arrecàtu 1 , nm Definition
genia de duda, de duritu, de delicadesa
Synonyms e antonyms
arrechetu,
recatamentu
Sentences
su dotori at abertu s'enna cun arrecatu
Etymon
spn.
recato
Translations
French
tenue sérieuse
English
grave expression
Spanish
recato
Italian
contégno grave
German
würdevolles Benehmen.
manipòsa , nf: mariposa Definition
calagasu, bobboi cun is alas ladas e pintadas chi curret a sa lughe a denote, porchedhu o lèpere de santu Antoni; genia de lughighedha chi si ponet a is mortos o po unu santu; in cobertantza, fintzes persona chi tenet pagu firmesa
Synonyms e antonyms
abadegasu,
barabàtula,
carravarina,
lepilepi,
papagallu 1,
seisei
/
lumu 1
Sentences
che mariposa bolat de frore in frore ◊ apo cantau rúnchines, grodhos, mariposas, alipintas ◊ colorida mariposa, visitas dogni fiore ◊ gioga mariposa, bola bola in sa mata de s’arrosa!
2.
o maniposa chi semper acesa lughes de continu pro su tale e no ti olvidas de sa poberesa! (B.Sulis)◊ seu andada a comporai un'iscàtua de mariposas ◊ tremint is mariposas musciendi me is làntias ◊ pigai s'iscàtula de is mariposas e liai unus cantu trébinis, po su mortu
3.
cantu fint diferentes sas pitzinnas de tandho dae sas mariposas de sos tempos presentes!…◊ sas féminas li curriant che mariposas a su fiore ◊ cun coloris de celu, ses una mariposa fata aposta po mei! (G.Cappai)
Scientific Terminology
crp
Etymon
ctl., spn.
mariposa
Translations
French
papillon,
phalène,
faible lumière,
papillon (persona fatua,
leggera)
English
butterfly,
moth,
grave light
Spanish
falena,
lamparilla,
mariposa
Italian
farfalla,
falèna,
lumino
German
Schmetterling,
Nachtfalter,
Wachslicht.
moliméntu , nm: molumentu,
monimentu,
morimentu,
mulimentu,
munimentu,
murimentu Definition
genia de fràigu piticu chi si faet po che pònnere unu mortu aintru, in campusantu; muntone de pedra in su tretu de su sartu inue ant bochitu a calecunu; in crésia, su sepurcru, capella e logu ue si ponet su Santíssimu in gióbia santa, abbandha, totu aprontau e mudau cun nènneres, frores e lantiedhas
Synonyms e antonyms
losa,
tumbinu
Sentences
custu male mi che ponet in su molimentu ◊ daghi apo a dare contos a Gesusu, si benis a su meu murimentu si as coràgiu mi pones su pè susu! ◊ cantos mulimentos no b'at de mortos male! ◊ non si nd'ant iscravau de sa ruxi po s'onorai in morimentu
Etymon
ltn.
monumentum
Translations
French
sépulture,
tombeau
English
grave,
burial
Spanish
tumba,
sepultura
Italian
sepoltura,
tómba
German
Grab.
sidhadàrzu , agt, nm Definition
chi o chie istat cricandho sidhados, iscusòrgios
Etymon
srd.
Translations
French
chercheur de trésors cachés ou enfouis
English
grave robber
Spanish
saqueador de tumbas antiguas
Italian
tombaròlo
German
Plünderer antiker Gräber.
túda , nf: tuta Definition
su tudare, interràrgiu; fossu po interrare unu mortu
Synonyms e antonyms
interru
2.
finas sos mortos si trement arpilados in sa tuda, de cantu est fritu ◊ ch'est coduladu che unu sacu intro de una tuda noa chi s'interramortos aiat ammaniadu pro un'àteru cortzu
Translations
French
fosse
English
grave
Spanish
fosa
Italian
fòssa
German
Grab.