cò, còa , nf: coda,
cou Definition
s'úrtimu tretu de s'ischina, mescamente in d-unos cantu animales sa parte chi abbarrat pendhendho fora de s'ischina; s'úrtima parte, sa de asegus, sa de bàsciu, de una css. cosa mescamente si est longa, pentzada coment'e su contràriu de sa conca o parte de ananti: si narat fintzes de unu tempus chi benit a úrtimu; in sa carena de su cristianu su tretu chi arresurtat, in pitzu, tra is còscias e sa bentre candho unu est ciciu; in cobertantza, sa natura de su mascu / min. coita, coutza / dhue at erbas o partes de un'erba (s'ispiga, s'iscova de su frore) chi ant a númene, coment'e primu elementu, su foedhu coa: coa de gatu, de topi, de cuadhu, de lèpuri, de margiani
Synonyms e antonyms
úrtimos
/
daisegus
Idioms
csn:
trotoxai, allorigare sa coa; fàghere de coa = isciamiai sa coa; coa mirrada = coa ritza, pesada tètera a punta in artu; passai sa manu in sa coa a unu = solingare, fàghere s'ala a ccn. iscusèndhelu; zúghere, pònnere, portai sa coa in mesu de ancas, in mesu de perras = tímiri, èssiri timendi, timi timi; coa de argiola = ischivozu, s'úrtimu laore chi abbarrat de collire, mescamente brutu e metzanu; semenare una coa de trigu (o àteru)= seminai un'arroghedhu de terrenu (a trigu, o àteru); leare, zúchere, portai, sètziri a unu in coa, in codas, in cò = leare, pònnere subra de ancas istendhe sétidos; tirai a petz'e coa = tirare a longas, tirai acoa; sa coa est mala a iscroxai = s'úrtima parte de unu triballu, de una chistione, est prus difítzile, prus inzotosa; giúghere a un'animale coa coa = avatu, acanta meda; andai o èssiri coas coas = codiau, a úrtimu; martis de coa = martis de carrasegare; acoa, a part'e coa = apustis; a ora de coa = assassegus, a sa fine de sos contos; ita coa at fatu cussa cosa? = ite fine at fatu?, a inue est dada?; a coa a… = fintzas a, a candho a…, de immoi a…, in totu su tempus, meda, de inoghe a…; "coa de fogu" o "coa de ferru" = zenias de puzones
Sentences
su cane est faghindhe de coa: depet àere puntadu carchi cosa ◊ boes, àinos e cadhos zughent sa coa longa ◊ sa cou de su burricu est longa
2.
zughet sas coas de sa munnedha traza traza ◊ lea su titone a sa coa ca est budhidu! ◊ si est sétidu in coa de carru
3.
a fàghere cussa faina che daet a coa (o a coas) de chida, de mese, de annu ◊ est abbarradu a coa ◊ a lassai sa cosa a cò andat mali ◊ a co'a bènnere tue est s'àinu mortu de su risu, irmasionadu! ◊ a co'a fàghere nois bi cheret meda ◊ a co'a tandho amus totu fatu ◊ su pentzamentu de coa est su prus zustu
4.
oi biu bussinadas de chini apu portau in cò ◊ sa mama si at leadu su pitzinnu in coa ◊ sa pitzinna si che lassat alleriare de s'anninnia in codas de sa mama
5.
a su preitzosu no dhi passis sa manu in sa coa: bollit puntu! ◊ aturas cun sa coa in mesu de perras! ◊ si est fuiu che cani fertu a coa ◊ is fillus no callant a ciorbedhu si su babbu o sa mama dhis narat cosa e s'àteru dhis passat sa manu in sa cò!
Surnames and Proverbs
smb:
Coa, Coas, Coda
/
prb:
mezus conca in domo sua chi no coa in domo anzena
Scientific Terminology
crn
Etymon
ltn.
coda
Translations
French
queue,
giron
English
tail,
lap
Spanish
cola,
rabo,
regazo
Italian
códa,
grèmbo
German
Schwanz,
Schoß.
coítza , nf Definition
sa coatza o punta de su foete o de cosas deasi
Synonyms e antonyms
coàcia
/
cdh. cuditza
Surnames and Proverbs
smb:
Coizza
Translations
French
petite queue,
extrémité
English
small tail,
end
Spanish
colita
Italian
pìccola códa,
estremità
German
kleiner Schwanz,
Ende.
mínca , nf: míncia,
mincra Definition
de sa natura de s'ómine a sa parte de fora, sa parte chi inchíbberat e intèterat, grussita e longa / partes de sa m.: sa conchedha/-u o papu (sa punta, ue acabbat su cundhutu chi ndhe bogat s'orina de sa busciuca e fintzes su sèmene sessuale), s'iscrafudhu (pígiu de pedhe bundhante chi ammontat totu su papu candho sa m. est cédia o 'morta', e chi si arretirat innudandho su papu comente sa m. s'inchíbberat); s'inchibberare de sa m. = arretare, arritzare; m. morisca = zenia de antunna, bidhítziri (Cynomorium coccineum)
Synonyms e antonyms
cozona,
doddoredha,
dòrrola,
ghignu 1,
pica 3,
pillica,
pigliona,
piola 2,
pisseta,
pitzota
Sentences
minca macaca, tue est chi mi as giutu a su casinu, tu'est chi mi as trazadu a s'ispidale! (P.Mereu)
Scientific Terminology
crn, ssl
Etymon
ltn.
*mincla
Translations
French
pénis
English
penis
Spanish
pene
Italian
pène
German
Penis,
Schwanz (triv.,
salopp.).