Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

caciàre , vrb: cassae, catzare Definition bogare, fàere istesiare, fuire, andhare atesu; leare o bogare calecuna cosa chi no serbit; prnl., lograre una cosa disigiada (nau fintzes de bisóngiu, óbbrigu) Synonyms e antonyms irbersulare, irghelare, iscabbúllere, iscastedhare, ispitzigare, leai, mòere, pristare, sputzai | ctr. auntzare, inciulai, batire, chèrrere, cramare, pònnere Idioms csn: catzàresi su capoto = bogaresiche su capoto; catzàresi su sonnu = iscidaisindi; catzàresi unu disizu, sa preítia, su bisonzu, sa muga, unu dépidu, un'óbbrigu, su sidi, su machine; catzàresi o ischíresi catzare sa musca = èssiri bellu a si difèndiri; catzàresi s'impinnu, sa promissa = fai sa cosa impromítia, fai su chi est de doveri; catzare sos canes = fàgherelos asseliare chi no diant a subra a ccn.; catzare fogu = èssiri arrabiaus, fogosus in su fai Sentences càtzache dai domo cussa zente e tue etotu achipi a su trabàgliu! (A.P.Appeddu)◊ sos malafatores che cherent catzados ◊ catzadichela cuss'erba chi ti est atacada a sa camisa! ◊ catza su cane, no mi móssighet!◊ at iscutu sos cartzones po dhis cassae su pruine 2. apo fatu custu pro mi caciare su disígiu ◊ sunt pagos sos chi si podent catzare dogni gustu ◊ ch'est pigadu a s'àrbure: za si l'at catzadu su disizu de sa figu!…◊ si no cherides intèndhere peràulas malas, catzàdebbos s'óbbrigu e bos lassant in pasu ◊ andho a santu Bainzu de Portu a mi catzare s'impinnu ◊ cun custu dinari nos catzamus sos dépidos ◊ a fizu meu candho teniat deghessete annos mi l'apo catzadu e mandhadu a imparare un'arte ◊ sont essitos deretos catzanne focu Etymon itl. cacciare Translations French chasser, enlever English to drive out, to take out Spanish alejar, echar Italian scacciare, espèllere, tògliere, eliminare German vertreiben, ausschließen.

dipaciàre , vrb: dispaciai, dispaciare, dispatzare Definition fàereche andhare o bogare sa gente; rfl. andharesindhe Synonyms e antonyms caciare, disgagiai, disocupai, lissentziare / dispedire | ctr. acasagiai, arrecire, coglire Sentences dae cussu logu a tie ti ndhe dipàciant! ◊ serrat sa gianna e mi dispàciat ◊ che l'at dispaciadu ca no lu cheriat prus ◊ isse retzit a totugantos, no che dispàciat mai a nisciunus ◊ no dhos chelzo e che dhos dispatzo 2. a sos operajos che los ant dispaciados dae sa fràbbica ca nachi la deviant serrare 3. apenas si est dispatzau dae su parde est andhau cara a sa domo de sa fémina Etymon ctl., spn. despatxar, despachar Translations French expulser, mettre (dehors) English to drive away Spanish alejar Italian scacciare, mandar via German verjagen, vertreiben.

disviàre , vrb Synonyms e antonyms desviai*, ilviare / istorrai Translations French détourner, dissuader English to divert Spanish alejar, desviar Italian sviare, distògliere German ablenken.

iscamedhàre , vrb: iscammedhare, isgamedhare Definition istesiare unu pegus de su tàgiu, andharesindhe de sa cumpangia; fintzes iscapiare su giuale a is boes giuntos Synonyms e antonyms irmedhae, iscambare, iscambuliare, iscamedhire, iscedhai, iscrobare, istagiai, istropedhare | ctr. amedhare Sentences unu pisedhu s'isgamedheit de sos cumpagnos chi fint zoghendhe ◊ apo àpidu sas berbeghes chi mi mancaiant: las depiat àere iscamedhadas carchi cane ◊ pares iscammedhadu che angione sorteri 2. sos pitzinnos s'aunint a zocare che anzones iscamedhaos Etymon srd. Translations French éloigner du groupe English to send out (of a group) Spanish alejar, apartar Italian allontanare dal gruppo German von der Gruppe entfernen.

iscritzíre , vrb Definition istesiare de calecuna cosa o logu / i. sos corpos = iscabbúllere de is cropos trantzindhosi po no dhos ingòllere Synonyms e antonyms iscrostiare, issuzire, istirire, istregire*, tòlchere, transiri 1 Translations French s'éloigner, s'écarter English to stand aside (move), to avoid Spanish alejar, apartar, eludir Italian scostarsi, scansare German sich entfernen, wegrücken.

issuzíre , vrb Definition istesiare, trantzire unu paghedhedhu, fàere logu Synonyms e antonyms astesiai, illalgare, istegiare, istirire, istregire, tòlchere, transiri 1 | ctr. acoltziare, acostai Sentences issuzi de s'oru no che ruas in su fossu! ◊ si bos issuzides unu pagu, inoghe che cabimus totu ◊ cussa cosa mi che l'as issuzida e como no bi lompo Translations French éloigner, écarter English to shift Spanish alejar, apartar Italian scostare German wegrücken.

istegiàre , vrb: istrejare, istresiai, istresiare Definition pònnere, pigare e trantzire o andhare atesu Synonyms e antonyms allalgare, astesiai, illalgare, issuzire, istelare, istesare*, istesire, istregire | ctr. acoltziare, acostai, bènnere Sentences ih, odheu, mi ndhe istégio!◊ gai arrexonamus istrejendhe sa duda doliana ◊ carchidabat pro istresiare sos gatos ◊ cussu tenit ispédhiu de nc'istresiai de bidha sua (M.Simbula) Translations French éloigner English to remove Spanish alejar Italian allontanare German entfernen.

istesàre , vrb: istesiai, istesiare, istesiari, istexare, istreare, istrexare, stesiai Definition pònnere, pigare e trantzire, andhare o essire atesu / fàghere a s'istésia istésia = fai andendi e istesiendi Synonyms e antonyms allalgare, allongriai, astesiai, illalgare, issuzire, istegiare, istelare, istesire, istregire, longai | ctr. acoltziare, acostai Sentences s'istéxiat currendhe ◊ pro agatare cosa bona tocat a istesiare ◊ noche istrexiemus in logos chena làcanas ◊ pro nudha m'istéxio dae su fadu chi mi trazat ◊ dae ue bi at perígulu sa zente si che istéxiat ◊ sa punga che istéxiat s'inimigu ◊ fit andhendhe a la ciòmpere, cudha si che istreat e faghet totu s'iscala a bórinu! Etymon ltn. exte(n)siare Translations French éloigner English to remove Spanish alejar Italian allontanare, distanziare German entfernen.

istregíre , vrb: istretzire, istrexire, istritzire, istrizire Definition istesiare, trantzire unu paghedhedhu, fàere logu, mòvere unu tretu pagu Synonyms e antonyms astesiai, illalgare, iscritzire, issuzire, istegiare, istesare, istirire, istreziare, istrinzire, schilliari, tòlchere, trancire | ctr. acoltziare, acostai Sentences su trau si che fit istregidu dae s'àlvure ◊ nche l'aiat ischitata istritzinnencheli su bratzu ◊ bi aiat tres muscas chi no si che cheriant istretzire dae sa brochita ◊ nointamas de si che istrizire si m'acúrtziat de piús Translations French éloigner, déplacer English to move away Spanish alejar, apartar Italian scostare, spostare German wegrücken.