amméntu , nm Definition
su ammentare, su arregodare, sa capacidade de arregodare; sa cosa chi si arregodat; sa missa de su mese po sa bonànima de s’ispaciau / èssere de bonu a., de malu a. = de bona, de mala memória, arregordai meda, pagu
Synonyms e antonyms
arragodu
/
arretentiva
Sentences
compidade sos nuraghes, umbe s'ammentu est imprejonadu ◊ ammentos bellos de sa pitzinnia mi torrades a sa mente (G.Manca)◊ subra s'ala de s'ammentu lassa chi bolet s'ànima (A.Casula)◊ no mi ndhe ant lassadu mancu pro un'ammentu ◊ che fiama est s'ammentu de babbu e mama (A.Loy)◊ si de me no as ammentu, de te no mi apo a ammentare!
Etymon
srd.
Translations
French
souvenir
English
remembrance
Spanish
recuerdo
Italian
ricòrdo
German
Erinnerung.
arragódu , nm: arregodu,
arregordu,
arregoru,
arrigordu,
regodu Definition
su ammentare; sa cosa passada chi si arregodat, chi abbarrat in sa mente; cosa chi si giaet po donu; fintzes pentzamentu, arreolu, idea de fàere calecuna cosa / no tènniri arregodu = andhare a su cumandhu e istentare a tropu, fintzas irmentigare sa promissa fata e pro cussu èssere de paga fide
Synonyms e antonyms
ammentu,
arregordàntzia,
subenimentu
/
apinnicu,
pedine,
pensamentu
| ctr.
ilméntigu,
scarescimentu
Idioms
csn:
V.Pisanu
Sentences
pítziat s'arregordu de is cumpàngius iscutulaus a terra de custu carru chi eus tirau de sempri (V.Pisanu)◊ a arregordu miu fiat diaici ◊ candu partis sordau teni arregordu de mei! ◊ gei tenis arregoru ca su dotori ti at nau de bufai su binu acuau!…
2.
seu arrenneghendi cun Giuanni ca nci essit e no tenit arrigordu de ndi torrai
Etymon
srd.
Translations
French
souvenir
English
remembrance
Spanish
recuerdo
Italian
ricòrdo
German
Erinnerung.
avrinzàda , nf Definition
genia de idea, de cosa chi si arregodat cun dificurtade, pagu / bènnere s'a. = fai un'acucada, bènnere carchi idea macota
Synonyms e antonyms
bijione
Sentences
no mi l'ammento bene: ndhe apo coment'e un'avrinzada
2.
li est bénnida s'avrinzada
Translations
French
souvenir fugace
English
fleeting memory
Spanish
recuerdo lejano
Italian
pàllida idèa,
ricòrdo sfuggévole
German
blasse Ahnung,
flüchtige Erinnerung.
memória , nf: mimória Definition
sa capacidade chi tenet sa mente de registrare e arregodare totu o in parte su chi dhue intrat; foedhandho de computeras o àteru machinàriu, logu, materiale inue iscriet is datos; cosa de arregodare o chi si arregodat
Synonyms e antonyms
mente
/
ammentu,
arregordu
Idioms
csn:
fàghere m. = chircare de ammentare; batire ccn. cosa a m. = arregodare cosa a is àteros; bènnere a m. = bènnere in mente, ammentare; essire, falare, rúere, fuire de m. = immentigare, iscarèsciri
Sentences
cussu pisedhu zughet una bella memória: no li fuit nudha, si ammentat totu ◊ sas computeras zughent una memória ROM, una RAM e una fissa o discu
2.
fit faghindhe memória ca no si ammentaiat su númene
3.
bos lasso una memória in custu Sacramentu! ◊ a de die minnanna isterriat sas memórias de sa pareda e de sos parentados, a note nos contàt sas paristórias ◊ in sa bidha sos contos sont sas memórias de sa tzente ◊ cumbenias iscrita in donzi istória in modu de restare sa mimória
Etymon
itl.
Translations
French
mémoire
English
memory
Spanish
memoria
Italian
memòria
German
Gedächtnis,
Speicher,
Erinnerung.
surrúgnu , nm: surrúngiu Definition
no própriu murrúngiu, ma calecuna cosa coment'e duda, chèscia e dispraxere totu impare, ammentu de cosa chi dispraxet
Synonyms e antonyms
impudu
Sentences
tui as tentu custu dannu e immoi ti abarrat custu surrúngiu de no èssi pótziu fai nudha ◊ is surrúngius de tantis tristuras, su grajori de tantis buconis marigosus si fiant assacaus asuba de is palas suas ◊ mi berrinat in conca s'ispédhiu e su surrúngiu de is cosas chi fiant e no funt prus ◊ si passat innoe dh’at a bíncere su surrugnu
Translations
French
regret
English
regret
Spanish
nostalgia,
arrepentimiento
Italian
rimpianto
German
schmerzliche Erinnerung.