arrecàtu 1 , nm Definitzione
genia de duda, de duritu, de delicadesa
Sinònimos e contràrios
arrechetu,
recatamentu
Frases
su dotori at abertu s'enna cun arrecatu
Ètimu
spn.
recato
Tradutziones
Frantzesu
tenue sérieuse
Ingresu
grave expression
Ispagnolu
recato
Italianu
contégno grave
Tedescu
würdevolles Benehmen.
manipòsa , nf: mariposa Definitzione
calagasu, bobboi cun is alas ladas e pintadas chi curret a sa lughe a denote, porchedhu o lèpere de santu Antoni; genia de lughighedha chi si ponet a is mortos o po unu santu; in cobertantza, fintzes persona chi tenet pagu firmesa
Sinònimos e contràrios
abadegasu,
barabàtula,
carravarina,
lepilepi,
papagallu 1,
seisei
/
lumu 1
Frases
che mariposa bolat de frore in frore ◊ apo cantau rúnchines, grodhos, mariposas, alipintas ◊ colorida mariposa, visitas dogni fiore ◊ gioga mariposa, bola bola in sa mata de s’arrosa!
2.
o maniposa chi semper acesa lughes de continu pro su tale e no ti olvidas de sa poberesa! (B.Sulis)◊ seu andada a comporai un'iscàtua de mariposas ◊ tremint is mariposas musciendi me is làntias ◊ pigai s'iscàtula de is mariposas e liai unus cantu trébinis, po su mortu
3.
cantu fint diferentes sas pitzinnas de tandho dae sas mariposas de sos tempos presentes!…◊ sas féminas li curriant che mariposas a su fiore ◊ cun coloris de celu, ses una mariposa fata aposta po mei! (G.Cappai)
Terminologia iscientìfica
crp
Ètimu
ctl., spn.
mariposa
Tradutziones
Frantzesu
papillon,
phalène,
faible lumière,
papillon (persona fatua,
leggera)
Ingresu
butterfly,
moth,
grave light
Ispagnolu
falena,
lamparilla,
mariposa
Italianu
farfalla,
falèna,
lumino
Tedescu
Schmetterling,
Nachtfalter,
Wachslicht.
moliméntu , nm: molumentu,
monimentu,
morimentu,
mulimentu,
munimentu,
murimentu Definitzione
genia de fràigu piticu chi si faet po che pònnere unu mortu aintru, in campusantu; muntone de pedra in su tretu de su sartu inue ant bochitu a calecunu; in crésia, su sepurcru, capella e logu ue si ponet su Santíssimu in gióbia santa, abbandha, totu aprontau e mudau cun nènneres, frores e lantiedhas
Sinònimos e contràrios
losa,
tumbinu
Frases
custu male mi che ponet in su molimentu ◊ daghi apo a dare contos a Gesusu, si benis a su meu murimentu si as coràgiu mi pones su pè susu! ◊ cantos mulimentos no b'at de mortos male! ◊ non si nd'ant iscravau de sa ruxi po s'onorai in morimentu
Ètimu
ltn.
monumentum
Tradutziones
Frantzesu
sépulture,
tombeau
Ingresu
grave,
burial
Ispagnolu
tumba,
sepultura
Italianu
sepoltura,
tómba
Tedescu
Grab.
sidhadàrzu , agt, nm Definitzione
chi o chie istat cricandho sidhados, iscusòrgios
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
chercheur de trésors cachés ou enfouis
Ingresu
grave robber
Ispagnolu
saqueador de tumbas antiguas
Italianu
tombaròlo
Tedescu
Plünderer antiker Gräber.
túda , nf: tuta Definitzione
su tudare, interràrgiu; fossu po interrare unu mortu
Sinònimos e contràrios
interru
2.
finas sos mortos si trement arpilados in sa tuda, de cantu est fritu ◊ ch'est coduladu che unu sacu intro de una tuda noa chi s'interramortos aiat ammaniadu pro un'àteru cortzu
Tradutziones
Frantzesu
fosse
Ingresu
grave
Ispagnolu
fosa
Italianu
fòssa
Tedescu
Grab.