bídre , agt, nm: birde,
bilde,
bildi,
birdi,
virde Definition
genia de colore, su de s'erba, de is fògias friscas de is matas, de su frutuàriu cruo: si narat fintzes de linna segada de pagu, chentza sicada
Synonyms e antonyms
friscu 1
| ctr.
sicadu,
sicu
Idioms
csn:
birde meru, birde porrale/forrale, birdi che narba; picàresi sos birdes = istare in ziru, leàresi su logu; cadhos birdes = cadhos fatos a pessamentu (chi no si ndhe agatat in logu); no bastare ne birde e ne sicu = no bastai nudha, consumai totu, tropu; èssere birde (nadu de zente) = giòvunu
Sentences
in beranu su logu est birde: in istiu inoghe est totu sicu ◊ su trigu no ndhe cheret messadu birde ◊ ti fàciu furriai birdi che sa modhici! ◊ sa linna birde est mala a tènnere
2.
est birdi che feli ◊ a s'istrubberi no li bastat ne birde e ne sicu
3.
pitzoca remonia, no est de cussas chi si picant sos birdes: in ziru no l'addóbias mai ◊ si picabat sos birdes pro andhare a cucuja ◊ babbu candho fiat birde fiat líeru che canna
Surnames and Proverbs
smb:
Birde, (b)Irde
Scientific Terminology
clr
Etymon
ltn.
vir(i)de
Translations
French
vert
English
green
Spanish
verde
Italian
vérde
German
grün,
Grün.
pibisíu , nm, nf: pibissia,
pibissiu,
pibitzia,
pibitziu Definition
genia de bobboi de tantas calidades (ma mescamente cussa birde), longhitu, a bortas mannu cantu unu pódhighe, cun duas cambas longas longas e cun is alas: si movet a brínchidos e a bolu puru, ponet sa cria in terra, est tímiu ca segundhu s'annada ndhe naschit meda, in beranu intrandho s'istade, e si che papat s'erba, is laores
Synonyms e antonyms
ateribilche,
mammagràida,
pibiciri,
telaporca,
tilibilche,
tziabróssima,
tzilibrínchidi,
tzimpilighe
Scientific Terminology
crp, Tettigonia viridissima
Etymon
srd.
Translations
French
sauterelle verte
English
locust
Spanish
grillo de matorral
Italian
cavallétta vérde
German
Laubheuschrecke.
sabadíglia , nf: sebadíglia,
sebidíglia,
sebidíllia,
sibidíglia,
sibidíllia Definition
genia de erba velenosa e púdia, faet s'arraighina grussa e no sicat mai deunudotu (solu sa fògia); in calecunu logu dhu narant a s'oleandru
Synonyms e antonyms
teredha
/
lannaxi,
neulache
Sentences
ant bufadu pianghendhe su velenu de sa lua e fele de sabadíglia
Scientific Terminology
rba, Helleborus lividus, mt, Nerium oleander
Etymon
itl.
sabadiglia
Translations
French
ellébore vert
English
hellebore
Spanish
heléboro,
adelfa
Italian
ellèboro vérde
German
grüne Nieswurz.