afochízu , nm: afoghígiu,
afoghizu Definitzione
is pagamentos chi betant is amministratziones (Comunu, Istadu); su pònnere fogos, abbruxamentu; disígiu de fémina, de ómine, de mascu, budhidore fintzes de male, tzacu
Sinònimos e contràrios
fogagi,
pagamenta
/
cdh. fuchizamentu
/
fogu
/
ampuadura,
imbritziolu,
insuamentu
/
arrabiori
Frases
mabadita s'ora chi mi seu fatu braberi: mancu su dinai de s'afoghígiu ndi essit! ◊ dhi funt arribbaus is avisus de pagamentu, is billetus de s'afoghígiu ◊ devo pagare s'afoghizu betzu e nou
2.
oe sas feras no sunt timindhe sas temporadas, ma s'afoghizu chi faghet sa zente
3.
cun s'afoghígiu, is mascus non si podiant tratenni de isfogai s'istintu ◊ sa picioca dh'iat fatu disigiai e po afoghígiu de sànguni una pampada de fogu dh'iat fertu de suncuna ◊ s'intendiat un'afoghígiu in sa camba e dhi beniat gana de s'iscrafi ◊ ti apu oféndiu, ma dèu puru unu pagu de afoghígiu a conca dh’apu portau!◊ si boliant pasiai líbberus de s'afoghígiu de sa dí de sa coja ◊ funt benendimí is afoghígius de su nervosu abetendi custu dotori!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
paiement,
taxe
Ingresu
tax
Ispagnolu
tributos,
impuestos,
el pegar fuego,
deseo sexual
Italianu
tributo
Tedescu
Zahlung,
Steuer,
Gebühr.
cartèlla , nf Definitzione
genia de paperi, mescamente de pagamentos; genia de paperi grussu, pinnigau de dhue pòdere chistire àteros paperis aintru
Tradutziones
Frantzesu
feuille d'impôts,
chemise
Ingresu
income tax form,
folder
Ispagnolu
carpeta
Italianu
cartèlla
Tedescu
Steuerbogen,
Aktenmappe.
décuma , nf: déguma Definitzione
su degunu de totu s'incúngia e de totu is intradas (laore e bestiàmene) chi faiant pagare a sa gente is feudatàrios, sa Crésia; genia de posta po calecuna ispesa; in cobertantza, surra de cropos
Sinònimos e contràrios
pagamenta
/
banzu,
decumada,
surra
Frases
sos Romanos iscorzaiant sos Sardos faghindhe pagare fintzas duas e tres dégumas ◊ amus pacau focàticos, donativos e décumas a meres istranzos
2.
s'oberaju si acúrtziat a sos vetzos e chircat de che lis vogare carchi cosa coment'e déguma pro sa festa
3.
déguma ti dao, si no mi lassas sa conca in pasu!
Ètimu
ltn.
decuma
Tradutziones
Frantzesu
dîme,
impôt
Ingresu
tithe,
injust tax
Ispagnolu
diezmo (m)
Italianu
dècima,
balzèllo
Tedescu
Zehnt,
Steuer.
derràma , nf Definitzione
parte de unu pagamentu; cosa chi si acàbidat po dha giare a ccn. bisongiosu; cosa chi si narat in giru a bodheta; fintzes dannu
Sinònimos e contràrios
rata
/
bodheta,
naravèglia,
narinzu
Maneras de nàrrere
csn:
a derramas secadas = fatuvatu, dae pagu in pagu; fàghere una d. = collire dinari pro azuare a ccn.
Frases
in d-una domu dhue tenet sèmpere derramas de pagai
2.
cudha derrama chi fit acoglida peri sa bidha che as torradu a istèrrere
3.
est in giru sa derrama chi Fulanu est in malas abbas ◊ ant a fàghere sa derrama in bidha, Lussó, già l’ischis chi totu ti cherent bene!
4.
su focu batit derramas, disisperu, niedhore e morte (L.Pusceddu)
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
impôt,
quête
Ingresu
tax,
share,
begging
Ispagnolu
derrama,
colecta
Italianu
gabèlla,
divisióne per quòte,
quèstua
Tedescu
Steuer,
anteilmäßige Verteilung,
Almosensammlung.
gabbelléri , nm Definitzione
chie arregollet is pagamentos
Sinònimos e contràrios
cabbellotu
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
gabeleur
Ingresu
tax collector
Ispagnolu
funcionario que cobraba la gabela
Italianu
gabellière
Tedescu
Zöllner.
godhèta , nf: colleta Definitzione
arregorta de is pagamentos chi betat su guvernu, un'amministratzione
Sinònimos e contràrios
bodheta 1,
pagamenta
Frases
sa zustíssia fit connota ca si presentabat chin ussieris e remunidores de godhetas ◊ sa godheta la ghetabant a totus su matessi
Ètimu
ltn.
collecta
Tradutziones
Frantzesu
impôt
Ingresu
tax
Ispagnolu
impuesto
Italianu
tassa,
impòsta
Tedescu
Steuer.
pagamènta, pagaméntu , nf, nm Definitzione
prus che àteru, cosa de pagare a s’istadu o àteru ente púbblicu
Sinònimos e contràrios
afochizu,
fogagi
Frases
s'isetore est su chi asigit is pagamentas ◊ iscriat chi l'apo dadu tantu a pagamentu de sa robba chi mi est bendhendhe! ◊ ndi dhi fadeus torrai totu su dinai de is pagamentas chi s'at ghetau
Tradutziones
Frantzesu
paiement,
taxe,
contribution
Ingresu
payment,
tax
Ispagnolu
pago,
impuesto
Italianu
pagaménto,
tassa,
tributo
Tedescu
Zahlung,
Steuer,
Gebühr.
tàcia , nf: tassa Definitzione
pagamentu, genia de contribbutu, cosa chi s'istadu o un'àteru ente púbblicu betat a pagare a sa gente / istèrriri tàcias a una populatzioni = pònnere o betare pagamentas
Sinònimos e contràrios
atatzu
Frases
gei ant a èssiri pagu lillosus, is propietàrius, candu ant a isciri de cust'àtera tàcia!…◊ mi timu chi custu siat po pònniri càncua tàcia noba! ◊ mi tocat a fai su dimóniu cun sa genti po fai pagai is tàcias ◊ cussu fit unu ladru, si faghiat pagare sas tassas de piús de su chi li teviant
Ètimu
ctl.
tatxa
Tradutziones
Frantzesu
taxe
Ingresu
tax
Ispagnolu
impuesto
Italianu
tassa
Tedescu
Gebühr.
tassài , vrb: tassare Definitzione
pònnere o betare tassa, carrigare de tassas, de pagamentos
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
taxer
Ingresu
to tax
Ispagnolu
tasar
Italianu
tassare
Tedescu
besteuern.