caciàre , vrb: cassae,
catzare Definition
bogare, fàere istesiare, fuire, andhare atesu; leare o bogare calecuna cosa chi no serbit; prnl., lograre una cosa disigiada (nau fintzes de bisóngiu, óbbrigu)
Synonyms e antonyms
irbersulare,
irghelare,
iscabbúllere,
iscastedhare,
ispitzigare,
leai,
mòere,
pristare,
sputzai
| ctr.
auntzare,
inciulai,
batire,
chèrrere,
cramare,
pònnere
Idioms
csn:
catzàresi su capoto = bogaresiche su capoto; catzàresi su sonnu = iscidaisindi; catzàresi unu disizu, sa preítia, su bisonzu, sa muga, unu dépidu, un'óbbrigu, su sidi, su machine; catzàresi o ischíresi catzare sa musca = èssiri bellu a si difèndiri; catzàresi s'impinnu, sa promissa = fai sa cosa impromítia, fai su chi est de doveri; catzare sos canes = fàgherelos asseliare chi no diant a subra a ccn.; catzare fogu = èssiri arrabiaus, fogosus in su fai
Sentences
càtzache dai domo cussa zente e tue etotu achipi a su trabàgliu! (A.P.Appeddu)◊ sos malafatores che cherent catzados ◊ catzadichela cuss'erba chi ti est atacada a sa camisa! ◊ catza su cane, no mi móssighet!◊ at iscutu sos cartzones po dhis cassae su pruine
2.
apo fatu custu pro mi caciare su disígiu ◊ sunt pagos sos chi si podent catzare dogni gustu ◊ ch'est pigadu a s'àrbure: za si l'at catzadu su disizu de sa figu!…◊ si no cherides intèndhere peràulas malas, catzàdebbos s'óbbrigu e bos lassant in pasu ◊ andho a santu Bainzu de Portu a mi catzare s'impinnu ◊ cun custu dinari nos catzamus sos dépidos ◊ a fizu meu candho teniat deghessete annos mi l'apo catzadu e mandhadu a imparare un'arte ◊ sont essitos deretos catzanne focu
Etymon
itl.
cacciare
Translations
French
chasser,
enlever
English
to drive out,
to take out
Spanish
alejar,
echar
Italian
scacciare,
espèllere,
tògliere,
eliminare
German
vertreiben,
ausschließen.
dipaciàre , vrb: dispaciai,
dispaciare,
dispatzare Definition
fàereche andhare o bogare sa gente; rfl. andharesindhe
Synonyms e antonyms
caciare,
disgagiai,
disocupai,
lissentziare
/
dispedire
| ctr.
acasagiai,
arrecire,
coglire
Sentences
dae cussu logu a tie ti ndhe dipàciant! ◊ serrat sa gianna e mi dispàciat ◊ che l'at dispaciadu ca no lu cheriat prus ◊ isse retzit a totugantos, no che dispàciat mai a nisciunus ◊ no dhos chelzo e che dhos dispatzo
2.
a sos operajos che los ant dispaciados dae sa fràbbica ca nachi la deviant serrare
3.
apenas si est dispatzau dae su parde est andhau cara a sa domo de sa fémina
Etymon
ctl., spn.
despatxar, despachar
Translations
French
expulser,
mettre (dehors)
English
to drive away
Spanish
alejar
Italian
scacciare,
mandar via
German
verjagen,
vertreiben.
innidigàre , vrb Definition
fàere essire o bogare de su niu
Etymon
srd.
Translations
French
chasser,
prendre du nid
English
to drive out
Spanish
expulsar,
desanidar
Italian
scacciare,
tògliere dal nido
German
aus dem Nest heraustreiben.
isciuliài , vrb: isciuriai,
issuliare,
isuliare,
sciuliai Definition
fàere fuire sa musca, is pigiones, is pudhas giagarandhodhos; pesare a bolare / isuliàresi de una cosa = fàgherendhe a mancu, istaresindhe
Synonyms e antonyms
agegherai,
assuidae,
insaltiare,
isciugare,
isfraitzare,
ispabuciare,
ispajare,
isvalostiare,
salargiare,
sciumiai
Sentences
sos puzones in binza, candho intendhent su mere issuliendhe sunt cunvintos chi est a los cramare! ◊ corvos no che ndhe poto isuliare dae sa figu mia…
2.
a s'achicada de sos asprones, sos cadhos sunt tucados a bolu isuliendhe prúere ◊ sa palla nci dh'at isciuliada su bentu
3.
lu cherzo ischire: no mi ndhe poto isuliare!
Translations
French
chasser le volatiles
English
to drive away the birds
Spanish
espantar
Italian
scacciare via
German
verscheuchen.
istratallài, istratallàre , vrb: stratagliai Definition
pigare a foedhos malos, foedhare male a unu; bogare a fora, fàere fuire
Synonyms e antonyms
agegherai,
bocare,
caciare,
inchirriai,
isciuliai,
isfraitzare,
istrulliare,
salargiare
Sentences
istratallat óminis e féminas a itzérrius e a frastimus po torrai a su trabballu
2.
mi at arrifudau sa filla… e istratallau! ◊ custas féminas las istratallamus, no las lassamus in cue bivendhe a poderiu! ◊ chi dhus intendit ajaju nci dhus istratallat!◊ is pavonis ant pigau sa carroga a abbíchidus e nci dh'ant istratallada de mesu intzoru
3.
a dónnia contonada cudhu isparàt unu guetu e is pillonis torrànt a fuiri istratallaus
Etymon
itl.
stratagliare
Translations
French
chasser
English
to drive away
Spanish
echar
Italian
scacciare
German
vertreiben.