cannaínza, cannaínzu , nf, nm, agt Definition
cosa a usu de fune, su cambu longu longu e fine de unas cantu erbas (es.: pisu, intretzu, mimira, fintzes pigionàciu), ma podet èssere fintzes una fune fine; nau de ccn., artu meda e iscarritzinu, istrígili (e dhu narant de animales puru)
Synonyms e antonyms
cannàile,
sirba
/
giangalloi,
iscalandrone
Sentences
cannainzu meda at fatu su basolu, ma basolu pagu! ◊ apo intritzatu cannainzas fatas de zuncu
2.
za ndhe at fatu de cannainzu, cussu zòvanu: no colat in za zanna de cantu est artu!
3.
bi aiat unu fiotu de fiados cannainzos
Translations
French
tige mince et très longue
English
very long and thin stalk
Spanish
tallo sutil y largo
Italian
stèlo o fusto lianóso,
sottile e mólto lungo
German
langer und schmaler Stiel.
carriadòrgia, carriadòrza, carriadròxa , nf: carriatòglia,
carricatorja,
carrigadorja,
carrigadroxa,
garriatòglia Definition
de is pértigas de sa bide, sa chi si lassat fintzes prus longa po bogare prus frutu; calidade de àghina bianca / est peus de unu ciliru de cerri chi no acherrat mancu una carriadroxa = (nau de ccn.) est unu culivala, no aguantat su segretu
Synonyms e antonyms
barriadorza,
cabidiana
| ctr.
codiana
Sentences
assumancus duas carriadroxas lassaisidhas a dónnia fundu
Etymon
srd.
Translations
French
sarment fructifère
English
shoot
Spanish
sarmiento más largo para fruto
Italian
tràlcio da frutto
German
Schößling.
longària , nf: lungària Definition
sa mesura de is cosas cunsiderada in sa parte prus manna, a istúturu de sa largària, su èssere longu de is cosas
Synonyms e antonyms
longhesa,
longhia,
longhiori,
longura
| ctr.
curtzària
Sentences
custu, candu s'iscarescit su metru, misurat a palmus is longàrias e is ampràrias! ◊ cussa roca zughet chimbanta metros de longària
Etymon
srd.
Translations
French
longueur
English
length
Spanish
largo,
largura
Italian
lunghézza
German
Länge.
lóngu , agt, nm Definition
nau de cosa, chi misurat meda o fintzes prus de cantu serbit in su sensu de unu filu, de una filada; nau de tempus, chi durat o chi paret meda; nau de animale, su pl. parte de su matzàmene, su fodhale, fintzes totu s'istentina; nau de unu po comente faet, chi est pagu lestru / min. longhitu
Synonyms e antonyms
| ctr.
crúciu
Idioms
csn:
l. che su mese de maju = chi parit de no acabbai prus; segaresiche curtzos e longos = (nau in cobertantza de s'ómini) segaisindi totu sa natura; andai a l. = tirare a longas, tzirigheltare, istare tropu tempus cun carchi chistione chentza ndhe atuliare; pònnere de l. = a manera de resurtare de su matessi betu sa longària de duas cosas, de su chi si ponet e de su logu inue si ponet e gai; male de su l. = male a istentinas; brodu l. = de pagu sustàssia, isabbisabbi; èssiri longu fuedhendi = istare a illériu nendhe fintzas cosas chi si podent lassare
Sentences
s'abe reina est piús longhita ◊ cantu fit longu fit ladu, rutu in terra ◊ ponide su bancu de longu, ca de rugadis no cabet! ◊ no si podet istare a tempos longos ispetendhe! ◊ coitade ca su caminu de fàghere est longu!
Surnames and Proverbs
smb:
Longu
Etymon
ltn.
longus
Translations
French
long
English
long
Spanish
largo
Italian
lungo
German
lang.
oróru , avb: aroru Definition
acanta a s'oru, in totu su tretu de is oros
Sentences
fiu cichendi isparau ororu de cresura ◊ su fogu fuidu s'est frimmu totu ororu de istrada ◊ so andhadu ororu de riu ◊ in cue sas piantas sunt créschidas ororu de sa trempa
Etymon
srd.
Translations
French
tout le long de…
English
along the edge
Spanish
a lo largo
Italian
lungo i màrgini
German
die Ränder entlang.
ungiudu , agt, nm: ungrudu,
ungudu Definition
nau de ccn., chi portat ungas, nau in su sensu chi acostumat a pinnigare cosa angena, a furare
Synonyms e antonyms
aungiadu,
francudu
/
arpiadori,
arrapiante,
furànciu,
mostrengheri,
scabeciadori,
ungrilongu
/
cdh. ugnutu
Surnames and Proverbs
smb:
Ugnutu
Etymon
srd.
Translations
French
onglé
English
clawed
Spanish
largo de uñas
Italian
unghiuto
German
mit Nägeln ausgerüstet.