ammacigài , vrb: ammaciucari,
ammaciugai,
maciugai* Definition
pistare unu pagu, fàere a giúmburu, fàere pistadura
Synonyms e antonyms
abbugnai,
abburrutonare,
aggatare,
atzumbarare,
atzumbonare
Sentences
portamu is palas totu ammacigadas fortzendi paris, sentza de podi artziai (Maxia L.)◊ dh'iat donau una punta de pei a sa serra de sa camba e iat iscramiau frighendusí su tretu chi dh'iat ammaciugau ◊ soe benniu po ti ammaciucari
Translations
French
écraser,
battre
English
to bruise,
to crush
Spanish
abollar,
aplastar
Italian
acciaccare,
pestare
German
treten auf.
pistàe , vrb: pistai,
pistare,
pistari Definition
nau de cosa (mescamente tostada o àrrida), fàere a orrughedhos minudos, a farinos, o segundhu fintzes a pasta, istrecare acropandho cun calecuna cosa o aina tostada: nau de cosa chi no segat, ammodhigare a cropos, a istrecadura, ponendho pesu in pitzu o poderandhodha a istrintu meda; lassare singiale de cropu (e fintzes atumbare a cropu a logu tostau); giare surra, atripare meda, pigare a cropos a meda (fintzes iscúdere a una mata po ndhe fàere orrúere su frutu, es. landhe, olia, nughe); pigare o giare cadha, múngia / pps. pistadu, pistu
Synonyms e antonyms
cerfai,
ischitzare,
pistatzare
/
abbugnai,
atzumbarare
/
magiare,
surrai
/
batacollare,
matanare
Idioms
csn:
pistai a fini, a grussu; pistare a unu chei s'azu, che tilipirche, chei su nie = surraidhu meda; pistai àcua = pistare a modhe, fàghere cosas in debbadas; pistàresi sa limba = (puru) faedhare in debbadas; dare pedra ’e pistare a unu = pònnereli dificurtades meda (mescamente andhèndheli in contràriu); pistai is pabaristas = istare abberindhe e serrendhe sas pibiristas a meda, pistincai
Sentences
pístadi sa limba, pro nàrrere machines! ◊ si pistat su sale russu pro lu fàghere fine ◊ no ti che seas subra de sas pumatas ca si pistant! ◊ chie lu at pistu custu labiolu, chi est totu a marcos?! ◊ su ferreri pistat su ferru in s'ancódina ◊ sa figu posta a càtigu si est totu pista in s'isterzu ◊ mi apo pistu unu pódhighe corpendhe a martedhu ◊ ndh'est rutu dae cadhu e at pistu sa conca a una pedra (P.Pillonca)
2.
si no mi l'agabbas, oe ti pisto! ◊ ti pisto chi ti apo a fàghere modhe che tamata!
3.
Gonàriu at isprimitziau a si pistai ◊ debbadas ti pistas: cusse no ti cheret ◊ chissaghi cantu as pistau in sa vida!…◊ in cussu logu est totu unu pistai: est fortunau chini ndi torrat sanu! ◊ ses tota vida pista pista!
Etymon
ltn.
pistare
Translations
French
piler,
écraser,
se donner du mal
English
to crush,
to do one's best
Spanish
machacar,
afanarse
Italian
pestare,
arrabattarsi
German
zerstoßen,
stoßen,
schlagen,
sich bemühen,
sich anstrengen.
pistatzàre , vrb: apistuzare,
pistazare,
pistutzare Definition
is matessi significaos de pistare cun is prus s'idea de meda, a sa sighia
Synonyms e antonyms
cerfai,
iggragnare,
ischerfiare,
ischitzare,
pistae,
pistorjare
/
abbugnai,
atzumbarare
/
magiare,
surrai
/
batacollare,
matanare
Idioms
csn:
ómine pistatzadu = istracu e cossumidu, pistu de triballu; vida pistatzada = tropu trabballosa, sacrificada
Sentences
mancari eo a solu e bois tantos, bos pistatzo sa conca a totugantos! ◊ totu sa die apo pistatzadu e sento sa fadiga ◊ sas àmbrias rúgias de sa cambigana si pistatzant e si frigant che una pumada in sa parte malaidosa (N.Pianu)◊ pustis de tantu pistatzare in sa vida, totugantos recuimus a campusantu
Etymon
srd.
Translations
French
piler,
écraser
English
to crush,
to grind
Spanish
machacar,
moler
Italian
pestare,
triturare
German
zerstoßen,
zerkleinern.
scerbedhài , vrb: igerbedhare*,
sciorbedhai Definition
segare, bogare, pistare is crebedhos, sa conca, fintzes in su sensu de bochíere; pigare a conca, a crebedhos, su si pigare pentzamentu mannu o meda po calecuna cosa
Synonyms e antonyms
ischerbicare,
ispistidhai
/
irmedhighinare
Sentences
si dh'incòciu, cussu molenti dhu tzucu a puntara de pei, dhu sfiguru, dhu sciorbedhu!
2.
custu est trabballu chi sciorbedhat ◊ no s'eus a sciorbedhai mera: si est mascu dhi poneus su nòmini de ajaju
Translations
French
casser la tête
English
to smash one's head
Spanish
abrir la cabeza,
devanarse los sesos
Italian
pestare,
rómpere la tèsta
German
schlagen,
jdm. den Kopf einschlagen.