addesumàre , vrb: desumare Definition
ispartzire in partes oguales una cosa, pruschetotu s'interessu
Synonyms e antonyms
cumpaltire,
driverare,
ispartzire,
paltire
Sentences
su babbu etotu lis at addesumadu s'interessu e gai donzunu de sos fizos si tenet contu sa parte sua
Translations
French
répartir,
partager
English
to split (up)
Spanish
repartir
Italian
ripartire,
frazionare
German
aufteilen.
calèschere , vrb Definition
erríere a praxere, intostare de s'errisu
Sentences
su imbetzare no ti daet gustu tale de ndhe calèschere!
Etymon
ltn.
*caleschere
Translations
French
rire à s'en tenir les côtes
English
to split one's sides laughing
Spanish
reírse a carcajadas
Italian
rìdere a crepapèlle
German
sich tot lachen.
immelmàre , vrb: immermare,
irmermare,
irmermiare,
ismermiai,
smarmai Definition
bogare de pare sa carena, segare is arremos o mermos; bogare, segare su burdàmene de una mata, is cambos chi no balent o istrobbant sa créschia
Synonyms e antonyms
irmermedhare,
iscempiai,
iscroniai,
iseniare,
istropiai,
isvrembare,
sciguriai,
sciorbedhai
/
immalmare,
irgemmellai
Sentences
si ti ponzo manu, oe t'irmermo!
2.
e tenio àsiu, deo, a ischirrare, a ilmutzare, a bogare in loba, a pudare, a immelmare, a isalmentare: nudha, una binza betza prena de malesa! (A.Cossu)
Etymon
srd.
Translations
French
démembrer,
défigurer,
ébourgeonner
English
to prune,
to disfigure,
to split up
Spanish
desmembrar,
deschuponar
Italian
smembrare,
sfigurare,
scacchiare
German
zergliedern,
ausgeizen.
iscumpagnàre , vrb: iscumpannare 1,
iscumpanzare,
scumpangiai Definition
segare calecunu de una cabidhada de istrègios, su ndhe pèrdere; betare apare cosas diferentes, istesiare de pare duas cosas cumpàngias a loba
Synonyms e antonyms
discumpangiai,
iscumpanzinare,
isgualare,
isperzeniare,
scambillai
Sentences
ndh'amus segadu, de custas tatzas, e como las tenzo iscumpanzadas ◊ portu is cartas totu iscumpangiadas
Etymon
srd.
Translations
French
dépareiller
English
to split (a pair)
Spanish
desparejar
Italian
scompagnare
German
vereinzeln.
isgangagliàre , vrb Definition
erríere a iscracàlios, a tzérrios, mòrrere de s'errisu
Synonyms e antonyms
chighigliare,
iscacagliare
Etymon
srd.
Translations
French
rire à se décrocher la mâchoire
English
to split one's sides with laughter
Spanish
desternillarse de risa
Italian
sganasciarsi dalle risa
German
sich krummlachen.
paltíre , vrb: paltzire,
parsiri,
partire,
partziri,
pracire,
pratziri,
pretziri Definition
segare cosa, orrugare in partes, fàere ccn. cosa in partes oguales, su si ndhe pigare donniunu sa parte cosa sua / pratziri in (duus, dexi, e aici)
Synonyms e antonyms
addesumare,
cumpaltire,
dividire,
iscomunare,
ispartzire,
isperrai
Sentences
sunt pensendhe a paltzire sos benes ◊ tue de pane aias una perra e lu partias a mannu e minore (G.A.Sau)◊ ant iscorjau s'animale, l'ant fatu a cantos e partiu a sos connoschentes ◊ at pigau su pani cun is manus, dh'at fatu a arrogus e si dhus at pretziu ◊ sa terra sarda si dh'ant pratzia: a nosu s'est abarrada sa boxi de sa carri segada ◊ su babbu at partidu sos benes suos a sos fizos ◊ innanti fimus a cumone e posca amus partidu ◊ us pipius comente dhus ais parsius?
2.
sciadadedha!… ca gei no dh'at a èssi pretziu su coru!
Surnames and Proverbs
prb:
buconi pretziu, s'àngelu si dhoi setzit ◊ su malu partire faghet sa zente ojana
Etymon
ltn.
partire
Translations
French
diviser en parties égales
English
to split up
Spanish
repartir
Italian
ripartire,
divìdere in parti uguali
German
teilen,
aufteilen.
truncài , vrb: truncare Definition
segare a límpiu, segare a manera de ndhe istacare s'orrugu (nau meda po cosa tostada, longa), fintzes traessare, passare de una parte a s'àtera de ccn. cosa o logu; nau de sentidos, de unu fàere, de is fortzas, fàere bènnere mancu / fàchere (una faina) a sa trunca e passa = bessiresindhe a sa russa, dare un'aggurgada, una passada lestra
Synonyms e antonyms
arrogai,
immutzurrare,
istuturai,
ruciare,
secare
Sentences
mi assimizo a su chercu de su monte chi sos ramos su tronu li at truncadu (A.Casula)◊ o truncat o aggànciat, o truncat o faghet gantzu ◊ cherias truncare funes e cadenas ◊ est rutu e si at truncadu s'anca ◊ una biga si est truncada ◊ iat tirau a unu cerbu e dh'iat truncau una pala
2.
sa bidha est atraessata dae s'istradone printzipale chi la truncat in duos ◊ at truncau a arrogadura in is ortus po fai debressi
3.
mi truncat donzi àschidu su lassare sa Sardinna ◊ seu preghendi pro chi sa vida mia no bengat truncada ◊ no podiat lassai a issu a si truncai s'ischina po is àterus
Etymon
ltn.
truncare
Translations
French
couper,
casser,
fracturer
English
to cut off,
to break,
to split
Spanish
truncar,
partir
Italian
troncare,
spezzare,
fratturare
German
abschlagen,
abbrechen.