ sas castanzas ocannu sunt bellas barriadas ◊ is castagnas nostas funt sicannosinne 2. làndiri a fàmini castàngia parit ◊ suta de sas àrbures bi est sa castanza a cortina ◊ faghimus sa festa de sa castanza ◊ sa castàngia po dha fai arrustia tocat a dha ispitzulai, po no tzacai ◊ istrampandho sa castagna su sacu as segau ◊ ocanno dhue at castagna meda Sambenados e Provèrbios smb: Castangia Terminologia iscientìfica mtm, frt, castanea sativa Ètimu ltn. castanea Tradutziones Frantzesu châtaignier, châtaigne Ingresu chesnut Ispagnolu castaño, castaña Italianu castagno, castagna Tedescu Kastanienbaum, Kastanie.
castagnéri , nm, agt: castangeri, castanzeri Definitzione chie ingollet a giru castàngia po bèndhere; chi o chie narat fàulas Sinònimos e contràrios castanzaju / carigaju, fabularzu, fauànciu, mincidiosu, patateri Frases acò sos castanzeris! ◊ bi at unu castanzeri in ziru: bae a comporare pagas castanzas! 2. castanzeris coriosos b'at chi narant chi bolat su molente! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu marchand de marrons Ingresu chesnut seller Ispagnolu castañero Italianu castagnaro Tedescu Kastanienverkäufer.
forredhàju , nm Definitzione cussu chi faet e bendhet sa castàngia orrostia Terminologia iscientìfica prf Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu marchand de marrons Ingresu roast chesnut seller Ispagnolu vendedor de castañas asadas Italianu caldarrostàio Tedescu Kastanienröster.
ischissòne , nm: iscriscione, iscrissone, isgrissone, scriscioni Definitzione sa primu corgiolu de sa castàngia, a fora, totu ispina; genia de animale cun sa pedhe totu ispina a dónnia bandha, tundhu tundhu candho si allòmborat timendho Sinònimos e contràrios acrissone, arone, cocotu, cuscusone 2, erghisone, griscione, gurgudhu, ispunzola 1, raga / aritu, arrescioni Frases su bentu ndhe iscudet s'ischissone ◊ una die ti apo bidu castagnendhe: cun manu lestra collias s'iscrissone ◊ s'ischissone ocanno est calannonne chena èssere lómpia sa castagna 2. in conca pro ti rèndhere atraente giughes un'ischissone apena abbertu!… Terminologia iscientìfica rbr; anra, erinaceus aeuropeus var. italicus Tradutziones Frantzesu bogue Ingresu chesnut husk Ispagnolu erizo Italianu rìccio della castagna, rìccio Tedescu Kastanienigel, Igel.
ràga , nf Definitzione su corgiolu ispinosu de sa castàngia e fintzes sa cogòcia de su landhe; a logos est sa fògia de sa canna (fintzes de su trigu), po cantu imbodhigat su cambu Sinònimos e contràrios arone, cugudha, gurgudhu, ischissone, ispunzola 1 / aterga Sambenados e Provèrbios smb: Raga, Ragas Terminologia iscientìfica rbr Tradutziones Frantzesu bogue Ingresu chesnut husk Ispagnolu erizo Italianu rìccio Tedescu Kastanienigel, Fruchtbecher, Cupula.