bruvurínu , nm Definition
pruinedhu; genia de maladia, mufa niedha chi ponet a su trigu
Synonyms e antonyms
fodhebíssina,
fogubíssimu,
fungubíssimu,
furcone,
gurtizone
Scientific Terminology
mld, Tilletia caries
Etymon
srd.
Translations
French
carie du blé
English
rot
Spanish
carbón hediondo
Italian
càrie del grano
German
Kornfäule.
fiacósu 1, fiagósu , agt: fracosu,
fragosu Definition
chi dhi andhat fragu, chi tenet arrancu (fintzes chi dhi essit fragu malu, pudésciu)/ ozu fracosu = contomosu
Synonyms e antonyms
annuscau,
fragadinu,
fragósigu,
fragulosu,
nuscosu,
olidu,
olorosu
/
cdh. fiacosu
/
fiagadore,
fiaghinu
/
contomosu
Sentences
zughiat unu cantu de casu fiagosu e bermigadu ◊ cussu est fiore bellu, ma no fiagosu
Etymon
srd.
Translations
French
odorant
English
fragrant
Spanish
hediondo
Italian
odoróso
German
riechend (übel).
giòlba , nf: giolva,
giorba,
giorva,
zorba Definition
faba giolva o silícua cràbina, genia de linna, púdida (dhi narant fintzes linna pudéscia), chi faet una tega manna
Synonyms e antonyms
fazorba,
silícua,
tilibba
Sentences
est rànchidu che giolva ◊ ue naschiat giolva curret mele, ue fint ulpes giogant sos anzones (P.Casu)◊ sa giorva gàrrigat sa tega ◊ candho as a bídere su cadhu ferradu pighendhe in sa pianta che moninca, candho innestant sa giolva a mandarinu diventas cantadore che Gavinu! (Còntene)
Scientific Terminology
mt, anagyris foetida
Translations
French
anagyre,
cytise
English
laburnum
Spanish
hediondo
Italian
anagìride,
laburno
German
Stinkstrauch.
marrupiòni , nm Definition
marrúbiu niedhu o burdu
Scientific Terminology
rba, Ballota nigra
Translations
French
marrube
English
black horehound
Spanish
marrubio negro,
m. bastardo,
m. hediondo
Italian
marròbio néro
German
Schwarznessel.
pudéschiu , pps, agt: pudéscidu,
pudésciu (pu-dé-sci-u)
pudéssiu Definition
de pudèschere; chi faet o lassat andhare fragu malu (ma fintzes nau po guastu, malàidu, o a disprétziu po cosa chi no praghet, no est bona)
Synonyms e antonyms
púdidu,
putincu,
putzosu
/
guastu
/
contomosu
| ctr.
fragadinu
Idioms
csn:
ollu pudésciu = contomosu; buca pudéscia = chi li essit fragu malu; pudésciu a bentu = púdidu a tzutzu, de si leare su fragu malu de atesu
2.
dh'apu arrósciu acoment'e sa petza pudéscia! ◊ est pudéssiu che mariane in iberru ◊ at trumbullau abbas de tropu tempus firmas e pudéschias ◊ seis pudéscius coment'e su cani mortu ◊ ohi, no arregordu nudha: portu sa conca puréscia! ◊ sa figu ocannu est totu puréscia
3.
ses semper chin custu lampu de lussos pudéssios!
Translations
French
puant,
fétide
English
stinking
Spanish
hediondo,
fétido
Italian
puzzolènte,
fètido
German
stinkig,
übelriechend.
púdidu , agt: púdigu,
púdiu,
púriru,
pútitu Definition
chi est pudeschendho, chi est faendho fragu légiu; nau de ómine o de fémina, chi funt malos, bagasseris
Synonyms e antonyms
pudéschiu
Idioms
csn:
púdidu a tzutzu = pudésciu a bentu; cane p. = su dimóniu
Sentences
cussu pische est púdidu, guastu ◊ púdigas abbas màrghinant s'ammentu
2.
cussu est unu púdidu, cussa una púdida ◊ bi che supriat zente meta carràndheche malàdios e trumentatos dae ispíritos pútitos
Etymon
ltn.
putidus
Translations
French
puant,
putride
English
stinking
Spanish
hediondo
Italian
puzzolènte,
pùtrido
German
stinkig,
faul.
tilíbba , nf: silibba*,
tilimba,
tilipa,
tzilimba Definition
genia de mata manna chi faet coment'e frutu una tega longa; àtera genia de mata (ma abbarrat prus a tupa), sa silícua cràbina, púdida, chi faet una tega puru; tega de fae / tilimba furistera = silícua a frori arrúbiu o àrburi de Giudas
Synonyms e antonyms
carrubba 1,
silícua
/
fazorba,
giolba
/
teca
Scientific Terminology
mtm, Ceratonia siliqua, mt, Anagyris foetida
Translations
French
caroubier
English
carob
Spanish
algarrobo,
hediondo
Italian
carrubo
German
Johannisbrotbaum.