cadràngia , nf, nm: cadràngiu, cadranza, cardagnu, cardàngia, cardàngiu, catranza Definition brutore a meda, de tempus meda, in sa carena Synonyms e antonyms brutore, cadhossímini, caldíngiu, muga, sudre, tartadhu Sentences fiat mortu, istendiau e fridu, prenu de friaduras e cardàngius ◊ cadebai, seu totu cadràngiu: gei nci fatzu una bella figura!… Translations French ordure English dirt Spanish suciedad Italian lordura, sudiciume German Schmutz.
incràstiu , nm Definition cosa bruta, chi imbrutat Synonyms e antonyms afatitu, brutesa, cadhossímini, cadranza, lorra, muga, sudre Etymon srd. Translations French saleté English dirt Spanish suciedad Italian sporcìzia German Schmutzigkeit.
làdhara , nf: làdhera, làllara, laradha Definition ladamíngiu a pibionedhos de unos cantu animales (craba, brebè) comente dhu faent candho papant pàsculu asciutu; birilla de crecu, de tziníbiri; in calecunu logu, essendho cosa tundha, dhu narant a sa pupia de s'ogu Synonyms e antonyms cadhajoni, dhàdhara, ghiritoni, gradhajone, ladhagione Idioms csn: cotu che làdhara, che làllara = imbriagu pérdiu; fàgheresi a una làdhara = leàresi una bella imbriaghera 2. sos becos in conca li fato essire: ello gioghendhe a làdheras semus?!… 3. no bit chi cussu est cotu che làdhara?! ◊ est cotu chei sa làdhera ◊ fit imbriacu, cotu a una santa làllara Etymon srd. Translations French crottes English dirt Spanish sirle Italian càccola German Kot, Rotz, Augenbutter.
mistréllia , nf Definition cosa artefata pagu de bonu, chi faet fintzes male a dha papare Synonyms e antonyms abbaunzu, impiastru, improdhu Sentences ellus is mistréllias chi ant bogau a pillu immoi?! po cussu est chi funt totus a puntas a brenti! Translations French saleté, saloperie English dirt, rubbish Spanish chapucería Italian impiastro, porcherìa German Hudelei, Mischmasch.
múga , nf, nm: mughe Definition dhu narant po cosas diferentes, ma pruschetotu po su brutore bastat chi siat; a logos fintzes su fundhurúgiu de s'ógiu, de su cafè Synonyms e antonyms atiza, cadassa, crosta, pagiagoda, solla, tizola / brutore, cadhossímini, cadràngia, crisore, lorinia, lorra, ludrinzu, sudre, trojéntzia / cidhica / mucra | ctr. limpiesa Sentences su linu si poniat a modhe in s'abba a manera de s'isòlvere sa muga chi aunit sas partes linnosas a sas tramas de tessonzu (G.Addis) Translations French saleté, malpropreté English dirt Spanish suciedad, mugre Italian sporcìzia German Schmutzigkeit, Schmutz.
musínzu , nm Definition brutore bastat chi siat, ma mescamente sa cosa abbruxada chi abbarrat in is padedhas a parte de fora, sa crosta de is carradas puru Synonyms e antonyms afatitu, brutore, cadhossímini, cadràngia, crisore, incràstiu, lorra, muga, musucu, sodri Sentences leit sa urva e comintzat a la trazare in terra lassendhe istiga de sàmbene e musinzu Translations French saleté, malpropreté English dirt Spanish suciedad Italian sporcìzia, sudiciume, luridume German Schmutz, Verkrustung.
sodrímini , nm: sordímini Synonyms e antonyms brutore, cadhossímini, cadràngia, muga, sarrone, sodri Etymon srd. Translations French saleté English dirt Spanish suciedad, mugre Italian sudiciume German Schmutz.
tetulía , nf: titulia Definition brutore, brutesa, ma nau mescamente po cosas e atziones malas, fintzes cosighedha de nudha, de pagu contu: in cobertantza, gente mala, nau a disprétziu Synonyms e antonyms brutore, cadhossímini, cadràngia, lorra, muga / ignagnaria Sentences in mesu de sa brutura o tetulia che pones a crochire sa utina…◊ su chi bos batint a dommo sunt titulias de che fulliare! ◊ tue ses unu muntonarju de titulia! ◊ cussu no fachet titulias che custa, a bochire ◊ aiat comintzau a fàchere titulias mannas garrigàndhesi paritzas pedhes ◊ incurdiolaos de su bíssiu, fachent calesisiat titulia ◊ custos pitzinnos mànicant titulias ◊ no so eo chi ti ndhe ceno sa vidha chi faches titulias! ◊ cussu est un'ómine puliu: de titulias no ndhe li àrtziat a conca! (G.Chironi)◊ tantu po lu cuntentare li at comporau una tetulia Etymon srd. Translations French saleté English dirt, dirty trick Spanish porquería Italian porcherìa German Schweinerei.