Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

agiòne , nf: ajona, ajone, ajoni Definition genia de lóriga de corria o de pedhe crua chi si ponet a su giuale, in mesu in mesu, po dhue fàere intrare e arrèschere sa punta de sa timona de su carru o de s'arau / furriaisí a un'ajoni = fàgheresi a unu gantzu Synonyms e antonyms alasoni, bagione 1, cajone 1, fatzolu 1, giussòrgia, sesúgia Sentences nosu festis is ajonis cun pedhi de marxani 2. s'espi si fúrriat a un'ajoni candu cracat, ca pungit e mússiat Translations French anneau d'un joug English strip of leather joining the top flail to the handle Spanish mediana, barzón Italian gombina German Lederriemen im Pflugbaum.

búgia , nf: buza, burza 1 Definition istrégiu fatu cun pedhe de craba, po pònnere cosa de papare o de bufare; nau in cobertantza, sa bentre / min. buzichedha; bogitu = itl. borsa, zainetto (de iscola) Synonyms e antonyms borràcia, udre / taschedha / bentre, istògomo Idioms csn: sa burza de su fele = busichedha de su fele, su fele; èssere una burza de fele = (nadu de ccn) tirriosu, odiosu Sentences su pitzinnu bogat dae sa buza una piza de pane e casu ◊ manna una buza de pedhe mi desit e sos bentos intro impresonesit ◊ una buza gighia de binu e sa tasca de provistas arreu ◊ sos sordados depiant acumpanzare su re cun buzas de abba ◊ chie non traballat ite ponet in sa búgia?! ◊ a ses annos seo annau a iscola cun su bogitu 2. su chi ti dant in travallu a contu anzenu serbit solu a ti prenare sa buza ◊ issos si atatant, si prenant sas buzas! Surnames and Proverbs smb: Buza, Buzas, (Debuggias, Debugias, Uggias, Uzzas) Scientific Terminology stz Etymon ltn. *bulgea Translations French outre English leather bag Spanish odre Italian ótre German Schlauch, Wanst.

cógliu , nm: colzu 1, córgiu, corju, corzu, croxu Definition est prus che àteru sa pedhe de animales de petza manna (àinu, boe, cuadhu, e àteros) e po cussu grussa meda; si narat in cobertantza de sa pedhe de su cristianu puru, mescamente a disprétziu, o de calecunu bestimentu malu a manigiare samunandho de cantu est grussu Synonyms e antonyms pedhe / còglia, corgiolu, iscortza, scroxu / pidhoncu Idioms csn: su croxu de sa mela, de s'àxina, croxu de àrburi, de pani, de nuxi, de méndula, de arenada, de coloru = sa corza; gherrare a corjos = a istrumpas Sentences de sos corzos contzados, segundhu s'animale si faghent loros, sogas, traíglias, solas e àteru ◊ li lasso su colzu a si lu fàghere a botinos 2. no podea abarrai in croxu de su feli chi tenea! ◊ ancu ti boghent su corzu, coromeu!…◊ lu felzeint a ue su colzu est piús duru ◊ timet a lu corpare, a su fizu, a bortas puru chi li guastet su corzu!… 3. bogadichelu cussu corzu de tzacheta, ca ti la sàmuno! Scientific Terminology crn Etymon ltn. coriu(m) Translations French cuir, peau English leather, rind Spanish cuero, piel Italian cuòio, bùccia German Leder, Schale.

coiràmene, coiràmini , nm Definition is còrgios, is pedhes Synonyms e antonyms corjàmene Sentences is catzolas fatas dai custu coiràmene non ti n'iant tocau de pè! Etymon ctl., itl. cuiro + corame Translations French des cuirs English dressed leather Spanish corambre Italian corame German bearbeitetes Leder.

corjàmene , nm Definition is còrgios, is pedhes Synonyms e antonyms coiràmini Etymon srd. Translations French cuirs English leather and hides Spanish corambre Italian cuoiame German Lederware.

corjàrju , nm Definition maistu chi trebballat is còrgios Synonyms e antonyms pedhinarju Scientific Terminology prf Etymon srd. Translations French peaussier English dealer in leather and hides Spanish curtidor Italian cuoiàio German Lederhändler.

corría , nf: curria Definition acapiolu, tirighedha fine e longhita de pedhe (e fintzes codriola po sa bardúfola) Synonyms e antonyms agugeta, allióngiu, cordonera, lantu, presógliu, trena / sagonitu Idioms csn: bogare sa pedhe a c. = segàrela a tizas; c. de aciotus, de frenu, de porta, de sàndalus; sa c. de su linnàmini = itl. fibra, tìglio del légno; sa c. de sa pasta = tèmpera, more zusta de su pane pro lu sestare, corriatu ma no assutu; segare sa c. a sa pasta (de su pane, de sos durches e gai) = nòghereli in sa pesadura; no leare corria = (nadu de su casu faghindhe) chi no essit bene, chi abbarrat coment'e a renas); c. de rasoja = tira de pedhe pro arrodare sa resorza de su braberi; c. de terra = zura, tiza de terra, binzia de terrinu sestadu a longu; andhare a cabadhu in corrias de focu = a cadhu fuindhe; èssiri de bona c. (nadu de zente) = corriatos, fortes Sentences sas corrias si ponent a prèndhere sas iscarpas ◊ li bogo sa pedhe a corria, si li ponzo manu! ◊ su pastore si bestiat in giancheta de billutu, gambales de corria e pantalones a s'isporta 2. mi ant ispropiau una corria de terra 3. candu est bentu de soli su pani perdit sa corria 4. est tucau a cabadhu in corrias de focu ◊ si ndi est andau… in corrias de fogu! Surnames and Proverbs smb: Corria, Corrias / prb: in palas allenas corria lada Etymon ltn. corrigia Translations French courroie English leather strap Spanish correa Italian corréggia German Riemen.

corriàlzu , nm: corriàrgiu, corriarju, corriarxu, corriaxu, corriarzu Definition pedhe, corria fine de pedhe chi si ponet po cosire sogas, sabbatas e àteras cosas de pedhe etotu: est fatu de pedhe de canes o de gatos làngios; fintzes frunimentos de pedhe po animales (cuadhos, burricos) Sentences at cosidu sa tasca cun corrialzu a puntos fitos ◊ gei no portas sa língua cancarada e cosia a corriarxu!…◊ pro fàghere su corriarzu lassaiant unu cane presu a mòrrere de fàmine Etymon srd. Translations French courroie de cuir English small leather strap Spanish correa Italian correggiòla German Riemchen.

sesúgia, sesúja , nf, nm: sisuja, sisuju, susúgia, susuja, susuza Definition est una genia de lóriga de loru o pedhe crua chi si ponet a su giuale, in mesu in mesu, po dhue intrare sa punta de sa timona de su carru o sa canna de s'arau / pinnicare o fortzicare sa cosa, sa zente che susuja = fàere a unu gànciu, atrotigare, acancarronare Synonyms e antonyms agione, alasoni, bagione 1, cajone 1, fatzolu 1, giussòrgia Scientific Terminology msg Etymon ltn. subjugia (lora) Translations French anneau d'un joug English strip of leather joining the top flail to the handle Spanish barzón Italian gombina German Lederriemen im Pflugbaum.

sòca , nf, nm: assoga, socu, soga, sogu Definition corria o tira longa e larga de pedhe cosia a un'ala de arresurtare a duos pígios: a unu càbudu portat una lóriga o chirchedha ue si faet intrare sa coatza; brione de casu modhe postu in su fogu po orrostire, comente s'iscàgiat, o fintzes de àteru chi calat comente a funedhas cagiadas; su tanti de filu chi s'intrat in s'agu (itl. gugliata) o fintzes su filu chi si faet filandho / min. sochedha, soghita Synonyms e antonyms cànnabu, fune, isciocu, sagone, sédina / cabu Idioms csn: soga de filu, de lana, de arràfia, de ispau = cabu de filu, filu de lana, e gai; sa soga de su dimóniu = cabu de filu tropu longu (e pro cussu s'imbojat e annodighedhat cosindhe); soga de terra = bículu, zura de terrinu Sentences est imbodhiendi e ispodhiendi sa soga ◊ est tucau a linna chin sa soca ◊ faghiat sogas cun sa pedhe crua ◊ sunt colados a cadhu, a soga a codhu ◊ una crapola nida che apo ligadu in s'ortu e cun su socu nou… 2. su casu nou postu in su fogu si faghet a sogas ◊ portat su cofinu prenu de sogas fendi cumpositzionis de ballus tundus ◊ cussa filongiana filaiat semper a soga manna ◊ dae laras perdiat sogos de bae ◊ preparu una soghitedha de satitzu 3. sas socas de su pisellu fint ghetatas a ria 4. fibàt e tessiat, sa soga si segàt ma no ndi aciungiat! Etymon ltn. soca Translations French corde en cuir, courroie English leather rope Spanish soga, cuerda de cuero, correa Italian fune di cuòio German Lederschlinge, Lederseil.