addesumàre , vrb: desumare Definizione
ispartzire in partes oguales una cosa, pruschetotu s'interessu
Sinonimi e contrari
cumpaltire,
driverare,
ispartzire,
paltire
Frasi
su babbu etotu lis at addesumadu s'interessu e gai donzunu de sos fizos si tenet contu sa parte sua
Traduzioni
Francese
répartir,
partager
Inglese
to split (up)
Spagnolo
repartir
Italiano
ripartire,
frazionare
Tedesco
aufteilen.
calèschere , vrb Definizione
erríere a praxere, intostare de s'errisu
Frasi
su imbetzare no ti daet gustu tale de ndhe calèschere!
Etimo
ltn.
*caleschere
Traduzioni
Francese
rire à s'en tenir les côtes
Inglese
to split one's sides laughing
Spagnolo
reírse a carcajadas
Italiano
rìdere a crepapèlle
Tedesco
sich tot lachen.
immelmàre , vrb: immermare,
irmermare,
irmermiare,
ismermiai,
smarmai Definizione
bogare de pare sa carena, segare is arremos o mermos; bogare, segare su burdàmene de una mata, is cambos chi no balent o istrobbant sa créschia
Sinonimi e contrari
irmermedhare,
iscempiai,
iscroniai,
iseniare,
istropiai,
isvrembare,
sciguriai,
sciorbedhai
/
immalmare,
irgemmellai
Frasi
si ti ponzo manu, oe t'irmermo!
2.
e tenio àsiu, deo, a ischirrare, a ilmutzare, a bogare in loba, a pudare, a immelmare, a isalmentare: nudha, una binza betza prena de malesa! (A.Cossu)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
démembrer,
défigurer,
ébourgeonner
Inglese
to prune,
to disfigure,
to split up
Spagnolo
desmembrar,
deschuponar
Italiano
smembrare,
sfigurare,
scacchiare
Tedesco
zergliedern,
ausgeizen.
iscumpagnàre , vrb: iscumpannare 1,
iscumpanzare,
scumpangiai Definizione
segare calecunu de una cabidhada de istrègios, su ndhe pèrdere; betare apare cosas diferentes, istesiare de pare duas cosas cumpàngias a loba
Sinonimi e contrari
discumpangiai,
iscumpanzinare,
isgualare,
isperzeniare,
scambillai
Frasi
ndh'amus segadu, de custas tatzas, e como las tenzo iscumpanzadas ◊ portu is cartas totu iscumpangiadas
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
dépareiller
Inglese
to split (a pair)
Spagnolo
desparejar
Italiano
scompagnare
Tedesco
vereinzeln.
isgangagliàre , vrb Definizione
erríere a iscracàlios, a tzérrios, mòrrere de s'errisu
Sinonimi e contrari
chighigliare,
iscacagliare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rire à se décrocher la mâchoire
Inglese
to split one's sides with laughter
Spagnolo
desternillarse de risa
Italiano
sganasciarsi dalle risa
Tedesco
sich krummlachen.
paltíre , vrb: paltzire,
parsiri,
partire,
partziri,
pracire,
pratziri,
pretziri Definizione
segare cosa, orrugare in partes, fàere ccn. cosa in partes oguales, su si ndhe pigare donniunu sa parte cosa sua / pratziri in (duus, dexi, e aici)
Sinonimi e contrari
addesumare,
cumpaltire,
dividire,
iscomunare,
ispartzire,
isperrai
Frasi
sunt pensendhe a paltzire sos benes ◊ tue de pane aias una perra e lu partias a mannu e minore (G.A.Sau)◊ ant iscorjau s'animale, l'ant fatu a cantos e partiu a sos connoschentes ◊ at pigau su pani cun is manus, dh'at fatu a arrogus e si dhus at pretziu ◊ sa terra sarda si dh'ant pratzia: a nosu s'est abarrada sa boxi de sa carri segada ◊ su babbu at partidu sos benes suos a sos fizos ◊ innanti fimus a cumone e posca amus partidu ◊ us pipius comente dhus ais parsius?
2.
sciadadedha!… ca gei no dh'at a èssi pretziu su coru!
Cognomi e Proverbi
prb:
buconi pretziu, s'àngelu si dhoi setzit ◊ su malu partire faghet sa zente ojana
Etimo
ltn.
partire
Traduzioni
Francese
diviser en parties égales
Inglese
to split up
Spagnolo
repartir
Italiano
ripartire,
divìdere in parti uguali
Tedesco
teilen,
aufteilen.
truncài , vrb: truncare Definizione
segare a límpiu, segare a manera de ndhe istacare s'orrugu (nau meda po cosa tostada, longa), fintzes traessare, passare de una parte a s'àtera de ccn. cosa o logu; nau de sentidos, de unu fàere, de is fortzas, fàere bènnere mancu / fàchere (una faina) a sa trunca e passa = bessiresindhe a sa russa, dare un'aggurgada, una passada lestra
Sinonimi e contrari
arrogai,
immutzurrare,
istuturai,
ruciare,
secare
Frasi
mi assimizo a su chercu de su monte chi sos ramos su tronu li at truncadu (A.Casula)◊ o truncat o aggànciat, o truncat o faghet gantzu ◊ cherias truncare funes e cadenas ◊ est rutu e si at truncadu s'anca ◊ una biga si est truncada ◊ iat tirau a unu cerbu e dh'iat truncau una pala
2.
sa bidha est atraessata dae s'istradone printzipale chi la truncat in duos ◊ at truncau a arrogadura in is ortus po fai debressi
3.
mi truncat donzi àschidu su lassare sa Sardinna ◊ seu preghendi pro chi sa vida mia no bengat truncada ◊ no podiat lassai a issu a si truncai s'ischina po is àterus
Etimo
ltn.
truncare
Traduzioni
Francese
couper,
casser,
fracturer
Inglese
to cut off,
to break,
to split
Spagnolo
truncar,
partir
Italiano
troncare,
spezzare,
fratturare
Tedesco
abschlagen,
abbrechen.