altudhàre , vrb: artudhare,
artzudhare,
astudhare,
atudhare Definition
pònnere sa tzudha, fàere inteterare su pilu, intrare su fritu de s'assíchidu, de sa timoria; fintzes arrennegare
Synonyms e antonyms
aciuciudhae,
altudhire,
apilurtzie,
arpilare,
assunciudhai,
aturtudhire,
atzultzudhare,
impilurtzai,
impriutzai
Sentences
fit artudhadu a su fritu e a su fàmene
2.
mamas chin fizos morzendhe de fàmine sunt cosas chi faghent altudhare ◊ un'aerita de ispreu mi artudhat sa carena (P.Fae)◊ si li fit atudhada sa carena pessandhe de pòdere favedhare gai a su frade (S.Spiggia)◊ mancari si artzudhet, isse, si dha faent abbassare sa coa! ◊ mi ndhe altudhat sa pedhe
Etymon
srd.
Translations
French
faire dresser les cheveux sur la tête (herisser),
frissonner de froid,
frissonner d'horreur
English
to make s.o.'s hair stand on end,
to shudder
Spanish
espeluznar,
ponérsele los pelos de punta
Italian
far rizzare i capélli,
rabbrividire
German
die Haare sträuben,
schaudern.
arpilàre , vrb: aspilare,
elpilare,
orpilare,
urpilare* Definition
artudhare, fàere ateterare su pilu in sa carena, pònnere sa tzudha de s'apantàviu, de s'assíchidu, o fintzes de s'umidore
Synonyms e antonyms
altudhare,
arpilire,
assunciudhai,
astriare,
istriare 1
Sentences
de fronte a totu cussos animales si arpileit e ndhe resteit disgustadu ◊ titillias de fritu mi arpilant sa carena
Translations
French
frissonner
English
to shudder
Spanish
estremecerse
Italian
rabbrividire
German
schaudern.
impriutzài , vrb Definition
fàere atzudhare is pilos, pònnere sa tzudha, intrare su fritu de s’assíchidu, de sa timoria
Synonyms e antonyms
aciuciudhae,
apriutzai,
altudhare,
altudhire,
arpilare,
assunciudhai,
aturtudhire,
atzultzudhare,
impilurtzai
Translations
French
frissonner
English
to shudder
Spanish
estremecerse
Italian
rabbrividire
German
schaudern.
ispràma , nf, nm: ispramma,
isprammu,
ispramu,
sprama Definition
assíchidu forte, de ndhe apèrrere su coro
Synonyms e antonyms
acíchidu,
arrore,
asciuconu,
assàntiu,
assàrtiu,
assúmbridu,
assústidu,
atzudhimentu,
ilgiru,
ispràmminu
Sentences
sa càtzia russa fit un'isprammu mannu pro sos porcrabos de Monte Santu ◊ candho abbàido a su conzu, si est bóidu in terra ruo e de isprammu mi fuo! ◊ comente bi est coladu su fogu, su restuju est un'isprammu de chijina ◊ la moris a isprammu, ca at sa debbilesa de tímmere ◊ cudhu chi cheriat dare prova de corazu est mortu de ispramu ◊ unu tronu a isprammu lu ischidesit
Etymon
ctl.
espalm(e)
Translations
French
horreur
English
horror
Spanish
espanto,
horror
Italian
raccaprìccio
German
Schaudern.
ispramài, ispramàre , vrb: isprammare,
spramai Definition
tímere, pigare assíchidu, fàere a tímere meda
Synonyms e antonyms
acicai,
apramare,
asciuconare,
asciustrare,
assantiare,
aterrighinare,
isprauriri,
isturdinare,
sadhie,
spetziai,
stremessiri
Sentences
bidindhe sa mere ruta, sa teraca s'isprammat e comintzat a pònnere sas boghes ◊ su fragassu at fatu isprammare finas un'ómine valorosu ◊ sos astores falant in sas cussorzas isprammendhe sas chedhas apaxiadas ◊ bi at chie zàgarat su cane isprammàndhelu cun carchi frunzita
Etymon
ctl.
espalmar
Translations
French
frémir d'horreur,
horrifier
English
to be horrified
Spanish
horripilar,
espeluznar
Italian
raccapricciare,
inorridire
German
schaudern,
entsetzen.
istriàre 1 , vrb Definition
sentire istriore de su fritu o de sa timoria
Synonyms e antonyms
arpilare,
astriare*
Translations
French
frémir d'horreur
English
to be appalled
Spanish
espeluznarse
Italian
raccapricciare
German
schaudern.
stremessíri , vrb: estremessiri* Definition
trèmere totu de s'assíchidu, de sa timoria
Synonyms e antonyms
acicai,
asciuconare,
asciustrare,
aterrighinare,
ilgirare,
ispantamare,
ispramai,
istrementire,
isturdinare
2.
Maria dh'iat bitu, stremessia de cara, morta in terra fiat istada narendu "O fillu miu!"
Translations
French
sursauter
English
to shudder,
to give a start
Spanish
estremecer
Italian
sussultare,
rabbrividire
German
zusammenzucken,
schaudern.
trinicàre , vrb: trinigare,
trinnigare Definition
trèmere, su si trèmere totu, mòvere, su si mòvere a iscutuladura, a tremidura
Synonyms e antonyms
busigare,
sachedhare,
saidare,
tidhiricare,
trèmere,
tremuai
Sentences
mi trinnigaia che foza, de su fritu ◊ mi paret chi mi pungant a puntorzu e mi ndhe trínnigo in totu sa carena ◊ ti trínnigas in s'íntimu ammentendhe sos basos, sas promissas ◊ s'ischideit atriciatrícia de suore, trinnighèndhesi che canna pro unu sónniu feu
2.
sos furfurajos afainaos, trinicandhe sas alas, pariant chene pache ◊ no mi trínnighes! ◊ susuja, rocu e loros asseguras, a unu a unu dogni arminzu aparas e trínnigas s'aradu e totu esploras (P.Casu)◊ su bentu no trínnigat mancu sas fozas
3.
si est trinnighendhe, s'aera est minetendhe tempesta
4.
acumpanzat sos movimentos de sas pedaladas trinnighendhe pagu pagu sa conca a manca e a dresta
Etymon
srd.
Translations
French
trembler,
frissonner,
secouer
English
to tremble,
to shiver,
to shake
Spanish
temblar,
estremecerse,
sacudir
Italian
tremare,
rabbrividire,
scrollare
German
zittern,
schaudern,
schütteln.