codriòla , nf, nm: coldiola,
coldiolu,
cordiola,
cordiolu Definition
genia de funighedha fine, mescamente sa chi si ponet a sa bardúfola; su pl. is cordiolus funt is istentinas
Synonyms e antonyms
balentinu,
cannabitu,
cordedha,
cordigliola,
filadissa,
funedhu,
grosseru,
ispaitu,
lentzinu,
músciu,
presógliu,
toroneu,
tzunghedhu
Idioms
csn:
segamentu de cordiolas, de cordiolus = segamentu de matza; istríngiri is cordiolas a unu = istàreli ifatu, custrínghere a fàghere carchi cosa; cordiolu de… (css. cosa)= filera, sia de…
Sentences
piga su coldiolu po acapiare su cane!◊ teniat su cannitzu apicau cun bàtoro cordiolas
2.
ndi tengu de segamentus de conca e de cordiolas in su trabballu!…◊ sa primu persona chi benit a mi segai is cordiolus mi depit timi!
3.
sa mastra aviat torrau a lèghere cussu cordiolu de lúmenes ◊ de contos ndhe isciat cadaune unu cordiolu e una parte l'amus contada
Etymon
itl.
corda
Translations
French
ganse,
cordonnet
English
cord
Spanish
cordel
Italian
cordellina,
cordoncino
German
dünne Schnur.
funédhu , nm Definition
funighedha finivini po acapiare cosa
Synonyms e antonyms
balentinu,
cannabitu,
cordedha,
filadissa,
ispaitu,
músciu,
toroneu,
tzunghedhu
Sentences
a funedhu si prendhet sa buca de sos sacos
Translations
French
cordelette
English
cord
Spanish
cordita
Italian
cordicèlla
German
Schnur.
imbíliche, imbílicu , nm: imbílighe,
imbíligu,
immíligu Definition
in sa carena, su nodu chi abbarrat de su cordone, e su cordone etotu (genia de codriola) chi finas a naschire mantenet su fedu totu a unu cun sa carena de sa mama (est coment’e arraighinau in sa segunda, aintru de sa madre) e chi, apustis naschios, si ndhe segat e abbarrat coment’e a nodu e a fossedhu in mesu de sa bentre a parte de fora (in su cristianu a s’artària de su chintzu)
Synonyms e antonyms
bídhigu
/
ttrs. imbírigu
Idioms
csn:
fàghere s'i. a sa criadura, candho naschit; prèndhere s'i. a unu = imbovai sa genti; fàgheresi s'i. che rosa = satzaisí a meda; zúghere s'i. cantu unu canistedhu = èssere matimannu; èssere a imbíliche in foras = a bentre nuda; i. maltzidu = itl. onfalite
Sentences
candho sa criadura naschet ndhe li segant su cordone de s'imbíligu e li faghent unu nodu ◊ su commendatore fit chin s'imbílicu cantu unu canistedhu ◊ s'imbílighe che basolu est tundhu e purpurinu
2.
no ti fides de cussu incruvu: prendhet s'imbíligu finas a su demóniu! ◊ cussu in su negússiu prendhet s'imbíligu a totus!
Scientific Terminology
crn
Etymon
ltn.
umbilicus
Translations
French
nombril,
cordon ombilical
English
navel,
umbilical cord
Spanish
ombligo,
cordón umbilical
Italian
ombelico,
cordone ombelicale
German
Nabel,
Nabelschnur.
ispàgu , nm: ispau,
spagu Definition
soga impixada po cosire iscarpas, botas: genia de codriola o filu grussu, forte, chi is sabbateris trebballant cun pighe ponendho a unu càbudu una tzudha de procu chi, sigomente est tètera, faet intrare méngius s'ispau in s'istampu fatu a surba; ispagu est a logos fintzes ispaitu, troneu
Idioms
csn:
un'i. de bentu, de boche = frinighedha, boghighedha, píulu; lísiu che i. = lísiu lísiu, chi essit o andhat chentza dificurtade peruna, sentza de arrèsciri nudha; che falat che i. = nau de cosa de papai o de bufai, chi praxit
Sentences
dae mastru de ispaos est torradu a maniale, pro fàghere acontzitos, tàpulos e mesos solos a sa mantessi cartzamenta chi l'at postu a pè in terra
2.
cudhu binichedhu licantzu nche falabat che ispau incherau!
3.
si ammescurat totu a su sàmbini, si nci betat aintru de sa bentre, si dh'imbucat in is urus unu puncionedhu de linna e si acàpiat a ispagu
4.
sa note fit sélia: no pesabat un'ispau de bentu in totu su sartu
5.
sos versos lis issiant lísios che ispau incherau
Etymon
itl.
Translations
French
ficelle,
ligneul
English
cord
Spanish
bramante,
hilo palomar
Italian
spago
German
Schnur.
músciu , nm Definition
funighedha fine fata cun pramma
Synonyms e antonyms
cordedha,
filadissa
Sentences
cussu maleitu istringhiat chíngia e músciu a peíderos e padres
Etymon
itl.
muscello
Translations
French
ficelle,
cordelette
English
cord
Spanish
cuerda fina
Italian
funicèlla
German
Schnürchen.
saíta , nf Definition
in s'animale mascu e in s'ómine, donniunu de is duos cundhutos o cordones de is butones inue passat su sèmene fintzes a una genia de busciuchedha (duas) chi chistit su sèmene fintzes a bogare
Synonyms e antonyms
bitas,
subiles
Sentences
in sa crastadura si ndhe segant sos butones e si prendhent sos cabos de sas saitas
Scientific Terminology
crn
Etymon
ltn.
sagitta
Translations
French
cordon spermatique
English
spermatic cord
Spanish
funículo espermático
Italian
funìcolo spermàtico
German
Samenstrang.
trancafílu , nm: trangafilu Definition
tirighedha de orrobba po acapiare su deventale in su chintzu; tirighedha de orrobba de pònnere a singiale in mesu de unu libbru; filu po istèrrere s'orrobba po asciutare
Synonyms e antonyms
presógliu
Etymon
spn.
*trancafilo
Translations
French
signet
English
bookmark,
cord
Spanish
hilo,
marcalibros
Italian
cordoncino,
segnalibro
German
Bindfaden,
Lesezeichenband.