arruspíre , vrb: orruspire,
ruspire Definition
bogare o fuliare salia de buca
Synonyms e antonyms
carraschiare,
gruspiare,
gruspire,
iscupiri,
ispudai
Translations
French
cracher
English
to spit
Spanish
escupir
Italian
sputare
German
spucken.
carraschiàre , vrb Definition
bogare, ispudare carràschios, ma fintzes solu arrasigare
Synonyms e antonyms
arruspire,
bodhulare,
carralciare,
gruspire,
iscarraschiare,
iscupiri,
ispudai,
sarraschiare,
sdarrasciai,
secai,
sflemmai,
taraxiai
2.
si carràschiat sa gula e si torrat a pònnere su pannutzedhu in buzaca
Etymon
srd.
Translations
French
graillonner (vulg.)
English
to spit
Spanish
gargajear
Italian
scaracchiare
German
Schleim ausspucken.
carràschiu , nm: carràsciu,
carrascu Definition
isprugadura de is bruncos, genia de mucu arrasigau in su gúturu, o a parte de apalas de su nasu, chi si faet a ispudadura
Synonyms e antonyms
carràlciu,
grospe,
grúspidu,
iscaràsciu,
istarràsciu,
lallaja,
larodhu,
salchedha,
scupidura,
seca,
spudu,
tòllere,
urruspu
Sentences
a murru a chelu, abbeveladu e pistu, su matzone ch'ingullit su carràsciu (P.Casu)◊ est essidu a fora a nareju ispurgàndhesi s'orguzu a carràschios
Etymon
srd.
Translations
French
graillon (vulg.)
English
to spit
Spanish
gargajo,
flema
Italian
scaràcchio
German
Schleim.
grúspidu , nm: grúspiu Definition
salia o àteru chi s'ispudat
Synonyms e antonyms
carràschiu,
grospe,
istarràsciu,
larodhu,
rúspia*,
salchedha,
scupidura,
seca,
spudu,
urruspu
Sentences
lu sont zocanne a grúspios a cara
Translations
French
crachat
English
spit
Spanish
salivazo,
escupitajo
Italian
sputo
German
Spucke,
Speichel.
gruspidúra , nf Definition
su ispudare; su tanti de un'ispudu, pagu pagu de cosa; in cobertantza, fintzes unghidura, cosa chi si giaet po ndhe tènnere unu praxere
Synonyms e antonyms
grúspidu,
spudu
/
paghitzedhu
2.
si no das una gruspidura no bi curret nudha
Etymon
srd.
Translations
French
crachat
English
spit
Spanish
salivazo
Italian
sputo
German
Spucken,
Spucke,
Speichel.
gruspíre , vrb Definition
fuliare cun fortza salia, a bortas fintzes coment'e singiale de disprétziu po gente o cosa, o fintzes po fuliare àteru chi si portat in buca
Synonyms e antonyms
arruspire,
carraschiare,
gruspiare,
iscupiri,
ispudai,
tzuspire
Sentences
a mimme mi pacant e dego faco su dovere, non gruspo a su pratu ube mànico
2.
su focu a trachedhu gruspiat sas ischintzidhas chi butabant in artu ◊ fit galu gruspindhe carchi bucone de ódiu
Translations
French
cracher
English
to spit
Spanish
escupir
Italian
sputare
German
spucken,
speien.
ischidòne , nm: ischidoni,
schidoni Definition
cantu de linna, o de ferru, fine, longu e deretu, puntudu a un'ala, po ifrichire petza (o àteru) de orrostire: a logos dhu narant sazu
Synonyms e antonyms
ispidu
Sentences
poneus s'ischidone a orrostire sa petza
Etymon
itl.
schedone
Translations
French
broche
English
spit
Spanish
espetón,
asador
Italian
spièdo
German
Bratspieß.
ispídu , nm: ispitu,
spidu Definition
cantu de linna, o de ferru, fine, longu, puntudu a un'ala, po ifrichire petza de orrostire: a logos dhu narant sazu / min. ispidedhu, ispidighedhu
Synonyms e antonyms
ischidone,
ischirru 2
/
cdh. spitu
Idioms
csn:
(nadu de ccn.) pàrrere in punta de i. = tènniri iscinitzu, pistighinzu, èssere orioladu pro carchi cosa, prontu a tucare, che pilloni in punta de pértia; faedhare a ispidedhinu = faedhare in manera arterada, a dirbetu, cun afuta; ispidos de fogu! (a frastimu) = lampos
Sentences
mi seo afrituridu a su fogu girèndhemi totora che peta chi s'arrustit in s'ispidu (Grolle)
2.
no sunt mancu ispidos, no, chi no los podes ingullire! ◊ e ite ti dao, ispidos, a manigare?! ◊ cudhu zòvanu fit sétzidu che in ispidos arrejonendhe cun duas piciocas bellas che fiore
Etymon
ltn.
*spitu
Translations
French
broche
English
spit
Spanish
espetón,
asador
Italian
spièdo
German
Spieß.
istarràsciu , nm: sdarràsciu Synonyms e antonyms
carràschiu,
grúspidu,
iscaràsciu,
larodhu,
salchedha,
scupidura,
seca,
spudu,
tòllere
Sentences
su minadori, béciu, est tussendi a istarràscius
Etymon
srd.
Translations
French
graillon,
crachat
English
spit
Spanish
gargajo
Italian
scaràcchio
German
Schleim.
rúspia , nf, nm: arrúspiu,
orrúspiu,
rúspiu,
ruspu Definition
salia o àteru chi s'ispudat
Synonyms e antonyms
carràschiu,
grúspidu,
larodhu,
ríspia,
ruspiada,
scupidura,
seca,
spudu
Sentences
de su cumandhu deviant torrare prima chi su sole aeret asciutadu sa rúspia chi sos mannos poniant subra una pedra (G.Maieli)◊ custa cosa paret atacada a rúspiu!
Etymon
srd.
Translations
French
crachat
English
spit
Spanish
escupitajo
Italian
sputo
German
Speichel,
Auswurf.
sabía , nf: atzalia,
salia,
saliba,
saliva,
sobia Definition
genia de ispruma bianca chi sèberant e bogant unas cantu gràndhulas o néulas in buca, bona mescamente po agiudare a impastare e digirire totu su chi si papat; si narat fintzes in su sensu de sustàntzia
Synonyms e antonyms
fusina
/
sustànsia
Idioms
csn:
fuliai s. = bogare salia meda; pònniri s. in su nasu a unu = leare in ziru, collonare, giogai a unu; calai is salias, atziai is salias a buca = bènnere disizu mannu, gana de carchi cosa azummai coment'e chi unu la siat manighendhe; fai calai sa s. a unu = fàghere disizare meda, fagher bènnere su disizu; ingurtire salibedha = passare o leare fele; salias longas = salibedhas, sa salia meda chi essit candho si pessat o si abbàidat a cosa de manigare chi piaghet; salias caninas = salia de chie sufrit a brusiore de istògomo; sentza assazare mancu una salia = sentza de papai nudha
Sentences
custu fritu belat sa salia in buca ◊ no at tentu cunsolu e a bortas si est bidu achessu a pane e salia ◊ custu murdegu est biancu de sa salia de sa satzaluga
2.
cussa est terra bona, de salia ◊ custa terra no zughet salia
3.
mi apuntu a salias longas ananti de is liconerias ◊ est sempri a sabias longas e a gana maba: stau ca est príngia! ◊ ue fint sas licantzadorias rodiao solvèndhemi in salias ◊ ndi dhi calant is salias candu bit piciocas bellas ◊ bai ca no mi lassu ponni salia in su nasu de tui! ◊ crupa de sos tascaresos so abbarrau chidas ingurtindhe salibedha!
Surnames and Proverbs
prb:
a chini spudat a celu, sa salia in faci dhi torrat
Etymon
ltn.
saliva
Translations
French
salive
English
spit
Spanish
saliva
Italian
saliva
German
Speichel.
sdarrasciài , vrb: idarrasciai,
sderrasciai Definition
ispudare sdarràsciu, bogare malesa de is bruncos cun su tussi; fàere sa boghe coment'e arrasigandho su gúturu, coment'e singiale de cosa chi si bolet nàrrere
Synonyms e antonyms
arruspire,
carraschiare,
iscarraschiare*,
iscupiri,
ispudai,
sacajare 1,
sercai,
taraxiai
2.
candu sdarràsciu, tui boga sa safata de is amaretus e su licori!
Translations
French
graillonner
English
to spit
Spanish
gargajear,
desflemar
Italian
scaracchiare,
scatarrare
German
Schleim auswerfen.
sèca , nf: serca Definition
larodhu, genia de mucu chi si faet a ispudadura
Synonyms e antonyms
carràschiu,
grúspidu,
iscaràsciu,
lallaja,
larodhu,
merca,
peca,
salchedha,
scupidura,
spudu,
treca 1
Etymon
srd.
Translations
French
graillon,
crachat
English
spit
Spanish
gargajo
Italian
scaràcchio,
sputàcchio
German
Schleim.
tartalía , nf, nm: tataliu,
tatalliu,
tratabia,
tratalia,
trataliu,
tratalliu,
trotobie,
trotoia Definition
sa frisciura (de pegus piticu, mescamente de angione) imbodhigada in sa napa, cun s'istentina e fata a orrostu
Synonyms e antonyms
fressura,
revea,
tatareu
Sentences
femu fúrria fúrria coment'e una tratalia posta a araxi a fogu ◊ si che at mandhigadu totu su tratalliu ◊ tratalios, cordedhas e boltados fint in bancas in terra aparitzadas ◊ fit aprontendhe su tatalliu de duos anzones chi aiat mortu
Scientific Terminology
mng
Etymon
itl.
frattaglie
Translations
French
fressure à la broche
English
pluck roasted on the spit
Spanish
asaduras asadas en el espetón
Italian
coratèlla còtta allo spièdo
German
am Spieß gebratene Geschlinge.