Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

ammeriàre 1 , vrb: ammiriare, meriare 1 Definition pigare sa méria, sa mira, iscudendho atesu, isparandho o fintzes pigandho fotografias; fèrrere, ingòllere / ammeriàresi un'amigu, unu cumpanzu = castiai, iscioberai un'amigu, unu cumpàngiu Synonyms e antonyms alleltzare, puntai Sentences as isbagliadu su bersàgliu ammiriadu ◊ cun sa tríbide in manu, si fit ammerienne una fémina pro bi che la imbolare ◊ ammeriaiat cun su tiralàsticu e no fadhiat mai ◊ imbreacu, isterriat su bratzu ameriànnesi s'istampu de su fríschiu Etymon srd. Translations French viser English to aim Spanish apuntar Italian mirare, puntare German anlegen.

ammusadúra , nf Definition su ammusare, pònnere is musas in is brúcios arrestandho a unu Etymon srd. Translations French arrestation par menottes English handcuffing Spanish el sujetar a alguien con esposas Italian ammanettaménto German Anlegen von Handschellen.

ammusàre , vrb Definition pònnere is musas; acapiare, pònnere su musale, su musone a un’animale Synonyms e antonyms arrestai, imbrucinitai, ingriglionai, prèndhere / ammurralare 2. nisciunu at postu aficu a l'ammusare a calchi truncu, a custu poeta! 3. at ammusadu sos bijos a su narile Etymon srd. Translations French menotter, passer les menottes English to handcuff Spanish esposar Italian ammanettare German Handschellen anlegen.

aprodài, aprodàre , vrb Definition aferrare terra, acortzire, lòmpere a su portu o a logu inue faet a mantènnere firma una nave, una barca; lòmpere a calecunu logu, a un’arresurtau, a un'iscopu Synonyms e antonyms acostai, aprobiai | ctr. andai, tocai 1 Sentences sa zente chi at aprodau a s'ísula nosta in s'antigóriu de ue beniat? Translations French aborder, atterrir English to dock Spanish arribar Italian approdare German anlegen.

impostadúra , nf Definition su impostare; su pònnere cosa de una manera o in calecunu logu o tretu coment'e aprontandho o cumenciandho una faina, unu trebballu; su si pònnere o istare in sa posta, in calecunu logu coment'e ibertandho e iscocandho po pòdere essire e giare a pitzu a ccn. o a calecuna cosa de un'improntu, a s'ingrundha Synonyms e antonyms impostamentu 3. su zòvanu fit gai àbbile chi resessiat a tènnere sos murones a impostadura, a manos Etymon srd. Translations French organisation, mise en train, guet English statement, ambush Spanish planteamiento, acecho Italian impostazióne, appostaménto German Anlegen, Hinterhalt.

impostài , vrb: impostare Definition pònnere cosa in calecunu tretu o de calecuna manera coment’e aprontandho unu trebballu, una faina o àteru; rfl. pònnere o istare firmos in calecunu tretu coment’e cuaos, o própriu cuaos, iscocandho po essire o giare a pitzu a calecuna cosa, o a ccn., mescamente in cassa, in gherra, po idorrobbare a chie passat / impostai is pedinas in su giogu de sa dama, impostai unu trabballu; impostare su telàrgiu = ammanitzare su materiale postu in su telarzu pro tèssere Synonyms e antonyms incarrebai / apostai Sentences dèu bandu cun is bidonis a m'impostai acanta a sa miza ◊ sa linna che cheret impostada in sa ficada de su carru ◊ certus s'impostànt abetendi is màscaras bistias a cerbu po dhas isparai ◊ tocat e si che impostat inue depiat passare cudhu ◊ tue chi ses cun sa màchina, impostamiche in cudhane, za sigo a pè 2. su cani est impostau po sa cassa ◊ cun vinti armas mi serro sa costera e deo mi che imposto in Su Pedrarzu ◊ dhoi at istudiaus sardus, tzeracus de meri allenu, sèmpiri impostaus po no si lassai fuedhai in sa língua cosa nosta (A.Satta)◊ m'imposto e cun s'arma li acrico sa fusilada! ◊ sa gatu est impostada aspetendi a obèrriri sa porta pro intrai! Etymon itl. Translations French établir, organiser, guetter, se poster English to formulate, to ambush Spanish preparar, acechar, apostar Italian impostare, appostare, appostarsi German anlegen, auflauern, sich auf die Lauer legen.

ingriglionài, ingriglionàre , vrb Definition pònnere is grigliones, is ferros de arrestare a unu Synonyms e antonyms ammusare, arrestai, imbrillonai, imbrucinitai / acapiae, prèndhere 2. nos ant ingriglionadu a sa solidade de un'andhira morta ◊ sa Sardigna est bivendu ingriglionada e torrada a tzaraca de is istràngius ◊ no est su mari ch'ingriglionat un'ispera! Etymon ctl. engrillonar Translations French passer les menottes English to handcuff Spanish esposar Italian ammanettare German Handschellen anlegen.

investiméntu , nm Definition impreu de dinaris in triballos, produtziones, in afares Translations French investissement English investment Spanish inversión Italian investiménto German Anlegen.

investíre , vrb Definition impreare su dinare o capitales in afares, po fàere afares, produire e bèndhere cosas o fintzes servítzios Synonyms e antonyms fincai Translations French investir English to invest Spanish invertir Italian investire German anlegen.

paltinàre , vrb: pastinare, pastinzare Definition prantare una bíngia noa; prantare, pesare matas; semenare; in cobertantza, istare a tropu in d-unu logu, istare che prantaos, arraighinaos / p. fàulas = bogai fogu a ccn., pònniri in giru cosas chi no funt, falsidadis contr'a unu Sentences at pastinadu sa binza a bide americana ◊ in s'oru de sa domo bi at pastinadu unu fundhu de bide 2. sos de sos partidos fuint abbarrados pastinados a custa proposta: aiant nadu ca nono, ca no fuit zustu a che chirrare cussos amigos e cumpanzos 3. apo pastinadu aligalza ◊ apo pastinadu unu fiore cun sas raighinas ◊ melone sedulesu pàltino in mesu ’e rena… ◊ unu padr'e cunventu est paltinendhe olia… 4. si ch'est pastinau in su cilleri e no ghirat prus! Surnames and Proverbs prb: chie at dinare pastinzat binza in sa codina Etymon ltn. pastinare Translations French planter la vigne English to plant a vineyard Spanish plantar la viña Italian impiantare la vigna German einen Weinberg anlegen.