aconcàda , nf: aconcara,
aconchiada Definition
decisione o cosa chi si faet chentza dhue istare pentzandho meda meda, mescamente si est cosa de importu o chi costat, ma fintzes decisione chi costat meda e arrechedet sacrifíciu mannu; cosa chi benit a conca; fintzes atumbada cun sa conca
Synonyms e antonyms
aconcu,
acucada,
ancada,
ciancarronada,
isconcata,
isconchinada,
meleda
/
cdh. acuncata
Idioms
csn:
fàghere s'aconcada, fàghere aconcadas = pigai decisionis atrivias; aconcada maca = detzisione leada a sa maconatza, pro cosa grave
Sentences
si unu faiat s'aconcara de cambiai sa moda, depiat atzetai de dhu nàrriri ca si fiat ammachiendi ◊ no ndhe fetas de aconcadas macas, ca ti ndhe as a impudare! ◊ già l'apo fata bella s'aconcada, pro una bolta chi mi bi so postu, a bogare sa limba! ◊ at fatu s'aconcada de leare cussa tanca, ma no fit a tretu de lu poder fàghere
2.
custos festamentos, cun d-un'aconcada de presuntzione, no totu mi ndhe los irmenticabo
3.
su sirboni dhi fiat asuba…, dhu mossiàt, dhi ghetàt aconcadas cun is sannas
Etymon
srd.
Translations
French
étourderie
English
heedlessness
Spanish
disparate,
barbaridad
Italian
sventatézza,
decisióne grave,
azzardo
German
Leichtsinn,
schwere Entscheidung,
Wagnis.
decisiòne, decisiòni , nf: dessisione,
detzisione,
ditzisioni Definition
su decídere, sa cosa chi si decidet
Synonyms e antonyms
detzidimentu,
disposiscione,
disposta
Sentences
sa dessisione furiosa naschet travessa
Translations
French
décision
English
decision
Spanish
decisión
Italian
decisióne
German
Entschluß,
Entscheidung.
detelmínu , nm: determinu Definition
decisione manna e grave chi si leat, no sèmpere a conca sintzilla ma agiummai coment’e efetu de una fortza, po s'arrennegu
Synonyms e antonyms
detzisione,
idea,
resignu
/
acucada
/
cdh. ditilminu
Idioms
csn:
bènnere determinu de… = bènniri (a conca) s'idea de…; leare d. = detzídere
Sentences
lassa onzi determinu, no ndhe fetas grave maladia! ◊ iant pigau e iant fatu su determinu de dhi donai is piciocus ◊ bidindhe su dannu chi mi at fatu mi at bénnidu determinos de lu leare a corpos! ◊ sos parentes ti ant presu su ligatzu pro giambare determinos ◊ su cristianu podet fàghere su determinu sou, no est che a sos animales ◊ cussu est tostorrudu, no faghet si no su determinu sou ◊ torrade, Sardos, cun determinu a bos impossessare de sa terra sarda! ◊ li at bénnidu determinu de cambiare bidha ◊ babbu meu iat fatu determinu de mi fàere andhare a iscola
Etymon
srd.
Translations
French
résolution,
lourde résolution
English
resolution
Spanish
resolución
Italian
risoluzióne,
decisióne grave,
risolutézza
German
Entschluß,
Resolution.
pénsu , nm: pentzu,
pessu Definition
sa capacidade chi tenet sa mente de pentzare, de arregòllere, contivigiare, fàere e manigiare ideas cuncordas; cosa chi si pentzat, idea, fintzes in su sensu de su chi si iat a bòllere fàere
Synonyms e antonyms
apensamentu,
pensada
Idioms
csn:
leare, picare unu p. = ischire e detzidire su de fàghere in d-una dificurtade; bíderesi o istare pessu = in pentzus, pentzendi, pensativu, in dificurtade manna de no ischire a ue si dare sa conca; fai o nàrriri una cosa a p. = a pessamentu, a immazinassione; èssere in pessos = dudosu, pentzendi, sentza de isciri su de fai; mancu a pensu! = mancu pro sonnu!, nono própiu!, mancu a bi pessare!
Sentences
Gesús fiat iscriendu in terra totu arregortu in pentzus ◊ sos pessos illàcanant che mariposas in tancas de fiores e inzendrant peràulas chi no tratenet su coro (C.Puddu)◊ mudet in bonu donzi malu pensu! ◊ s'est citiu pariat in pentzus in sèi in sèi
2.
so in pessos a cale iscola m'iscríere ◊ fit in pensos e annuzu ◊ fiat abarrau pagu pagu in pentzus, agoa fut acostiau acanta ◊ no isperamu mancu po pentzu chi sa cosa acabbessit aici (E.Olla)◊ si sa terra ti s'intostat it'est su pessu chi leas? ◊ dego isto pessu ◊ no ischiat su pessu de picare ◊ no mi dh'apu fatu a pensu: dh'isciu! ◊ cale pessu ti at gitu? ◊ inoche bisonzat de picare pessu e imbentare carchi irbirgu!
Etymon
srd.
Translations
French
pensée,
décision
English
thought,
decision
Spanish
pensamiento,
decisión
Italian
pensièro,
decisióne
German
Denken,
Idee,
Entscheidung.