abbrunchilàre , vrb Definition pònnere su brunchile, su crabistu a un'animale Synonyms e antonyms acrabistai, afrancilai, ammurralare, ammurrialare, arrunchilare, imbrunchidare, incrabistae | ctr. irbruncilae Scientific Terminology pst Etymon srd. Translations French enchevêtrer English to tie with a rope Spanish encabestrar Italian incapestrare German anbinden.

acrabistài, acrabistàre , vrb: acrapistare Definition pònnere su crabistu a un'animale; acapiare sa bide noa po no che dha betare is bentos fortes Synonyms e antonyms abbrunchilare, imbrunchidare, incrabistae Etymon srd. Translations French enchevêtrer English to tie with a rope Spanish encabestrar Italian incapestrare German anbinden.

afunài , vrb: afunare Definition acapiare, pigare a fune, imbojàresi cun sa fune, troboire cun sa fune Synonyms e antonyms infunai, prèndhere / pinnicai Sentences sos chi crent de àere in punzu s'anzena volontade sunt ammanitzendhe trobeas pro afunare ideas e fadigas ◊ at afunau su muenti a su tzugu 2. sos carabbineris s'ant afunatu dae s'ufissu de sa coperativa totu sos documentos ◊ aiat irrobbatu su bancu, s'aiat afunatu gamas de erveches e vulos ◊ sos rivos ufratos si afunant totu, pessones, béstias e tupas Etymon srd. Translations French enchevêtrer English to tie in a rope Spanish encabestrar Italian incapestrare German das Halfter anlegen

balentínu , nm: bolentinu, bolletinu 1, bullentinu, bullitinu 1 Definition ispaitu, codriola de cànnau, lentza po piscare, po imbodhigare in sa bardúfola, fintzes grussa po iscúdere Synonyms e antonyms cannabitu, cordedha, filadissa, funedhu, ispaitu, lentzinu, restiga 1, toroneu, tzunghedhu Surnames and Proverbs smb: Balentinu Etymon itl.t bollentino Translations French cordelette, ficelle English little rope Spanish cordita Italian cordicèlla German Schnürchen.

cannabítu , nm: cannaghitu, cannaitu, cannoitu Definition codriola de cànnau; lobu de fune chi si betat a murros de s'animale po dhu pigare a tira Synonyms e antonyms balentinu, cordedha, cordigliola, filadissa, funedhu, ispaitu, músciu, presógliu, toroneu, tzunghedhu / dogale Sentences ponidhus in logu chi no dhui tirit bentu e afrimadhus a cannabitu! Etymon srd. Translations French cordage de chanvre English hemp rope Spanish cable de cáñamo Italian cànapo, cordicèlla German Hanfseil.

cànnabu , nm, nf: cànnagu, cànnau, cannau, cànnavu, cànniu, cànnua, càuna, càuni Definition genia de erba e cosas (orrobba, funes, àteru) fatas cun cust'erba; cosa a usu de fune, longa Synonyms e antonyms cagnu / cima 1, fune, gúmena, libbanu, sédina, soca Idioms csn: tirare tropu su c. = fàghere sos severos a tropu, apretare s'àteru; gastàresi su dinari in c. = ispèndhere pro s'impicare (nadu a frastimu) Sentences custa funi est de cànnua ◊ is funis de giuncu dhas festus nosu, cussas de càuni dhas comporastus 2. sas tríschias de abba fint cànnaos a pennuleri dae sas nughes 3. no tires tropu su cànnau… ca si podet segare! ◊ ancu bos lu gastetas in cànnau su chi tenites in sa cassavorte! Scientific Terminology rba, Cannabis sativa Etymon ltn. cannabus Translations French chanvre, grosse corde de chanvre English big hemp rope, cannabis Spanish cáñamo Italian cànapa, cànapo German Hanf, Hanfseil.

carcúri , nf, nm: cracuri, cracúriu, crucuri, crucúriu, curcuri Definition genia de fenu a cambu longu meda e forte, o erba de fai ciulirus, chi ponent fintzes a fàere fundhos de cadiras, po ammontare barracos (es. is de su Sinis): dhi narant puru àcia de pòbur'ómini e in àteros logos flaca Synonyms e antonyms mannuga Sentences in su faciassobi dhui at unu boschixedhu de cracuri ◊ po fai malloredhus imperastis ciulirus a fundu de cracuri ◊ passada in mesu de is curcuris de sa sedha Scientific Terminology rba, Ampelodesmos mauritanicus Etymon srdn. Translations French ampelodesmos de Mauritanie English rope grass Spanish carrizo Italian saràcchio German Diss.

címa 1 , nf Definition genia de fune grussa chi impreant in is naves; fintzes singiale de ispertiada forte chi abbarrat in sa pedhe Synonyms e antonyms cànnabu, gúmena, libbanu / ischingiada, sinniera Sentences candu tirat bentu molla cima e ferru! 2. candu su piciochedhu fadiat a mau sa mama dhi donàt una carda de pértia e dhi lassàt is còscias totu a cimas a cimas! (M.Vacca) Etymon itl. cima Translations French amarre English rope Spanish amarra Italian gómena German Tau.

còdra , nf: colda, corda Definition genia de fune longa, grussa, po acapiare, mescamente filada a atrotigadura; genia de filu de metallu in d-unas cantu ainas de sonare; nérbiu o músculu o fintzes àteru, longu e grussu, in sa carena; genia de papare fatu cun istentina filada de animale piticu; tira de làuna forte e corriatza imbodhigada a caragolu po fàere mòvere calecunu ingranàgiu mescamente de is arrellògios / min. cordedha Synonyms e antonyms fune, soga / córdula / nérbiu Idioms csn: sas cordas de su tuju = sas chi si podent bídere candho unu abbóghinat a forte, arteriadu; sas cordas de sa puzone = parte de su mermu chi si prenat de sàmbene candho si arritzat; c. cadhigada = acuadhigada, subràbari pro carchi irfortzu o movimentu irdeortu; dare c. a unu = bantàrelu, adduire a su chi narat pro lu fàghere chistionare de prus, pro ndhe li tirare carchi segurtade; filai sa c. a unu = fai ccn. cosa pro portai a unu a nàrriri o a fai su chi no bollit; segai is cordas a unu = segai sa matza, dàreli ifadu; fàghere sa corda a sa musca = èssiri susuncus, limidos; èssere a cordillongu = a filera, a portessione Sentences sa chiterra est un'aina a cordas 2. sa corda arrustu o a cassola est cosa licantza ebbia! 3. a su rellozu li cheret dadu corda, segundhu ite rellozu est 4. de su feli, a su sennori dhi fiant ingrussadas is cordas de su tzugu Surnames and Proverbs smb: Corda, Cordedda Etymon ltn. chorda Translations French corde English rope Spanish cuerda Italian còrda, tèndine German Seil, Sehne.

fúne , nf: funi Definition genia de cosa forte atrotigada o téssia de essire tundha e longa meda, de diferente grussària, po acapiare, tènnere e pigare animale; in cobertantza, sa fune est domíniu, mancamentu de libbertade, acàpiu e dipendhéntzia, ma fintzes arrégula / min. funedha, funedhutza / zenias de fune: funi de spartu, de cannau, de giuncu, de pilu Synonyms e antonyms cànnabu, sédina, soca Idioms csn: atrotoxau che una f. = totu profizadu; dare f. curtza a unu = dare paga fide, fidàresi pagu de unu, no dàreli ampra manu; bogai sa f. a unu, a una cosa, a una faina = dàreli fune longa, lassàrelu andhare o fàghere totu comente cheret, lassare istare; èssere o andhare a f. isorta = cun tropu libbertadi, sentza de régula; bogare de f. a una cosa, segàreli sa f. = lassaidha a pèrdiri, bogare de cabu; domare a f. = fàghere sa prima domadura de un'animale; contare a f. curtza = contai contus sentza de si pèrdiri in furriotus; andhare a f. = pigaus acomenti si pigant is animalis; no andhare mancu a f. (nau de unu) = èssiri trotu peus de su molenti, no ascurtai mai s'arrexoni, èssere malu a fune, no pònniri in menti Sentences prendho s'àinu a fune longa de poder pàschere ◊ in logu de fàghere dannu, s'animale cheret presu a fune curtza 2. bògali de fune de la chircare, tantu no lu agatas! ◊ bògali de fune a cussa cantilena! ◊ fiza mea, bòcali sa fune, làssalu chi si tiret su trucu! ◊ segàibbi sa fune e allegamos de àteras chistiones! 3. canno su contu est contatu a fune curtza, s'arréjonu caminat, iscutet su brincu e torrat a domo (B.Bandinu)◊ cussu cristianu est dortu chi no andhat mancu a fune! ◊ mancari tirriosa e mala, a fune zai ammasetzas! ◊ as a èssere unu pegus mancante, de cussos chi no andhant mancu a fune! 4. a sa fune anzena sias rude! Surnames and Proverbs smb: Funedda, Funi / prb: a cuadhu papadori funi crutza! ◊ fune ligat boe e paràula ligat ómine ◊ donzi cadhu at segadu sa fune sua Etymon ltn. fune(m) Translations French corde English rope Spanish cuerda, soga Italian fune, còrda German Seil.

libbànu , nm: limbanu Definition fune grussa meda, mescamente sa chi ponent po assegurare bastimentos e naves in is portos (unu libbanu, po is piscadores = 30 passas de fune de arretza, unos 45 metros) Synonyms e antonyms cànnau Etymon itl. libano Translations French amarre English rope Spanish calabrote, gúmena Italian gómena German Trosse, Tau.

sòca , nf, nm: assoga, socu, soga, sogu Definition corria o tira longa e larga de pedhe cosia a un'ala de arresurtare a duos pígios: a unu càbudu portat una lóriga o chirchedha ue si faet intrare sa coatza; brione de casu modhe postu in su fogu po orrostire, comente s'iscàgiat, o fintzes de àteru chi calat comente a funedhas cagiadas; su tanti de filu chi s'intrat in s'agu (itl. gugliata) o fintzes su filu chi si faet filandho / min. sochedha, soghita Synonyms e antonyms cànnabu, fune, isciocu, sagone, sédina / cabu Idioms csn: soga de filu, de lana, de arràfia, de ispau = cabu de filu, filu de lana, e gai; sa soga de su dimóniu = cabu de filu tropu longu (e pro cussu s'imbojat e annodighedhat cosindhe); soga de terra = bículu, zura de terrinu Sentences est imbodhiendi e ispodhiendi sa soga ◊ est tucau a linna chin sa soca ◊ faghiat sogas cun sa pedhe crua ◊ sunt colados a cadhu, a soga a codhu ◊ una crapola nida che apo ligadu in s'ortu e cun su socu nou… 2. su casu nou postu in su fogu si faghet a sogas ◊ portat su cofinu prenu de sogas fendi cumpositzionis de ballus tundus ◊ cussa filongiana filaiat semper a soga manna ◊ dae laras perdiat sogos de bae ◊ preparu una soghitedha de satitzu 3. sas socas de su pisellu fint ghetatas a ria 4. fibàt e tessiat, sa soga si segàt ma no ndi aciungiat! Etymon ltn. soca Translations French corde en cuir, courroie English leather rope Spanish soga, cuerda de cuero, correa Italian fune di cuòio German Lederschlinge, Lederseil.

tènta , nf Definition tanti de terrenu, de largària parívile, chi si pigat trebballandho (es. marrandho o arandho, arregollendho olia, messandho e àteru): a logos, fintzes possessu, orrugu de terrenu a bisura longa (corria de terra) Synonyms e antonyms ràglia, teneca, tula Idioms csn: leare sa t. = comintzare unu tretu largu cantu podet bastare pro unu o cantos sunt triballendhe a fiancu de pare; truncare sa t. = andhàreche a sa tenta de s'àteru a costazu; segadore de t. = messadore a manu de intro, a s'ala de su laore chentza messadu, su chi sestat sa tenta; fàghere una cosa a t. = totu pínniga, a pínnigu, chentza ndhe lassare nudha; bogai sa t. = fàghereche totu su tretu comintzadu; andai a tenta dereta = deretos, chentza fàghere a biraorba, ne a s'andhetorra; pigai, messai totu a una t. = leandho totu sa largúria de su trebballu; t. de orbaci = pannu, telu de o. comente essit de su telàrgiu a bisura de tenta Sentences no les sa tenta tropu larga, tzapendhe, ca petzi càtigas su chi faghes! ◊ apenas cumentzàt a orbesci seminàt sa tenta e atacàt a marrai ◊ is ispigadrixis depiant bodhiri s'ispiga e passai s'àcua a is messadoris in sa tenta ◊ si funt in medas sa tenta dha pigant prus larga 2. nci seu artziau a monti a tenta dereta ◊ cussa narat una fàula infatu de s'àtera, nosu faeus biri ca dha creeus e issa sighit a tenta dereta ◊ s'abe si leat s'idatone a tenta chirchendhe sas àrbures Etymon srd. Translations French bande de terrain qu’on peut travailler English rope walk Spanish porción de terreno que se trabaja Italian andana German Schwaden.

«« Search again