Abbreviations Legenda | Symbols Legend

abbaràza , nf: acuaràgia Definition ógiu de trementina, bonu po ammodhigare e iscagiare méngius su vernissu a manera de acivire de prus frigau a pinzellu Translations French térébenthine English oil of turpentine Spanish aguarrás Italian ràgia, diluènte German Terpentinöl.

alaróllu , nm: allarolu, azaloru, azarolu, ozaloru* Definition istugighedhu de terra istangiada po pònnere ógiu Synonyms e antonyms umperollu Sentences piantinas, sementzas e matzocas ndhe at postu in azarolos e rugos de broca… Scientific Terminology stz Translations French huilier English oil cruet Spanish vinagrera Italian utèllo German irdenes Töpfchen.

alghentàre , vrb: arghentare Definition fàere in colore de prata; pònnere in su fogu a iscagiare bene e imbudhidare, nau mescamente de s'ógiu: a. s'ógiu, su mele, sa saba Synonyms e antonyms arrafinai, assendrare Sentences sa bidhia s'arghentat a primu manzanu, la basat su sole e ch'est isparia ◊ s'ozu de lestínchinu l'amus arghentau in sa sartàghine Etymon ltn. recentare Translations French dépurer, raffiner, réchauffer de l'huile English to purify, to heat the oil Spanish refinar aceite Italian depurare, raffinare, riscaldare l'òlio German klären, läutern, das Öl aufwärmen.

binagrèra , nf: vinagrera Definition istregighedhu po pònnere s'aghedu e s'ógiu in mesa Scientific Terminology stz Etymon spn. vinagrera Translations French huilier English oil cruet Spanish vinagrera Italian acetolièra, ampollièra German Essig- und Ölflasche.

candíle, candíli, candíliu, candílliu , nm Definition làmpada a ógiu, ma fintzes a bisura de candhelobbre Sentences su lampaluxi de unu candili ◊ a su mortu dhi poniant sos candiles de ozuermanu allutos, ma commo ponent bàtero candhelas ◊ fait luxi s'istiàrica posta in su candílliu Etymon spn. Translations French lampe à huile English oil lamp Spanish candil Italian lucèrna ad òlio German Öllampe.

crismèra , nf Definition s'istugighedhu ue si chistit s'ogiusantu Scientific Terminology stz Etymon ctl., spn. crismera Translations French burette destinée à contenir les saintes huiles English holy oil vessel Spanish crismera Italian vasetto dell'òlio santo German Salbölgefäß.

luchèra , nf: lughera, lugherra, luxerra Definition istugighedhu cun ógiu e loghíngiu po allúere a fàere lughe, genia de làmpana; lughe etotu Synonyms e antonyms candeba, lutzera / luche 2. lugheras rujas intrant dae sa fentana: no ant a èssere cosa mala? Etymon ltn. lucerna Translations French lampe à huile English oil lamp Spanish candil Italian lucèrna German Öllampe.

óciu 1 , nm: ógiu 1, ógliu 1, ólgiu, ollu, otzu, oxu 1, ozu Definition su grassu chi portat e bogat su frutu de unas cantu linnas o chi portant totu is petzas (e fintzes su late, su casu)/ genias de ógiu: ozu de olia (ogiuermanu), de sèmenes, de àbiles o de istentinas, de porcu (ógiu porchinu), de laru, de linu, de lana, de listínchinu (ollestincu), de méndhula, de merulutzu (ozu merulutzu), de mutúturu, de níbbaru, ollu de cagamèngia (ollearrici), olluseu (ogiuambu), ozu rudau (meighina fata cun ruda), ollu de perda (ispétzia de bitúmini) Synonyms e antonyms grassu Idioms csn: dare a ozu (nadu in suspu de sacrifítzios, dispiagheres e gai) = no fàghere bene própiu, a sa carena, a su saludu; pàrrere ozu e mele = crere chi carchi cosa siat bona meda; èssere a ozu e mele = muntènneresi a cosas bonas, manigare cosas bonas; pàrrere ozu (nadu de su mare) = èssere pàsidu pàsidu; castiai a unu che ollu bessau in terra = cun meraviza, cun ispantu; pònnere a pasare che ozu nobu = lassai a pèrdiri, acoment'e unu chi no dhu circat nemus; ispaciau s'oll'e procu!… = agabbada sa cosa bona!, agabbada sa cucagna!, su bonu fit totu cue!; calai is òlgius santus = oliare; isfumiare s'ozu = ifúndhere pane carasau in s'ozu arghentadu comintzendhe a fumare pro che li bogare s'agriore Sentences fustis in coghina a lughe de candhela de ógiu de lestínchinu ibertandho s'ora de andhare a si crocare ◊ tziu Chichinu teniat s'autocarru po su cumérciu de s'ollu girendu de una parti a s'atra de sa Sardigna ◊ chie non pesat su valore anzenu si ponet chei s'ozu a part'e susu (A.Dettori)◊ s'ógiu de su procu s'iscàgiat in su chedhargiolu e si ponet in sa busciuca 2. su coju dai fora paret ozu e mele, ma addaghi che ses in mesu essint totu sos pecos ◊ lassadhu prangi, no at a prangi ollu!… 3. dh'est andau che ollu in petza làngia 4. seus bennius po cicai is ollus santus Etymon ltn. oleum Translations French huile English oil Spanish aceite Italian òlio German Öl.

ogiuermànu , nm: olliarmanu, olliremanu, olluermanu, oziamanu, ozualmanu, ozuemmanu, ozuermanu Definition s'ógiu de s'olia Synonyms e antonyms cdh. ociulmanu Sentences s'ozuermanu est su menzus de sos ozos ◊ po fàere su chibudhau dhue cheret oziamanu 2. sa divisione no est andhada límpia chei s'ozuemmanu e sunt a briga Scientific Terminology mng Translations French huile d'olive English olive oil Spanish aceite de oliva Italian òlio di oliva German Olivenöl.

ogiusàntu , nm pl: ollusantu, ozusantu Definition (ollus santus) ógiu, fatu de s'oliedhu ma ammesturau cun bràssamu, chi su píscamu beneighet in sa missa de sa gióbia santa po dh'impreare coment'e símbulu a únghere su cristianu giaendhodhi unos cantu sacramentos (e po cussu funt tres: po batiare, cresimare e po is malàidos; is primos dhos ponent ambos po cunsacrare su preide) Synonyms e antonyms óbiu 1, pernúliu Idioms csn: àere o tènnere s'ozusantu cun ccn. = èssere compares o comares de batísimu, de crésuma (compares e comares de o.); bènnere a puntu de ozu santu = bènnere a puntu de mortu, malàidu grave Sentences s'ozusantu cunfortat su cristianu pro sa morte ◊ su predi dhi donat is ollusantus a su malàidu 2. cun isse bi tenimus s'ozusantu e no li sego su rispetu! ◊ no s'at fide mancu in s'ozusantu! ◊ chin sa malària so bénnida a puntu de ozusantu ◊ candho bi est s'ozusantu s'ómine est obbricau a fàchere puru imperjos delicaos! Scientific Terminology prdc Translations French huile sainte English holy oil Spanish santo óleo (s), crisma Italian òlio sacro German Salböl.

ozalóru , nm: alarollu, ozarolu Definition istugighedhu de terra istangiada po pònnere ógiu Synonyms e antonyms acusa 1, umperollu / cdh. ucera Scientific Terminology stz Etymon ltn. *oleariolum Translations French huilier English oil cruet Spanish aceitera Italian olièra German Ölflasche, Menage.

untài, untàre , vrb Definition frigare ógiu, lardu o àteru de grassu a calecuna cosa Synonyms e antonyms úngere, untinare Sentences at untau su pane chin lardu ◊ s'ollu santu dh'untat s'Obispu in su fronti a is chi faint sa cunfirmatzioni Etymon srd. Translations French huiler, graisser English to oil Spanish untar Italian ùngere German einfetten.

«« Search again