acambàre , vrb: cambare 1 Definition
nau de is erbas e laores, bogare o pònnere cambos, betare arraighinas bonas e crèschere meda; cantandho, acumpangiare in poesia cun versu e rima s'istérria de un'àteru; in su tessíngiu, cambiare unu filu cun calecun’àteru
Synonyms e antonyms
afasciai,
afundhare 1,
afundharzare,
assedare,
imbènnere,
piglionai
2.
teniat sempre sas peràulas prontas: a su chi naraiat unu, isse l'acambaiat deretu
Etymon
srd.
Translations
French
taller
English
to head
Spanish
entallecer
Italian
accestire
German
bestocken.
acupài 1, acupàre , vrb: aggupare Definition
si narat de unos cantu ebrúgios (es. latuca, càule) chi si serrant comente a bòcia, cun is fògias cracas; fàere coment’e a cupu, nau de sa manu fata a cofu serrandho unu pagu is pódhighes / aggupare sas oricras = allutai is origas po intèndiri o ascurtai bèni
Synonyms e antonyms
aggupulare,
aupare
2.
est aggupanne sa manu a un'oricra ca no intendhet ◊ cun is manus acupadas abetàt a dhi calai sa gràtzia e… aici est aturau! ◊ aggupanne sas oricras acurtzu potites intènnere
Etymon
srd.
Translations
French
taller
English
to head
Spanish
acogollarse
Italian
accestire
German
bestauden.
afundharzàre , vrb Synonyms e antonyms
acambare,
afasciai,
afundhare 1,
imbènnere
Etymon
srd.
Translations
French
taller
English
to head
Spanish
entallecer
Italian
accestire
German
bestocken.
intibbíri , vrb: intipie,
intipire,
intipiri Definition
essire o fàere cracu, istrintu, prènnere a isticu, tzatzare puru; fintzes tupare, a logos serrare (ma no deunudotu) un'apertura, o apèrrere unu pagu
Synonyms e antonyms
istibbire,
stibbai
/
apabaglionare,
impipai,
tapire,
tipiri
/
tupai
| ctr.
illascare
Sentences
su logu est intibbendudedhu de bellesa ◊ su tziu si at intipiu sa bértula de ebra ◊ is nuis s'intipint e calat s'iscuriu ◊ su sacu de sa palla cica de dhu intipiri
2.
est unu boscu intipiu ◊ unu chelu est intipiu de istedhos
3.
intipiri un'istampu me in su muru
Etymon
srd.
Translations
French
épaissir,
devenir touffu,
taller
English
to thicken,
to tiller
Spanish
entupir
Italian
infittire,
infoltire,
tallire
German
dichter machen,
dicht werden.
seríre , vrb: sirire Definition
nau de is sèmenes, bogare sa tzeurra, su sirione cumenciandho a naschire, fàere su síriu o cima
Synonyms e antonyms
inceurrare,
sirionare,
tidhire,
tzirriotire
Sentences
custa cosa sirit e frorit, si l'abbas
Etymon
ltn.
serere
Translations
French
taller
English
to germinate
Spanish
entallecer
Italian
tallire
German
keimen,
sprossen.
tidhíre , vrb: tudhire,
tzudhire Definition
nau de sèmenes, cumenciare a naschire, bogare sa tzeurra: si narat de matas puru in su sensu de ogrire, isparare, bogare linna noa; si narat fintzes in su sensu de si ndhe bocare, de foedhare, nàrrere / ger. tudhendhe, tudhindhe
Synonyms e antonyms
abbrabai,
abbrossare,
chimire,
frunzire 1,
inceurrare,
ingrilliri,
rampudhire,
sannire,
serire,
serionire,
tzirriotire,
tzirulire,
tzorulare
/
ocire
Sentences
su sèmene est totu tudhindhe ◊ su trigu no at tudhidu ◊ sa patata chi si tudhit cheret prantada ◊ sa semenaza tudhidu bi at?
2.
sa méndhula est tudhendhe e fiorida ◊ sa chibudha est tudhida
3.
a issa li fit piàghitu de non tidhire a pessamentu perunu ◊ est imbreacu e no tidhit e no sapit ◊ lis aiat natu chi nche aiat furatu erveches ma nessune tidhiat ◊ billassànnesi sa chistione, nessune aiat prus tidhitu
Etymon
srd.
Translations
French
taller,
germer
English
to germinate
Spanish
entallecer,
brotar
Italian
tallire,
germinare
German
keimen.