arregài , vrb: regrare Definition
su si fàere sa regra, a regra, fàere sa rega; fintzes chistire, pònnere a parte
Synonyms e antonyms
allogae,
collire
2.
tenit su dinai arregau in su calàsciu
Etymon
srd.
Translations
French
attraper le favus
English
to make honeycomb
Spanish
hacerse panal
Italian
farsi favo
German
die Honigwabe bilden.
avère , nf: bera,
vera 1 Definition
su pane de chera totu buidedhos paríviles (búsciulus o oxos) ue s'abe ponet su mele
Synonyms e antonyms
arrega,
bresca,
melarègia,
tipa 1
Sentences
sas averes de su mele ◊ tue as isapiatu sas averes ◊ su puzone chin sos frores de tiria at formatu sas averes: sos mojos sont prenos de mele e cria (G.Farris)
Scientific Terminology
sbs
Translations
French
rayon de miel
English
honeycomb
Spanish
panal
Italian
favo
German
Bienenwabe.
càsa , nf Definition
abiàrgiu, casidhu, su niu chi faet s'abe in is tuvos de is matas o de orrocas, o fintzes àteru bobboi chi faet mele / min. casedha
Synonyms e antonyms
istallu 1
/
abialzu,
bugnu,
caidhu,
mógiu,
moitedhu
Sentences
una borta e dua ndhe li apo intesu, a babbu, de contos de casas de abe!…◊ su muscone, si li forroxant sa casa, si difendhet cun rejone! ◊ lis mustresit s'abe in sas casas
Surnames and Proverbs
smb:
Casa, Casas
Scientific Terminology
sbs
Translations
French
nid d'abeilles
English
beehive
Spanish
panal de abeja
Italian
nido delle api
German
Bienennest.
cimbússa , nf: cimussa,
gimussa,
tzimusa,
zimussa Definition
sa fasca de pònnere a su pipiu de naschidórgiu imbodhigada in chintzu (o de àtera genia po fascare un'arremu); genia de chintórgiu largu de pònnere in chintzu, in costúmene de fémina
Synonyms e antonyms
chimusa,
fasca
/
cdh. cimuxa
Sentences
candu nasciat su pipiu serbiant is cimbussas, su triàngulu, su cuacedhu ◊ po sa fasciadura is cimbussas, unu poghedhu fragósidas, si dhas prestàt tziu Pietrinu
Scientific Terminology
bst
Etymon
ltn.
cimussa
Translations
French
lange,
lisière
English
selvage
Spanish
pañal
Italian
fàscia per neonati
German
Windel.
culíciu , nm Definition
panníciu chi s'imbodhigat a su culitu de is pipiedhos
Synonyms e antonyms
mantedha 1
Etymon
srd.
Translations
French
couche-culotte
English
napkin
Spanish
pañal
Italian
pannolino assorbènte
German
Windel.
mantèdha 1 , nf, nm: mantedhu 2,
montedhu,
muntedhu Definition
coment'e unu pannighedhu chi si ponet a is pipios po dhis imbodhigare su culitu; a logos est fintzes su muncadoredhu
Synonyms e antonyms
cuatzu,
culíciu
Sentences
tenet una criadura ancora in muntedhos ◊ dogni die li devimos samunare sos muntedhos a su pitzinnu ◊ sos mantedhos de su pitzinnu sunt ispartos pro assutare ◊ su montedhu fit de oro, sa mantíglia de brocadu
Scientific Terminology
bst
Etymon
ltn.
mantellum
Translations
French
couche,
lange
English
napkin
Spanish
pañal
Italian
pannolino
German
Windel.
melarègia, melarèja , nf: melarregra,
melarreja Definition
taedha de mele, su pane de chera totu buidedhos paríviles, búsciulos, ue s'abe ponet su mele; su mele ancora in sa bresca
Synonyms e antonyms
arrega,
avere,
bresca,
tipa 1
Scientific Terminology
sbs
Etymon
srd.
Translations
French
rayon de miel,
gaufre
English
honeycomb
Spanish
panal,
bresca
Italian
favo
German
Wabe.
panníciu , nm: pannissu,
pannitu,
pannitzu Definition
tiagedha po imbodhigare su pane chi si portat a sartu, o prus pitica po si frobbire papandho; pannighedhu chi ponent is féminas candho dhis benit su mese; tira longa de orrobba, o latzada, larga de 10 a 15 centímetros, chi ponent a is pipios de naschidórgiu po dhos imbodhigare
Synonyms e antonyms
fasca
Sentences
pro su candhelarju depies zúchere in manos su pannitu e tochedhare in sos portales ◊ in su pannitu fit collia sa gràssia chi depiat caentare s'istomachedhu de sos fizos ◊ pane e aunzu est totu in su pannitzu ◊ zuchiat sos murros inghisios de bagna e si los puliat non chin su pannitu ma chin d-una colada de brússiu
2.
tocat a preparai cambuscedhus, pannitzus e latzadas po candu nascit su pipiu ◊ tèngiu ancora is pannitzus e is latzadas de candu iu tentu a tia: deghinou ge m'iat a èssi costau, cust'àteru pipiu!
Scientific Terminology
ts
Etymon
srd.
Translations
French
linge,
couche,
serviette hygiénique
English
napkin,
sanitary towel
Spanish
tela,
compresa,
pañal
Italian
pannolino
German
Tüchlein,
Windel,
Binde.
règa , nf: arrega,
era 2,
règia,
rege,
regra,
reja Definition
su pane de chera totu buidedhos paríviles ue s'abe ponet su mele; sa fita de su casu segau in su cadhàrgiu po ndhe dhu piscare faendhodhu a pischedha / una rega de cazau = una fita de callau, de preta
Synonyms e antonyms
avere,
bresca,
legra,
melarègia,
tipa 1
/
fita
Sentences
tirabat sas regras, las secabat e dogabat sa parte bianca ◊ una regra de mele t'imbio, pitzinnu innoscente! ◊ nche at sutzau su mele e fulliau sas regras ◊ leu, cheripighe, mele e chera pones in rejas bene modelladas
Scientific Terminology
sbs
Etymon
ltn.
reg(u)la
Translations
French
favus,
rayon de miel
English
honeycomb
Spanish
panal
Italian
favo
German
Wabe.
sambenàgia, sambenàja , nf: sambenarja,
sanghinaja,
sangonaja Definition
cranuga de còscia, gurone e dolore a s'ímbena; fintzes infetu chi faet a essiduras chi si faent a matéria, pitichedhedhas (laturredhas) chi assimbígiant, totus impare, a unu niu de espu
Synonyms e antonyms
coscizola
/
ghesparju
Scientific Terminology
mld
Translations
French
adénite inguinale,
favus
English
inguinal adenitis,
favus
Spanish
adenitis inguinal,
panal
Italian
adenite inguinale,
favo
German
Leistenadenitis,
Wabe.
típa 1 , nf Definition
taedha de mele, su pane de chera totu buidedhos paríviles, búsciulus, ue s'abe ponet su mele
Synonyms e antonyms
arrega,
avere,
bresca,
melarègia
Scientific Terminology
sbs
Translations
French
favus,
rayon de miel
English
honeycomb
Spanish
panal
Italian
favo
German
Honigwabe.