Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

bruvurínu , nm Definitzione pruinedhu; genia de maladia, mufa niedha chi ponet a su trigu Sinònimos e contràrios fodhebíssina, fogubíssimu, fungubíssimu, furcone, gurtizone Terminologia iscientìfica mld, Tilletia caries Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu carie du blé Ingresu rot Ispagnolu carbón hediondo Italianu càrie del grano Tedescu Kornfäule.

fiacósu 1, fiagósu , agt: fracosu, fragosu Definitzione chi dhi andhat fragu, chi tenet arrancu (fintzes chi dhi essit fragu malu, pudésciu)/ ozu fracosu = contomosu Sinònimos e contràrios annuscau, fragadinu, fragósigu, fragulosu, nuscosu, olidu, olorosu / cdh. fiacosu / fiagadore, fiaghinu / contomosu Frases zughiat unu cantu de casu fiagosu e bermigadu ◊ cussu est fiore bellu, ma no fiagosu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu odorant Ingresu fragrant Ispagnolu hediondo Italianu odoróso Tedescu riechend (übel).

giòlba , nf: giolva, giorba, giorva, zorba Definitzione faba giolva o silícua cràbina, genia de linna, púdida (dhi narant fintzes linna pudéscia), chi faet una tega manna Sinònimos e contràrios fazorba, silícua, tilibba Frases est rànchidu che giolva ◊ ue naschiat giolva curret mele, ue fint ulpes giogant sos anzones (P.Casu)◊ sa giorva gàrrigat sa tega ◊ candho as a bídere su cadhu ferradu pighendhe in sa pianta che moninca, candho innestant sa giolva a mandarinu diventas cantadore che Gavinu! (Còntene) Terminologia iscientìfica mt, anagyris foetida Tradutziones Frantzesu anagyre, cytise Ingresu laburnum Ispagnolu hediondo Italianu anagìride, laburno Tedescu Stinkstrauch.

marrupiòni , nm Definitzione marrúbiu niedhu o burdu Terminologia iscientìfica rba, Ballota nigra Tradutziones Frantzesu marrube Ingresu black horehound Ispagnolu marrubio negro, m. bastardo, m. hediondo Italianu marròbio néro Tedescu Schwarznessel.

pudéschiu , pps, agt: pudéscidu, pudésciu (pu-dé-sci-u) pudéssiu Definitzione de pudèschere; chi faet o lassat andhare fragu malu (ma fintzes nau po guastu, malàidu, o a disprétziu po cosa chi no praghet, no est bona) Sinònimos e contràrios púdidu, putincu, putzosu / guastu / contomosu | ctr. fragadinu Maneras de nàrrere csn: ollu pudésciu = contomosu; buca pudéscia = chi li essit fragu malu; pudésciu a bentu = púdidu a tzutzu, de si leare su fragu malu de atesu 2. dh'apu arrósciu acoment'e sa petza pudéscia! ◊ est pudéssiu che mariane in iberru ◊ at trumbullau abbas de tropu tempus firmas e pudéschias ◊ seis pudéscius coment'e su cani mortu ◊ ohi, no arregordu nudha: portu sa conca puréscia! ◊ sa figu ocannu est totu puréscia 3. ses semper chin custu lampu de lussos pudéssios! Tradutziones Frantzesu puant, fétide Ingresu stinking Ispagnolu hediondo, fétido Italianu puzzolènte, fètido Tedescu stinkig, übelriechend.

púdidu , agt: púdigu, púdiu, púriru, pútitu Definitzione chi est pudeschendho, chi est faendho fragu légiu; nau de ómine o de fémina, chi funt malos, bagasseris Sinònimos e contràrios pudéschiu Maneras de nàrrere csn: púdidu a tzutzu = pudésciu a bentu; cane p. = su dimóniu Frases cussu pische est púdidu, guastu ◊ púdigas abbas màrghinant s'ammentu 2. cussu est unu púdidu, cussa una púdida ◊ bi che supriat zente meta carràndheche malàdios e trumentatos dae ispíritos pútitos Ètimu ltn. putidus Tradutziones Frantzesu puant, putride Ingresu stinking Ispagnolu hediondo Italianu puzzolènte, pùtrido Tedescu stinkig, faul.

tilíbba , nf: silibba*, tilimba, tilipa, tzilimba Definitzione genia de mata manna chi faet coment'e frutu una tega longa; àtera genia de mata (ma abbarrat prus a tupa), sa silícua cràbina, púdida, chi faet una tega puru; tega de fae / tilimba furistera = silícua a frori arrúbiu o àrburi de Giudas Sinònimos e contràrios carrubba 1, silícua / fazorba, giolba / teca Terminologia iscientìfica mtm, Ceratonia siliqua, mt, Anagyris foetida Tradutziones Frantzesu caroubier Ingresu carob Ispagnolu algarrobo, hediondo Italianu carrubo Tedescu Johannisbrotbaum.

«« Torra a chircare