alluinaméntu , nm Definition su alluinare, su bíere una cosa po un'àtera unu pagu coment'e intzurpaos Synonyms e antonyms alluinu, illughinadura, illúghinu Sentences ma est própiu aici, su chi seu biendi, o est totu un'alluinamentu? Etymon srd. Translations French éblouissement, manigance English dazzling, trick Spanish deslumbramiento Italian abbagliaménto, raggiro German Blendung, Betrug.

ancàda , nf: ancara Definition coment'e posta de sa camba po fàere orrúere a unu, nau in su sensu de fàere calecuna cosa chi no andhat bene, atzione de piciochedhu malu fata, si no própriu po su malu, chentza pentzare a su male chi ndhe podet bènnere / dh'eus fata s'ancara!… = a l'amus fatu s'inzertu!…, male pro nois est istadu!, aus ibballiau Synonyms e antonyms aconcada, piciocada, pitzinnada Sentences ita chi iast fatu s'ancara de dh'isposai, nd'iast a portai de corrus!…◊ ge dh'eus fata s'ancara cojendusidha!…◊ no mi netzas ca as fatu cuss'ancada, de àere pérdiu su dinare! Etymon srd. Translations French gaminerie English childish trick Spanish chiquillada Italian ragazzata German Kinderei.

briconàda , nf Definition atzione de arga de muntonàrgiu, de gente farabbuta Synonyms e antonyms arrantzada Translations French coquinerie, friponnerie English roguish trick Spanish cochinada, guarrada Italian bricconata German Gaunerei.

brugliàre , vrb: brullai, brullare, brullari, burlai, burlare, burulare Definition nàrrere o fàere brullas, pigare a brullas, siat po erríere e siat, fintzes, po nàrrere calecuna cosa chi si tenet duritu a nàrrere Synonyms e antonyms bufonai, brulletare, chestiare, ciascare, ischeltiare Idioms csn: brulla brullendhe… s'ogru boghendhe = fàghere brullas chi ofendhent, chi faghent dannu; b. a unu = leàrelu a brullas pro l'allegrare, pro lu fàghere a ríere, pro l'istraviare candho est tropu orioladu; cun santos e cun macos no cheret chi si bi brullet = is santus ca meressint arrispetu, is macus ca no cumprendint Sentences cun su tiau no boit a brullai! ◊ torraiant a su rivu ridenne e brullànnesi ◊ invece de ti ndhe burulare, míntemi in parte de sos milliones! ◊ cun macus e cun santus no fait a brullai ◊ no mi brulles ca ndhe apo pagu gana! ◊ issu fut ferenau, ma is amigos no dhu lassànt un'iscuta chentza dhu brullare Translations French railler, plaisanter English to play a trick Spanish bromear Italian burlare German verspotten, aufziehen.

ciacotài, ciacotàre , vrb: tzacotare Definition istare a ciacotos, pigandho a befa, a brulla a ccn., foedhare tanti po istare a chistionu Synonyms e antonyms befai, bufonai, ciascare, ciascotare Sentences divertide ballendhe e ciacotendhe totu umpare Etymon spn. chacotear Translations French railler English to play a trick Spanish mofar Italian burlare German verspotten.

frandhígu , nf, nm: frandiga, fràndigu, frandigu, frànnigu Definition cosa chi si narat o si faet a s'àteru pigandhodhu cun delicadesa, coment'e ammostandhodhi amore (fintzes si no sèmpere po su bonu) Synonyms e antonyms acasàgiu, cocoilledha, frandigadura, improsu, inzamu, losinga | ctr. ameletzu, amminetu, meneta Sentences fiant po issa denghis e frandigas a totu fai (R.Spissu)◊ no mi ndi andu sentza de su dinai chi mi depit: no mi ndi fatzu nudha de is frandigus suus! ◊ fustei est sempri cun custus frandigus de… cú! ◊ luegus curriat fendimí frandigu, si trantzemu is passus fiat avatu miu ◊ a issu ni frandigus ni amaletzus fiant arrenéscius a nci dhu scadhiai (F.Carlini) Surnames and Proverbs prb: mellus su strúlliu de sa mama chi no su frandigu allenu Etymon srd. Translations French flatterie, manigance English blandishment, trick Spanish lisonja, embaucamiento Italian lusinga, blandìzie, raggiro German Verlockung, Hintergehung.

futíre, futíri , vrb Synonyms e antonyms cadhicare, codhai, fútere*, zúchere / ingannai 2. tzertos istudiados bi sunt pro futire leges e cristianos! ◊ chi sa muzere lu fit futendhe fit in buca de totu sa bidha: ma cun chie? ◊ servint in dogni tempus su potente futendhe chena iscrúpulos sa zente Translations French embobiner, foutre English to fuck, to trick Spanish joder Italian raggirare, fóttere German bumsen, betrügen.

imbalaucàre , vrb Definition pigare a trampa, a ingannia Synonyms e antonyms abbovai, abbuvonare, coglionai, imbovai, imbreculai, improsae, incapiare, ingiomare Etymon srd. Translations French embobiner English to trick Spanish engatusar, embelecar Italian abbindolare German betrügen.

imbentória , nf Synonyms e antonyms abbisu 1, imbentu Sentences custa est s'úrtima imbentória a fragu de autonomia (A.Cannas) Translations French idée, trouvaille English trick Spanish invento, idea genial, expediente Italian trovata German guter Einfall.

imbústa , nf Definition cosa chi si faet o chi si narat a ingannu Synonyms e antonyms abberintu, camorra, farrassa, imbovu, impastufu, ingànniu, inghénia, inzamu, troga Sentences bos ant proadu s'imbrollu e s'imbusta: ite bregunza no bos paret custa in cudhos logos chi l'ant a ischire! (B.Sulis) Translations French duperie, manigance English deception, trick Spanish embuste Italian raggiro, inganno German Betrug.

inghénia , nf Definition cosa chi si faet cun trassa, a ingannia Synonyms e antonyms afrascu, cumpoltura, estremagiogu, imbodhicu, imbovu, imbusta, ingànniu, scapadóriu, trampa, troga Sentences fint tempos de abbolotos e de inghénias chentza cabu perunu (G.Fiori)◊ siat acabbada s'inghénia! Etymon spn. ingenio Translations French subterfuge, duperie English trick Spanish embrollo Italian sotterfùgio, imbròglio German List, Betrug.

inghiràre , vrb: inghiriare, ingiriai, irghiriare Definition pònnere in mesu una cosa o a unu (fintzes po dhu cassare, po dhu bínchere de ccn. manera) o istare a inghíriu, passare a inghíriu; fàere su giru, passare de un'àtera parte po lòmpere a unu tretu, a unu logu; abbarrare andhandho e torrandho, in giru, po bíere, o fintzes perdendho tempus Synonyms e antonyms acircai, afurriare, arrodeare, incircai, mobietai, vorriare, zirare / aggrucare, atraessare, inghiriotare Sentences falat sa néula de sa sorte inghirandhe sas élighes ◊ sa tràbila de s'impinnu l'at fata inghiriare a intundhu de sa créjia ◊ burrincu est abbituau a ingiriai in sa mola ◊ si ant inghiradu a nois in mesu ◊ sa famíllia s'inghiriabat su focu ◊ los at inghiriados su fogu, azummai che los aiat brusiados in mesu ◊ si l'ant inghiriadu fintzas chi che l'ant cumbintu ◊ fit fachendhe carchi zestru chin sas manos irghiriandhe a fúrriu de su fochile ◊ sos carabbineris l'ant inghiriadu e tentu ◊ soe afrebbada: mi depet èssere inghiriandhe s'ifruéntzia!◊ a s'impudhile nos fit inghiriandhe su sonnu 2. bae e inghíria ca inoghe no faghet a colare! ◊ sa carrela fit irfossada, no faghiat a colare e semus inghiriados de s'àtera bandha 3. in su monte ant cumintzau a inghiriare pro godire s'àghera frisca ◊ a su síndhigu li ant fatu inghiriare totu s'iscola noa ◊ su logu inghiriadilu totu a bídere si est bonu d'erba! ◊ ite ses inghiriendhe ancora inoghe e no andhas a su cumandhu?! ◊ bi lis namus e mutu: abbite istamus inghiriendhe?! 4. gei ndi at a portai de àngius ingiriaus, cussu, candu at a morri!… Etymon srd. Translations French entourer, faire le tour English to surround, to trick, to do one's rounds, to search Spanish rodear Italian circondare, attorniare, contornare, circüire, fare il giro, perlustrare German umgeben, umringen, umgarnen, umlaufen, absuchen.

pinníca, pínnica , nf: pinnicra, pinniga, pínniga, prinniga Definition genia de addopiadura chi si faet de calecuna cosa a pígiu (es. orrobba, paperi) o chi faet a tròchere, e sa síngia puru chi abbarrat (fintzes in sa pedhe: es. in sa manu, bene ladinas in sa pranta); crispa, piega fata apostadamente, pigione o gaja pitica e a cracu chi si faet de longu a una gunnedha o àteru bestimentu; in cobertantza, manera de fàere pagu límpia, unu pagu a ingannu, faendho a crèdere una cosa po un'àtera, a trassa / portai pinnicas che su centubilloni = zúghere filedhos, èssere totu trassas Synonyms e antonyms igrispa, incorta, incrispa, intavella, ispunza, pígia 1, pizigone, tabella, tzimpíniga / astrúscia, filedhos, malíscia, transa Sentences zughet sa cara totu pínnigas ◊ cussu no bolit pinnicas in sa brenti, e papat! 2. cussu portat pinnicas prus de su tiau ◊ cussu portat pinnigas prus de su centubigionis! ◊ ti nd'isciollu is pinnicas, si pigu su bastoni! Etymon srd. Translations French pli, ride, astuce, subterfuge (fig.) English fold, trick Spanish pliegue, ardid Italian pièga, astùzia, sotterfùgio German Falte, List, Ränke.

pitzinnàda , nf Definition cumportamentu, atziones, fàeres, fatas de pitzinnos, de piciochedhos Synonyms e antonyms ancada, piciocada, pisedhada Sentences cantas pitzinnadas in sa carrela! Etymon srd. Translations French gaminerie, enfantillage English boyish trick Spanish chiquillada Italian ragazzata German Kinderei.

tetulía , nf: titulia Definition brutore, brutesa, ma nau mescamente po cosas e atziones malas, fintzes cosighedha de nudha, de pagu contu: in cobertantza, gente mala, nau a disprétziu Synonyms e antonyms brutore, cadhossímini, cadràngia, lorra, muga / ignagnaria Sentences in mesu de sa brutura o tetulia che pones a crochire sa utina…◊ su chi bos batint a dommo sunt titulias de che fulliare! ◊ tue ses unu muntonarju de titulia! ◊ cussu no fachet titulias che custa, a bochire ◊ aiat comintzau a fàchere titulias mannas garrigàndhesi paritzas pedhes ◊ incurdiolaos de su bíssiu, fachent calesisiat titulia ◊ custos pitzinnos mànicant titulias ◊ no so eo chi ti ndhe ceno sa vidha chi faches titulias! ◊ cussu est un'ómine puliu: de titulias no ndhe li àrtziat a conca! (G.Chironi)◊ tantu po lu cuntentare li at comporau una tetulia Etymon srd. Translations French saleté English dirt, dirty trick Spanish porquería Italian porcherìa German Schweinerei.

tramòglia, tramòja, tramòlla , nf: tremoja Definition cosa chi si faet a ingannu de s'àteru; fintzes chie acostumat a ingannare s'àteru Synonyms e antonyms abberintu, afrascu, cumpoltura, estremagiogu, imbovu, ingànniu, mangorra, tràglia, tramperia, troga / tramperi, trasseri Sentences sas tramojas de sas lezes ◊ cussa tramoja no bi lis ischiat neunu, in sa Comune Etymon spn. tramoya Translations French fraude, piège English trick Spanish fraude, trampa Italian fròde, tranèllo German Betrug, Falle.

trampài , vrb: trampare Definition odringiare o fàere trampas, pigare a ingannu Synonyms e antonyms abbovai, coglionai, colovrinare, imbusterai, imbuvonare, ingannai, ingheniare, istusciare, mariolare, stafai 1, trambollai, trapulare / trampistare, tramputzare Idioms csn: trampare su tempus = chircare de che colare su tempus cun ispedientes, male comente si podet, o fintzas pretenindhe de fàghere su chi… no faghet!; genia de annomíngiu: Trampasusole Sentences su malu pagadore tenet s'abbitúdine de trampare ◊ in su denuntziare trampant a mesapare servèndhesi de cifras piús minores ◊ no ti fides de cussu, mighi ti trampat! 2. cun sas provistas chi tenet che trampat su zerru ◊ a s'edade nostra, goi betzos, no s'ischit comente che trampare sa die ◊ oto séculos ritzu, custu castedhu trampat su tempus resistendhe ancora Etymon srd. Translations French escroquer, tromper English to trick Spanish estafar Italian truffare German betrügen.

«« Search again