allutzàre , vrb Definition
castiare cun atentzione atesu
Synonyms e antonyms
abbadiai,
allutae,
annotare,
apompiai,
cadebai,
castiai,
isperare 1,
labai,
mirai
Sentences
totinduna si parat múdrigu allutzendhe su bultu de sa santa che unu pedidore
Etymon
itl.
alluciare
Translations
French
ouvrir grand les yeux
English
to keep one's eye peeled,
to look far away
Spanish
aguzar la vista
Italian
guardare lontano,
aguzzare la vista
German
fern schauen,
den Blick schärfen.
castiàda , nf: castiara Definition
girada de ogos po abbaidare calecuna cosa / èssiri in castiaras cun d-unu o una = abbaidàresi paribari, nadu de duos (ómine e fémina) chi si cherent
Synonyms e antonyms
abbaidada,
annotada,
cumpassada,
mirada,
ocrada,
slampiada
Sentences
sa castiada chi dhi apu fatu si est citiu in truncu ◊ donasidha una castiada, a cussa cosa! ◊ ti movis a passu de pisitu chi mi assogat sa castiada ◊ portàt is ogus che braxas de fogu, sa castiada intradora parriat chi ammainàt
2.
filla tua parit chi siat in castiaras cun cussu piciocu
Etymon
srd.
Translations
French
regard
English
glance
Spanish
mirada
Italian
sguardo,
contròllo
German
Blick,
Kontrolle.
còco , nm Definition
genia de pedra niedha chi apicant a sa cadenita po maia
Synonyms e antonyms
pinnadedhu 1,
sebeste
2.
fit pranghenne chin donzi làcrima che coco, manna goi!
Surnames and Proverbs
smb:
Cocco, Coco
Etymon
srd.
Translations
French
petite bague qu'on porte sur soi,
qui préserve du mauvais œil
English
jet ring against evil eye
Spanish
azabache
Italian
anellino di giavazzo cóntro il malòcchio
German
Gagatring gegen bösen Blick.
inchizàda , nf Definition
abbaidada a corroncinu, oghida lègia
Synonyms e antonyms
achizada,
inchérrida,
inchigida,
inchizidura,
incilladura,
incillimentu
/
cdh. inchiciata
Sentences
no mi at lassadu mancu sighire chi sa cara sua at fatu un'inchizada… pariat chi no li torraiant sos contos!
Etymon
srd.
Translations
French
un regard furieux
English
black look
Spanish
mirada torva,
ceño
Italian
occhiatàccia
German
häßlicher Blick.
ispinzaméntu , nm Definition
su ispinzare; su pitzigare de ogu
Synonyms e antonyms
ispinzadura,
oguliau
2.
si creiat chi candho unu deviat cumintzare a allevare abe, pro àere bona sorte, unu casidhu lu deviat comporare, unu bi lu deviant regalare e unu lu deviat furare lassendhe una moneda ue bi fit su moju, pro no àere ispinzamentu o oju malu
Etymon
srd.
Translations
French
mauvais œil
English
evil-eye
Spanish
aojamiento,
aojadura
Italian
malòcchio
German
böser Blick.
ispinzàre , vrb Definition
fàere s'ispinzu, furare unu o is pinzos a ccn., calecuna cosa po dha tènnere coment'e pinzos; arretirare su pinzos giau po asseguramentu; pitzigare de ogu
Synonyms e antonyms
ispinzorare
/
pindaciai
Sentences
s'ómine no si depet mai ispinzare ◊ a su mortu dh'ispinzant: che dhi segant unu pagu de pilos, sas ungas, dh'imbóligant in paperi e dhu chistint
3.
sa pitzinna l'apo impinnada a sa nobena de su Cossolu dae candho, ca mi l'aiant ispinzada, ch'est ruta a sa padedha budhindhe ◊ benint a ischire chi a Luguniu li aiant ispinzau sa fémina
Etymon
srd.
Translations
French
voler,
jeter un sort sur qqn
English
to rob,
to cast evil-eye on s.o
Spanish
robar,
aojar
Italian
rubare,
iettare
German
stehlen,
den bösen Blick werfen auf.
miràda , nf: mirara,
mirata Definition
su mirare, su castiare, pruschetotu is abbaidadas chi si faent a unu o a una chi s'istimat / tènniri sa mirada a… = pessare, istare semper pessendhe a… (iscopu, logu o cosa a ue lòmpere)
Synonyms e antonyms
abbaidada,
castiada,
ocrada,
oghia,
slampiada
Sentences
candu dhus càstias parit chi ti torrint sa mirada ◊ dae tue m'iseto una mirada sola pro mi fagher cuntentu ◊ mi at rispostu a sa mirada ◊ no sunt debbadas cussas tuas miradas chi mi faghes dognora! ◊ si su pitzinnu fit rude… sa mirata de babbai e mammai bastait, nariat totu! ◊ at fatu una mirada incillia ◊ tenit gana de fuedhai, ma sa mirada de su babbu dhu firmat ◊ est de mirada firma po infilai agus
Etymon
srd.
Translations
French
regard
English
glance
Spanish
mirada
Italian
sguardo
German
Blick.
ociàda 1 , nf: (o-cia-da) ocrada
ocrata,
ocriata,
oghiada,
ogiada,
ograda,
ojada,
orghiada,
oxada,
uciada 1 Definition
castiada, furriada de ogos po bíere impresse; castiada mala, lègia, coment'e po nàrrere cosa in contràriu, fintzes arrennegaos
Synonyms e antonyms
abbaidada,
castiada,
mirada,
oghia,
oghidura,
ojizada
Idioms
csn:
donai un'oghiada a unu líbburu = dare un'abbaidada; crèschere a s'ojada = chi si bit meda, chi si bit crescendi, crèsciri meda
Sentences
un'ocrada de s'amorada baliat prus de una note de sonnu pérdia ◊ sunt ómines chin s'ojada bia ◊ chèrgio sa luche de sas campagnas chi abbivat sas ociadas ◊ si connoschet a s'ogiada chi est pessone bona ◊ faedhas cun s'ojada franca ◊ tue as in s'ojada incantamentu ◊ dona un'oghiada a biri comenti est sa cosa! ◊ ghetàndheche un'ocrada che apo distintu deretu su mere ◊ onzi tantu mi faghiat un'oxada
2.
de malu gromone, at dau un'ocrata mala a totus ◊ bastàt un'oghiada de babbu po si firmai!
3.
Pinedhu fit pessamentosu ca su nare li fit creschendhe a s'ojada (G.Addis)
Etymon
srd.
Translations
French
coup d'œil
English
look
Spanish
mirada
Italian
sguardo,
occhiata
German
Blick.
oguleàu, oguliàu , nm, agt Definition
genia de fortza, de capacidade chi nanca unu tenet de fàere male ('pitzigare') a s'àteru solu po dh'abbaidare (e fintzes chentza dhu bòllere o chentza ndhe ischire nudha); male chi benit a chie dh'ant pitzigau de ogu; chi dh'ant pitzigau de o fertu a ogu, o postu ogru
Synonyms e antonyms
ispinzadura,
ispinzamentu,
ogumalu
Etymon
srd.
Translations
French
mauvais œil
English
evil eye
Spanish
mal de ojo
Italian
malòcchio
German
böser Blick.