acostumài , vrb: acostumare,
costumai Definition
tènnere o àere a parusu, àere s'abbitúdine, s’avesu; giare bonas abbitúdines
Synonyms e antonyms
abbetuare,
abesare,
acomunai,
arranguai,
imbisciare,
ingustai,
parusare
Sentences
a dí de oi unu tempus acostumaiaus a fai cancuna sciampita puru! ◊ cussu no acostumat a abarrai a giru ◊ dh'apo pretzetadu chi no si atrameset de mi ne torrare a parte de manzanu comente acostumat issu (Z.Porcu)◊ dèu acostumu pagu a fuedhai ananti de genti meda
Etymon
srd.
Translations
French
avoir coutume,
être coutumier
English
to accustom,
to have in use
Spanish
acostumbrar
Italian
costumare,
avére in uso,
èsser sòliti fare,
solére
German
gewohnt sein.
dannàgliu , agt, nm: dannalzu,
dannàrgiu,
dannarju,
dannarzu Definition
chi o chie istat sèmpere faendho calecunu dannu, chie dhu tenet de avesu a fàere dannu, a furare
Synonyms e antonyms
dannaghe,
dannaresu,
dannigale,
dannistu,
dannosu,
malandhanta
/
furone
Sentences
in cue bi at solu canes carràglios e imbreacones dannàglios ◊ oh, ses tue su dannarzu chi mi papas sos porcos a furinu! ◊ tue ses peus de cane dannàgliu, male pesau e male chischiu ◊ sa rana in sos ortos si mànigat sos bobbois dannarzos
Etymon
srd.
Translations
French
celui qui cause du dommage
English
harmful,
injurer
Spanish
torpe,
dañino
Italian
danneggiatóre,
uso a comméttere danni,
dannóso
German
schädlich,
Beschädiger.
impléu , nm: impreu,
impriu Definition
su impreare o pònnere a calecuna cosa; faina, trebballu chi si faet prus che àteru coment'e mestieri, professione, nau mescamente de unu chi tenet postu
Synonyms e antonyms
afainu,
berza,
faina,
impiegu,
impita 1,
impitonzu,
trabàgiu
Idioms
csn:
pònnere i. in carchi cosa = dàresi a fàghere una cosa, ponnerebbei cabu; no fàghere àteru i. = fàghere petzi cussu, petzi una cosa (nadu prus che àteru de cosas chentza cabu, de pagu contu)
Sentences
sa campana est betza de s'impreu e cannida ◊ male as fatu, si no ndhe as fatu impreu candho ndhe aias, de tempus! ◊ ge dhu ponis a impriu su dinai, tui!…
2.
deo chentza impreu no bi cherjo istare! ◊ su fogu est faghendhe malu impreu ◊ o andhas a sa zoronada o ti acordas pastore: ses mannu e no tenes perunu impreu ◊ so ancora in s'impreu de bacarju ◊ apo resortu de no fàere male e de no torrare a malu impreu
Etymon
spn.
Translations
French
emploi,
utilisation,
poste
English
job
Spanish
empleo
Italian
impiègo,
uso,
pósto
German
Benutzung,
Stelle.
parúsu , nm Definition
su fàere calecuna cosa coment'e costuma, usàntzia, abbitúdine, manera de fàere o impreu de calecuna cosa chi est de medas o fintzes de dura, a tanti tempus / àere a p. = parusare, acostumai a…, connòsciri bèni, abbitai cun…; leare su p. = pigai s'abbitúdini
Synonyms e antonyms
costuma,
usàntzia
Sentences
sos male intraniados ant a parusu s'ingannu ◊ in bidha nostra a fàghere gai no che l'amus a parusu ◊ custu ordinzu no l'apo a parusu e no l'isco acontzare ◊ est pessone chi no apo a parusu ◊ custu santu faghevaghe pro sos frutos de s’aradu, pro tusorzu e porchinadu beniat postu in parusu (B.Trudhaju)◊ su parusu contat meda
Translations
French
habitude,
coutume
English
custom
Spanish
costumbre
Italian
consuetùdine,
uso
German
Brauch.
umperaméntu , nm Definition
su imperai, su pònnere, su costumare a pònnere una cosa a calecuna àtera o a fàere
Synonyms e antonyms
impleu,
umpériu
Etymon
srd.
Translations
French
emploi
English
use
Spanish
uso,
empleo
Italian
uso
German
Gebrauch.
umpériu , nm: umperu,
úmperu Definition
su imperai, su pònnere, su costumare a pònnere una cosa a calecuna àtera o a fàere
Synonyms e antonyms
impleu,
umperamentu
Etymon
srd.
Translations
French
emploi,
utilisation
English
use
Spanish
uso,
empleo
Italian
uso
German
Gebrauch.