essía , nf: essida,
essita,
iscia 1 Definition
su essire; logu inue si essit o si podet essire, terrinu o ortu a ue essire a fàere faina, tempus de essire o chi essit; cosa chi essit in sa carre, coment’e maladia, difetu; cosas curiosas chi si narant e chi faent erríere o a pentzare; cosa o dinare chi s'ispendhet; nau de is foedhos, sa parte chi càmbiat, in finitia, e chi giaet s'idea de cantidade (unu o medas, sing. o pl.), e de calidade (de mascu o de fémina)
Synonyms e antonyms
andada,
disessida,
tucada
/
essidorzu
/
essidura,
fruscedha
/
gastu,
ispesa
| ctr.
intrada,
recuia
Idioms
csn:
pitzocu, zòvanu de prima e. = chi ancora no connoschet logu atesu, chi est comintzendhe a essire; sa e. de sas ebbas de Sant'Antoni = sa tucada de Lolle, de su fumu, a no si torrare a bídere prus; fàghere o dare un'intrada un'e. = intrare e essire (o bogare) in lestresa; dare sa e. a una cosa = fuliarechela; dare sa e. a unu, a un'animale = lassai andai
Sentences
ch'est in s'ispidale, ma oe lu ponent in essida ◊ candho s'illieraiat, sa mama faghiat sa prima essida a s'incresiare ◊ sas essidas tuas za!… no torras prus, eite?! ◊ manteniat sa vintza in possa che a s'ocru e dontzi essita fit a inie ◊ tucaiat cada die a domo de sa mama: custa fit sa essida sua
2.
burrincu afissiau: candu movit a sartu, carriau, a sa essia s'istrumpat e no movit prus
3.
custa essida chi zughes in sa pedhe bido chi si est isparta!
4.
arratza de essidas chi faghes, candho faedhas!…◊ sas essidas de Nàniu, chi nachi su chi at fatu a sa muzere tiat àere sanadu su babbu puru!…◊ si fuint postos a ríere intenninne cussa essida ◊ est minore ma faghet de cudhas essidas paret unu mannu!
Etymon
srd.
Translations
French
sortie
English
exit,
going out,
witty remark
Spanish
salida
Italian
uscita,
battuta
German
Ausgang,
witziger Einfall.
ilvéntu , nm: irventu Definition
cosa noa (mescamente aparíciu, màchina, aina) chi no si agataiat innanti, pentzada o fata sa prima borta, ma fintzes ispediente, unu fàere nou, diferente / inventare irventos = bogare ispedientes
Synonyms e antonyms
imbentu
Sentences
cale ilventu bogamus pro no fàghere cussu passu? ◊ est in debbadas onzi ilventu: tantu ista atentu ca so a ojos abbertos! ◊ màchinas noas, ilventos, atretzos, nàralos puru cun faedhu nou!
Translations
French
invention,
trouvaille
English
invention,
idea
Spanish
invento
Italian
invenzióne,
trovata
German
Erfindung,
Einfall.
imbentória , nf Synonyms e antonyms
abbisu 1,
imbentu
Sentences
custa est s'úrtima imbentória a fragu de autonomia (A.Cannas)
Translations
French
idée,
trouvaille
English
trick
Spanish
invento,
idea genial,
expediente
Italian
trovata
German
guter Einfall.