acambàre , vrb: cambare 1 Definition
nau de is erbas e laores, bogare o pònnere cambos, betare arraighinas bonas e crèschere meda; cantandho, acumpangiare in poesia cun versu e rima s'istérria de un'àteru; in su tessíngiu, cambiare unu filu cun calecun’àteru
Synonyms e antonyms
afasciai,
afundhare 1,
afundharzare,
assedare,
imbènnere,
piglionai
2.
teniat sempre sas peràulas prontas: a su chi naraiat unu, isse l'acambaiat deretu
Etymon
srd.
Translations
French
taller
English
to head
Spanish
entallecer
Italian
accestire
German
bestocken.
acupài 1, acupàre , vrb: aggupare Definition
si narat de unos cantu ebrúgios (es. latuca, càule) chi si serrant comente a bòcia, cun is fògias cracas; fàere coment’e a cupu, nau de sa manu fata a cofu serrandho unu pagu is pódhighes / aggupare sas oricras = allutai is origas po intèndiri o ascurtai bèni
Synonyms e antonyms
aggupulare,
aupare
2.
est aggupanne sa manu a un'oricra ca no intendhet ◊ cun is manus acupadas abetàt a dhi calai sa gràtzia e… aici est aturau! ◊ aggupanne sas oricras acurtzu potites intènnere
Etymon
srd.
Translations
French
taller
English
to head
Spanish
acogollarse
Italian
accestire
German
bestauden.
afilàe, afilàre , vrb Definition
andhare a ccn. parte (filu); andhare a filu, fàere su dovere, andhare a deretu, pònnere mente, cumprèndhere un'arrexonamentu, arrexonare bene, incarrerare a una filada o arrennèscere a cumandhare a ccn.; abbarrare a tropu faendho sa matessi cosa o de sa matessi manera cun pagu o nudha cunsideru, deasi comente acucat
Sentences
e a ue ses afilendhe? ◊ sa crapa afiladora est sa chi afilat sas berbeghes ◊ no bi lu poto afilare a su cumandhu, a fizu tou! ◊ fint timendhe chi sa zustíssia no si esseret afilada a domo issoro ◊ bidu l'as a ue ant afiladu sas berbeghes mias? ◊ depimus afilare chito pro pòtere arribbare prima
2.
est peus de s'àinu: no bi afilat mancu si lu leas a fune! ◊ già ndhe tenimus sa proa bastante chi no afilas si no cun sa fune! (R.Marras)◊ cristianu revessu: itesisiat chi li nias a fàghere, no bi cheret afilare!
3.
candho l'afilat a fàghere gai est peus de cudhu sonadore ◊ l'at afilada a fàghere tempus malu e no cheret cambiare ◊ su macu est a ue l'afilat ◊ l'at afilada a bèndhere ca li cumbenit de prus ◊ totu a cussa domo che ant afiladu a fàghere su nidu, sas rúndhines: in sas de acurtzu mancu unu!
Etymon
srd.
Translations
French
se diriger
English
to head for
Spanish
dirigirse
Italian
dirìgersi
German
sich wenden.
afundharzàre , vrb Synonyms e antonyms
acambare,
afasciai,
afundhare 1,
imbènnere
Etymon
srd.
Translations
French
taller
English
to head
Spanish
entallecer
Italian
accestire
German
bestocken.
intestài, intestàre , vrb Definition
fàere in paperi, pònnere una cosa in propriedade a númene de ccn.; prnl. fàere su tostorrudu, su perrigónchinu, abbetiare insistendho in s'idea sua chentza bòllere iscurtare s'àteru
Synonyms e antonyms
abbetiae,
acorrochinare,
aperrighinare
Sentences
li aiat intestadu unu libbereto in sa Posta e che li poniat sa paga donzi mese ◊ totu su chi seus alloghendi oi est intestau a su mundu de cras (F.Pischedda)
2.
si est intestadu de no chèrrere manigare e no bi at àpidu médiu de lu cumbínchere!
Translations
French
mettre au nom (de),
s'entêter
English
to head
Spanish
poner a nombre de,
obstinarse
Italian
intestare
German
auf den Namen eintragen,
sich versteifen.