allentoríre , vrb: lentorire* Definition
isciúndhere de lentore
Synonyms e antonyms
allentorai,
insaurrare,
issaghinare
Translations
French
faire devenir humide de rosée
English
to wet with dew
Spanish
rociar
Italian
bagnare di rugiada
German
mit Tau befeuchten.
assaghinàre , vrb Definition
isciúndhere su logu, sa cosa, de saghina, de orrosu
Synonyms e antonyms
issaghinare,
saurrare
Etymon
srd.
Translations
French
faire devenir humide de rosée
English
to wet with dew
Spanish
rociar
Italian
bagnare di rugiada
German
mit Tau benetzen.
címa 1 , nf Definition
genia de fune grussa chi impreant in is naves; fintzes singiale de ispertiada forte chi abbarrat in sa pedhe
Synonyms e antonyms
cànnabu,
gúmena,
libbanu
/
ischingiada,
sinniera
Sentences
candu tirat bentu molla cima e ferru!
2.
candu su piciochedhu fadiat a mau sa mama dhi donàt una carda de pértia e dhi lassàt is còscias totu a cimas a cimas! (M.Vacca)
Etymon
itl.
cima
Translations
French
amarre
English
rope
Spanish
amarra
Italian
gómena
German
Tau.
lentòre, lentòri , nm Definition
genia de abbita finevine de no si pòdere bíere, mancu, chi in notes craras calat de is aeras e isciundhet o úmidat su logu / l. màsciu = bedhia, chidhighia
Synonyms e antonyms
saghina,
sanenu
/
cdh. lintori,
sainàglia
Sentences
pàghida e serena che lentore chi ruet in note crara de s'aera, una rusina tépia e lezera bagnat sa terra (G.Deriu)◊ apenas chi che leat su lentore atacamus a binnennare ◊ sa campagna est bisèndhesi in beranu e paret sa modhina unu lentore ◊ semus chei su lentore: a sa prima iscampiada de su sole iscumparimus
Etymon
ltn.
lentore(m)
Translations
French
rosée
English
dew
Spanish
rocío
Italian
rugiada
German
Tau.
libbànu , nm: limbanu Definition
fune grussa meda, mescamente sa chi ponent po assegurare bastimentos e naves in is portos (unu libbanu, po is piscadores = 30 passas de fune de arretza, unos 45 metros)
Synonyms e antonyms
cànnau
Etymon
itl.
libano
Translations
French
amarre
English
rope
Spanish
calabrote,
gúmena
Italian
gómena
German
Trosse,
Tau.
saghína , nf: saina 3 Definition
genia de abbighedha finevine de no si pòdere bíere, mancu, chi in notes craras calat de is aeras e isciundhet o úmidat su logu / saghinas de prantu = làgrimas
Synonyms e antonyms
lentore,
sanenu
Sentences
sas fardetas comintzabant a si acudulare dae sa saghina de sas matas allentorias ◊ su locu est friscu, prenu de saghina ◊ in mesu de sa saghina v'at bacacorros
Scientific Terminology
tpm
Translations
French
rosée
English
dew
Spanish
rocío
Italian
rugiada
German
Tau.
sanénu , nm, nf: selena,
selenu,
serenu Definition
s'umidore de su note candho no est currendho bentighedhu / dormire a serenu = foras, su note
Synonyms e antonyms
lentore,
saghina
/
cdh.,
ttrs. sirenu
Sentences
est calendu su serenu notesta ◊ in custa carrela mi arreo, bénnitu pro t'imbisitare: custu selenu chi leo candho mi l'as a pacare? ◊ fintzes cun sa selena imbucaiant a triballare a primu manzanu
Surnames and Proverbs
smb:
Selenu, Serenu
Scientific Terminology
tpm
Etymon
ltn.
serenum
Translations
French
rosée
English
dew
Spanish
rocío
Italian
rugiada
German
Tau.
saúrra , nf Definition
selentu mascinu, isciustura de su serenu de su note chi si podet fàere a istídhigos mannos, a meda, in s'erba, in sa sida
Synonyms e antonyms
arrosada,
arrosu
Sentences
custu manzanu bi aiat saurra e colendhe in mesu de sas matas mi so fatu tirchiatírchia
Surnames and Proverbs
smb:
Saurra
Scientific Terminology
tpm
Etymon
srdn.
Translations
French
rosée
English
dew
Spanish
rocío
Italian
guazza
German
reichlicher Tau.