afochízu , nm: afoghígiu,
afoghizu Definition
is pagamentos chi betant is amministratziones (Comunu, Istadu); su pònnere fogos, abbruxamentu; disígiu de fémina, de ómine, de mascu, budhidore fintzes de male, tzacu
Synonyms e antonyms
fogagi,
pagamenta
/
cdh. fuchizamentu
/
fogu
/
ampuadura,
imbritziolu,
insuamentu
/
arrabiori
Sentences
mabadita s'ora chi mi seu fatu braberi: mancu su dinai de s'afoghígiu ndi essit! ◊ dhi funt arribbaus is avisus de pagamentu, is billetus de s'afoghígiu ◊ devo pagare s'afoghizu betzu e nou
2.
oe sas feras no sunt timindhe sas temporadas, ma s'afoghizu chi faghet sa zente
3.
cun s'afoghígiu, is mascus non si podiant tratenni de isfogai s'istintu ◊ sa picioca dh'iat fatu disigiai e po afoghígiu de sànguni una pampada de fogu dh'iat fertu de suncuna ◊ s'intendiat un'afoghígiu in sa camba e dhi beniat gana de s'iscrafi ◊ ti apu oféndiu, ma dèu puru unu pagu de afoghígiu a conca dh’apu portau!◊ si boliant pasiai líbberus de s'afoghígiu de sa dí de sa coja ◊ funt benendimí is afoghígius de su nervosu abetendi custu dotori!
Etymon
srd.
Translations
French
paiement,
taxe
English
tax
Spanish
tributos,
impuestos,
el pegar fuego,
deseo sexual
Italian
tributo
German
Zahlung,
Steuer,
Gebühr.
cartèlla , nf Definition
genia de paperi, mescamente de pagamentos; genia de paperi grussu, pinnigau de dhue pòdere chistire àteros paperis aintru
Translations
French
feuille d'impôts,
chemise
English
income tax form,
folder
Spanish
carpeta
Italian
cartèlla
German
Steuerbogen,
Aktenmappe.
décuma , nf: déguma Definition
su degunu de totu s'incúngia e de totu is intradas (laore e bestiàmene) chi faiant pagare a sa gente is feudatàrios, sa Crésia; genia de posta po calecuna ispesa; in cobertantza, surra de cropos
Synonyms e antonyms
pagamenta
/
banzu,
decumada,
surra
Sentences
sos Romanos iscorzaiant sos Sardos faghindhe pagare fintzas duas e tres dégumas ◊ amus pacau focàticos, donativos e décumas a meres istranzos
2.
s'oberaju si acúrtziat a sos vetzos e chircat de che lis vogare carchi cosa coment'e déguma pro sa festa
3.
déguma ti dao, si no mi lassas sa conca in pasu!
Etymon
ltn.
decuma
Translations
French
dîme,
impôt
English
tithe,
injust tax
Spanish
diezmo (m)
Italian
dècima,
balzèllo
German
Zehnt,
Steuer.
derràma , nf Definition
parte de unu pagamentu; cosa chi si acàbidat po dha giare a ccn. bisongiosu; cosa chi si narat in giru a bodheta; fintzes dannu
Synonyms e antonyms
rata
/
bodheta,
naravèglia,
narinzu
Idioms
csn:
a derramas secadas = fatuvatu, dae pagu in pagu; fàghere una d. = collire dinari pro azuare a ccn.
Sentences
in d-una domu dhue tenet sèmpere derramas de pagai
2.
cudha derrama chi fit acoglida peri sa bidha che as torradu a istèrrere
3.
est in giru sa derrama chi Fulanu est in malas abbas ◊ ant a fàghere sa derrama in bidha, Lussó, già l’ischis chi totu ti cherent bene!
4.
su focu batit derramas, disisperu, niedhore e morte (L.Pusceddu)
Etymon
spn.
Translations
French
impôt,
quête
English
tax,
share,
begging
Spanish
derrama,
colecta
Italian
gabèlla,
divisióne per quòte,
quèstua
German
Steuer,
anteilmäßige Verteilung,
Almosensammlung.
gabbelléri , nm Definition
chie arregollet is pagamentos
Synonyms e antonyms
cabbellotu
Etymon
itl.
Translations
French
gabeleur
English
tax collector
Spanish
funcionario que cobraba la gabela
Italian
gabellière
German
Zöllner.
godhèta , nf: colleta Definition
arregorta de is pagamentos chi betat su guvernu, un'amministratzione
Synonyms e antonyms
bodheta 1,
pagamenta
Sentences
sa zustíssia fit connota ca si presentabat chin ussieris e remunidores de godhetas ◊ sa godheta la ghetabant a totus su matessi
Etymon
ltn.
collecta
Translations
French
impôt
English
tax
Spanish
impuesto
Italian
tassa,
impòsta
German
Steuer.
pagamènta, pagaméntu , nf, nm Definition
prus che àteru, cosa de pagare a s’istadu o àteru ente púbblicu
Synonyms e antonyms
afochizu,
fogagi
Sentences
s'isetore est su chi asigit is pagamentas ◊ iscriat chi l'apo dadu tantu a pagamentu de sa robba chi mi est bendhendhe! ◊ ndi dhi fadeus torrai totu su dinai de is pagamentas chi s'at ghetau
Translations
French
paiement,
taxe,
contribution
English
payment,
tax
Spanish
pago,
impuesto
Italian
pagaménto,
tassa,
tributo
German
Zahlung,
Steuer,
Gebühr.
tàcia , nf: tassa Definition
pagamentu, genia de contribbutu, cosa chi s'istadu o un'àteru ente púbblicu betat a pagare a sa gente / istèrriri tàcias a una populatzioni = pònnere o betare pagamentas
Synonyms e antonyms
atatzu
Sentences
gei ant a èssiri pagu lillosus, is propietàrius, candu ant a isciri de cust'àtera tàcia!…◊ mi timu chi custu siat po pònniri càncua tàcia noba! ◊ mi tocat a fai su dimóniu cun sa genti po fai pagai is tàcias ◊ cussu fit unu ladru, si faghiat pagare sas tassas de piús de su chi li teviant
Etymon
ctl.
tatxa
Translations
French
taxe
English
tax
Spanish
impuesto
Italian
tassa
German
Gebühr.
tassài , vrb: tassare Definition
pònnere o betare tassa, carrigare de tassas, de pagamentos
Etymon
itl.
Translations
French
taxer
English
to tax
Spanish
tasar
Italian
tassare
German
besteuern.