apiliàre , vrb rfl: apilliare Definition
bènnere su disígiu, pigare a disígiu, disigiare forte, pedire ccn. cosa (o fintzes gente, agiudu) chi s'iat a bòllere; fintzes atacare, andhare o cúrrere aifatu po cracare
Synonyms e antonyms
apeliai
Sentences
si est apilliadu a li dare cosa ◊ sos fizos si sunt apiliados a sa mama ◊ sa ulturina si est apiliada a su mortorzu ◊ ite balet cust'umanu apiliare sentza ischire pro pòdere isperare si avreschet un'àteru manzanu? (G.A.Salis)◊ a sos carvonajos si apillieit a li dare su carvone ◊ so apilliadu a erba ◊ ti ses apilliadu a una castigada: no agataias una fémina menzus?!
2.
donzi borta chi bogo a pizu carchi faina paret chi si mi apíliet su malejanu ◊ si li sunt apilliados sos canes che dimónios
Etymon
itl.
appigliare
Translations
French
désirer ardemment
English
to have a strong wish,
to ask insistently
Spanish
anhelar,
pedir con insistencia
Italian
avére fòrte desidèrio,
chièdere con insistènza
German
wünschen,
eindringlich bitten.
peleài, peleàre , vrb: apeliai,
peliai Definition
pigare pelea, matana, apeleu, múngia faendho cosa; istare a perrica abbetiandho po calecuna cosa chi si bolet
Synonyms e antonyms
fadiae,
ghimallai,
matanare,
penai,
trumentai
/
apiliare,
pedie
Sentences
o Gesús santu ahi peleadu cantu as pro a mie! ◊ die e note peleo pro sas munzas chi mi leo ◊ za ndhe at peleadu, sa zente, de fàmine, in tempos de gherra!…◊ cantu pensas e faghes e peleas det a sa morte tua terminare ◊ pro èssere abberu ómine, unu depet peleare: sinono it'ómine est?! ◊ a peleare macos bi cheret passéntzia meda ◊ e chie bi la faghet a peleare tota vida zente dorta?!
2.
est de diora peliendi po dhi bendi sa domu
Etymon
spn.
Translations
French
combattre,
se fatiguer,
demander avec insistance
English
to fight,
to worry oneself,
to ask insistently
Spanish
pelear,
pedir con insistencia,
instar
Italian
combàttere,
affannarsi,
chièdere con insistènza
German
kämpfen,
streiten,
sich abmühen,
sich ängstigen,
um etwas bitten (eindringlich).
perríca , nf: perríchia,
pirríghia Definition
su perricare, su foedhare o arrespòndhere credendho de tènnere arrexone, donniunu difendhendho s'arrexone sua, chistione chi ponet a duos o prus s'unu contra a s'àteru, a iscórriu; istare a sa sighia pedindho o cricandho calecuna cosa a unu
Synonyms e antonyms
abbétia,
condierra,
contiendha,
scontróriu
Sentences
custu pitzinnu m'istat a perrica e a pelea chi li chirche fedales a giogare ◊ sunt totu s'ora a perrica: chie la cheret goi e chie gai ◊ aite sighis cun custa perrica candho ischis comente est sa chistione e chi no si bi podet fàghere nudha?!
Etymon
srd.
Translations
French
controverse,
contraste,
insistance
English
dispute,
insistence
Spanish
controversia,
contraste,
insistencia
Italian
controvèrsia,
contrasto,
insistèntza
German
Streit,
Auseinendersetzung,
Dringen,
Eindringlichkeit,
Zudringlichkeit.
repitída , nf: ripitia,
ripitida Definition
foedhare, arrespòndhere coment'e po no dha giare binta a s'àteru, fintzes coment'e chistionu; foedhandho de sonu de campana, su segundhu tocu po sa matessi cosa (ora, o àteru); manígiu de sa limba a manera de torrare a nàrrere cosa nada po dhi giare prus fortza / leàresi, tènnere repitida = abbetiai
Synonyms e antonyms
abbétia
/
ttrs. ribidia
/
repitu
Sentences
nos amus leadu repitida: deo nendhe goi e issa chi nono! ◊ chin issa no bi at àpiu mai una ripitia o un'irbúfida in tantu tempus chi biviat in dommo ◊ biendhe chi babbu e fizu si fint caentandhe meda, si est posta in mesu pro abbrandhare sa ripitia
2.
sos tocos de s'orolozu ant sonadu sa ripitia de mesunote
3.
ndhe li mutzo sa conca, ndhe li mutzo! ◊ màniga casu, màniga! ◊ inchi ti fatzant iscritu, ti fatzant! ◊ baxi in sa fruca chi andeis! ◊ bae in bonora, bae! ◊ ancu lu sulent sas píberas, chi lu sulent! ◊ ma cale bucu?!… ancu ti che falet su mucu, ti che falet! ◊ si no fumis tribagliadores bonos bi fumis istados una chida, bi fumis istados, in cussa faina! ◊ e gopai sartat, sartat? ◊ Prontos semus, prontos!
Etymon
srd.
Translations
French
insistance,
prise de bec
English
little vendetta,
insistence,
squabbles
Spanish
insistencia,
discusión
Italian
ripicca,
insistènza,
battibécco
German
Einwand,
Widerrede.
tzorobédhu , nm Synonyms e antonyms
tambedhu
Etymon
srd.
Translations
French
insistance
English
insistence
Spanish
insistencia,
machaconería
Italian
insistènza,
nòia contìnua
German
Eindringlichkeit,
Belästigung.