caciàre , vrb: cassae,
catzare Definizione
bogare, fàere istesiare, fuire, andhare atesu; leare o bogare calecuna cosa chi no serbit; prnl., lograre una cosa disigiada (nau fintzes de bisóngiu, óbbrigu)
Sinonimi e contrari
irbersulare,
irghelare,
iscabbúllere,
iscastedhare,
ispitzigare,
leai,
mòere,
pristare,
sputzai
| ctr.
auntzare,
inciulai,
batire,
chèrrere,
cramare,
pònnere
Modi di dire
csn:
catzàresi su capoto = bogaresiche su capoto; catzàresi su sonnu = iscidaisindi; catzàresi unu disizu, sa preítia, su bisonzu, sa muga, unu dépidu, un'óbbrigu, su sidi, su machine; catzàresi o ischíresi catzare sa musca = èssiri bellu a si difèndiri; catzàresi s'impinnu, sa promissa = fai sa cosa impromítia, fai su chi est de doveri; catzare sos canes = fàgherelos asseliare chi no diant a subra a ccn.; catzare fogu = èssiri arrabiaus, fogosus in su fai
Frasi
càtzache dai domo cussa zente e tue etotu achipi a su trabàgliu! (A.P.Appeddu)◊ sos malafatores che cherent catzados ◊ catzadichela cuss'erba chi ti est atacada a sa camisa! ◊ catza su cane, no mi móssighet!◊ at iscutu sos cartzones po dhis cassae su pruine
2.
apo fatu custu pro mi caciare su disígiu ◊ sunt pagos sos chi si podent catzare dogni gustu ◊ ch'est pigadu a s'àrbure: za si l'at catzadu su disizu de sa figu!…◊ si no cherides intèndhere peràulas malas, catzàdebbos s'óbbrigu e bos lassant in pasu ◊ andho a santu Bainzu de Portu a mi catzare s'impinnu ◊ cun custu dinari nos catzamus sos dépidos ◊ a fizu meu candho teniat deghessete annos mi l'apo catzadu e mandhadu a imparare un'arte ◊ sont essitos deretos catzanne focu
Etimo
itl.
cacciare
Traduzioni
Francese
chasser,
enlever
Inglese
to drive out,
to take out
Spagnolo
alejar,
echar
Italiano
scacciare,
espèllere,
tògliere,
eliminare
Tedesco
vertreiben,
ausschließen.
dipaciàre , vrb: dispaciai,
dispaciare,
dispatzare Definizione
fàereche andhare o bogare sa gente; rfl. andharesindhe
Sinonimi e contrari
caciare,
disgagiai,
disocupai,
lissentziare
/
dispedire
| ctr.
acasagiai,
arrecire,
coglire
Frasi
dae cussu logu a tie ti ndhe dipàciant! ◊ serrat sa gianna e mi dispàciat ◊ che l'at dispaciadu ca no lu cheriat prus ◊ isse retzit a totugantos, no che dispàciat mai a nisciunus ◊ no dhos chelzo e che dhos dispatzo
2.
a sos operajos che los ant dispaciados dae sa fràbbica ca nachi la deviant serrare
3.
apenas si est dispatzau dae su parde est andhau cara a sa domo de sa fémina
Etimo
ctl., spn.
despatxar, despachar
Traduzioni
Francese
expulser,
mettre (dehors)
Inglese
to drive away
Spagnolo
alejar
Italiano
scacciare,
mandar via
Tedesco
verjagen,
vertreiben.
disviàre , vrb Sinonimi e contrari
desviai*,
ilviare
/
istorrai
Traduzioni
Francese
détourner,
dissuader
Inglese
to divert
Spagnolo
alejar,
desviar
Italiano
sviare,
distògliere
Tedesco
ablenken.
iscamedhàre , vrb: iscammedhare,
isgamedhare Definizione
istesiare unu pegus de su tàgiu, andharesindhe de sa cumpangia; fintzes iscapiare su giuale a is boes giuntos
Sinonimi e contrari
irmedhae,
iscambare,
iscambuliare,
iscamedhire,
iscedhai,
iscrobare,
istagiai,
istropedhare
| ctr.
amedhare
Frasi
unu pisedhu s'isgamedheit de sos cumpagnos chi fint zoghendhe ◊ apo àpidu sas berbeghes chi mi mancaiant: las depiat àere iscamedhadas carchi cane ◊ pares iscammedhadu che angione sorteri
2.
sos pitzinnos s'aunint a zocare che anzones iscamedhaos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
éloigner du groupe
Inglese
to send out (of a group)
Spagnolo
alejar,
apartar
Italiano
allontanare dal gruppo
Tedesco
von der Gruppe entfernen.
iscritzíre , vrb Definizione
istesiare de calecuna cosa o logu / i. sos corpos = iscabbúllere de is cropos trantzindhosi po no dhos ingòllere
Sinonimi e contrari
iscrostiare,
issuzire,
istirire,
istregire*,
tòlchere,
transiri 1
Traduzioni
Francese
s'éloigner,
s'écarter
Inglese
to stand aside (move),
to avoid
Spagnolo
alejar,
apartar,
eludir
Italiano
scostarsi,
scansare
Tedesco
sich entfernen,
wegrücken.
issuzíre , vrb Definizione
istesiare, trantzire unu paghedhedhu, fàere logu
Sinonimi e contrari
astesiai,
illalgare,
istegiare,
istirire,
istregire,
tòlchere,
transiri 1
| ctr.
acoltziare,
acostai
Frasi
issuzi de s'oru no che ruas in su fossu! ◊ si bos issuzides unu pagu, inoghe che cabimus totu ◊ cussa cosa mi che l'as issuzida e como no bi lompo
Traduzioni
Francese
éloigner,
écarter
Inglese
to shift
Spagnolo
alejar,
apartar
Italiano
scostare
Tedesco
wegrücken.
istegiàre , vrb: istrejare,
istresiai,
istresiare Definizione
pònnere, pigare e trantzire o andhare atesu
Sinonimi e contrari
allalgare,
astesiai,
illalgare,
issuzire,
istelare,
istesare*,
istesire,
istregire
| ctr.
acoltziare,
acostai,
bènnere
Frasi
ih, odheu, mi ndhe istégio!◊ gai arrexonamus istrejendhe sa duda doliana ◊ carchidabat pro istresiare sos gatos ◊ cussu tenit ispédhiu de nc'istresiai de bidha sua (M.Simbula)
Traduzioni
Francese
éloigner
Inglese
to remove
Spagnolo
alejar
Italiano
allontanare
Tedesco
entfernen.
istesàre , vrb: istesiai,
istesiare,
istesiari,
istexare,
istreare,
istrexare,
stesiai Definizione
pònnere, pigare e trantzire, andhare o essire atesu / fàghere a s'istésia istésia = fai andendi e istesiendi
Sinonimi e contrari
allalgare,
allongriai,
astesiai,
illalgare,
issuzire,
istegiare,
istelare,
istesire,
istregire,
longai
| ctr.
acoltziare,
acostai
Frasi
s'istéxiat currendhe ◊ pro agatare cosa bona tocat a istesiare ◊ noche istrexiemus in logos chena làcanas ◊ pro nudha m'istéxio dae su fadu chi mi trazat ◊ dae ue bi at perígulu sa zente si che istéxiat ◊ sa punga che istéxiat s'inimigu ◊ fit andhendhe a la ciòmpere, cudha si che istreat e faghet totu s'iscala a bórinu!
Etimo
ltn.
exte(n)siare
Traduzioni
Francese
éloigner
Inglese
to remove
Spagnolo
alejar
Italiano
allontanare,
distanziare
Tedesco
entfernen.
istregíre , vrb: istretzire,
istrexire,
istritzire,
istrizire Definizione
istesiare, trantzire unu paghedhedhu, fàere logu, mòvere unu tretu pagu
Sinonimi e contrari
astesiai,
illalgare,
iscritzire,
issuzire,
istegiare,
istesare,
istirire,
istreziare,
istrinzire,
schilliari,
tòlchere,
trancire
| ctr.
acoltziare,
acostai
Frasi
su trau si che fit istregidu dae s'àlvure ◊ nche l'aiat ischitata istritzinnencheli su bratzu ◊ bi aiat tres muscas chi no si che cheriant istretzire dae sa brochita ◊ nointamas de si che istrizire si m'acúrtziat de piús
Traduzioni
Francese
éloigner,
déplacer
Inglese
to move away
Spagnolo
alejar,
apartar
Italiano
scostare,
spostare
Tedesco
wegrücken.