cerrígu , nm: cherricru,
cherrigu Definition
genia de sedatzu, de chiliru, po chèrrere cosa grussa, chilivru de favule: a logos est su canistedhu
Synonyms e antonyms
chérriu 1,
chibiru,
faule
/
canistedhu
Sentences
mama at zai preparadu su cherrigu e su sedatzu: de sa farra issa faghet bellu impastu, lu suighet e sestat su pane de onzi die
2.
su cici canno est fatu dhu ponent in is cerrigos largos giai de unu metro
Scientific Terminology
ans
Etymon
ltn.
cernic(u)lu(m)
Translations
French
crible
English
sieve
Spanish
criba
Italian
crivèllo,
vàglio grossolano
German
Sieb.
cerrúa , nf: cerrura Definition
prugadura, su prugare
Synonyms e antonyms
prugadura
Sentences
carrafinas e tassas ndi tengu una cerrua!
Etymon
srd.
Translations
French
tri,
vannage
English
choice
Spanish
cernidura,
cernido
Italian
cèrnita,
vàglio
German
Auslese,
Sieb.
chibíru , nm: chilibru,
chiliru,
chilivru,
cibiru,
cilíriu,
ciliru,
cilivru,
cilívuru,
ciolíriu,
cioliru,
ciubiru,
ciuliru,
ciuiru,
coliru,
culiri,
gilivru Definition
genia de aina, fata che un'istrégiu tundhu a costaos bàscios cun su fundhu a tramas de tzinniga o de filuverru lascu, po isseberare s'àliga grussa de su laore incungiau (s'àliga prus fine che calat a terra, sa prus grussa cun su movimentu a molinadura si ammuntonat impare in mesu in pitzu de su laore); in cobertantza si narat fintzes po avolotu, chimentu, cunfusione
Synonyms e antonyms
cerrigu,
chiridu,
ciriu
Idioms
csn:
ciuliru de fai farra = sedatu; fàghere in chiliru (su laore) = pònniri su lori in su ciuliru po dhu prugai, po ndi pinnicai s'àliga; falare che chiliru (nau de istrexu) = sfàiri, pèrdiri totu; fàghere in chiliru a unu = isprecullitai meda a unu, nàrriri mali de unu; mandhare su chiliru a s'abba = mandai a unu chi no est bellu a nudha, po debbadas; tènniri a ccn. fidau che àcua in ciuliru = no li dare fide nudha; fàghere in chiliru e in canistedha = circai bèni meda una cosa; tocaisí de cilivru = ammachiàresi; pònnere chilivru = tzacare cuvusione, pònnere burdellu; èssiri cara de chilibru = isfaciu
Sentences
su pódhini grussu si sèberat cun su sedatzu, su fini cun d-una palinedha o unu ciuliru ◊ at a ai prugau cuatru cibirus de trigu ◊ custa tzinniga mi serbit po fai unus cantu de chibirus
2.
bene dh'at fata issu, ca si ch'est essiu de custu chilivru! ◊ chena féminas abbarraus in asséliu, ca cussas ponent chilivru!
3.
custu isterzu totu istampadu falat che chiliru ◊ a mandhare a tie est a pònnere su chiliru a s'abba: no ndhe faghes bene una!
4.
sos fatos de sa bidha los aiant passados in chiliru e cunsizeris e síndhigu cundennados ◊ at fatu sa bidha in chiliru pro comporare unu chilu de buseca! ◊ amus fatu in chiliru totu sa leada chirchendhe su bestiàmine
5.
nostra Signora mia, custus funt tocandusí de cilivru!
Scientific Terminology
ans
Etymon
ltn.
ciribrum
Translations
French
crible
English
sieve
Spanish
criba
Italian
crivèllo
German
Sieb.
gríglia 1 , nf: gríllia Definition
genia de arretza de is maistos de muru po sedatzare arena, impastu; fintzes genia de tapu de is tumbinos in coretas de s’orruga
Scientific Terminology
ans
Etymon
itl.
Translations
French
grille
English
grill
Spanish
criba
Italian
cóla,
grìglia
German
Sieb.
iscoladòre, iscoladòri , nm: scoladori Definition
genia de istrégiu totu istampau po colare brodu o iscolare àteru
Synonyms e antonyms
colu,
iscolabbrou,
scolateri
Translations
French
passoire
English
colander (for pasta)
Spanish
colador
Italian
colabròdo,
colapasta
German
Sieb,
Seiher.
sadàtzu , nm: scedatzu,
seatzu,
sedassu,
sedatu,
sedatzu,
seràciu,
seratu,
seratzu,
setassu,
setatzu,
sodatzu Definition
genia de aina tundha, a costaos unu pagu artos, a bisura de istrégiu, cun su fundhu fatu de cosa téssia a lascu (s. grussu, de argiola) o craca (s. fine), po seberare a coladura prus che àteru cosa mólia o fintzes àliga de su laore a granu movendhodhu cun is manos a furriadura in paris; in calecunu logu narant sedatzu a su tallaranis o napa de arangiolu (ca si podet assimbigiare meda a sa tessidura de is sedatzos, segundhu sa genia de su s.); in cobertantza, su culu / genias de sedatzu: de seda, de pilu ’e cadhu, de arzola; sedatu (o ciriu) de ferru (o de arzola) = su favule, fatu cun inghírios de filuverru a lascu po seberare àliga grussa / sedatzedhu est fintzes una genia de cricu a bisura de sedatzu pitichedhu cun ischíglias apicadas in is oros po acumpangiamentu sonandho; seratu ’e cunselva = zenia de molinitu pro maghinare pumatas
Synonyms e antonyms
sesatu,
tadatzu,
taratzedhu
/
tadharanu
/
cdh. siatzu
Idioms
csn:
passai in s. = fàghere in sedatu, sedatare cosa; carragliare sa merda chin su setatzu = cosa chi própiu no fait!, chircare de fàghere una cosa chi no andhat própiu; fàghere una cosa (o a unu) a sedatu, che sedatu = totu istampau; dare sedatos = pigai a ispintuas, fintzas donai unu certu; colare a ccn. in sedatos fines = fàere a farinedhos (genia de frastimu)
Sentences
de totu su triballu chi apo fatu restadu mi at linzone in su sedatu (G.Ruju)◊ su seràciu prus fini, cussu de sera, est po seberai su scèti de sa símbua ◊ at nau mamma a mi donai su sedatzu!
2.
babbai est arrutu, fiat acant'e si segai su sedatzu!
3.
l'iscudo a manu imbesse chi l'apo fatu girare che sedatu! ◊ si s'oju fit balla nos colaimus che sedatu! ◊ si su vardianu aiat picatu sa méria prus a supra, li aiat fatu sos cartzones che setatzu
Surnames and Proverbs
smb:
Seatzu, Seazzu
Scientific Terminology
ans
Etymon
ltn.
saetacium
Translations
French
tamis
English
sieve
Spanish
tamiz,
cedazo
Italian
setàccio,
stàccio
German
Sieb.