allentoríre , vrb: lentorire* Definizione
isciúndhere de lentore
Sinonimi e contrari
allentorai,
insaurrare,
issaghinare
Traduzioni
Francese
faire devenir humide de rosée
Inglese
to wet with dew
Spagnolo
rociar
Italiano
bagnare di rugiada
Tedesco
mit Tau befeuchten.
assaghinàre , vrb Definizione
isciúndhere su logu, sa cosa, de saghina, de orrosu
Sinonimi e contrari
issaghinare,
saurrare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
faire devenir humide de rosée
Inglese
to wet with dew
Spagnolo
rociar
Italiano
bagnare di rugiada
Tedesco
mit Tau benetzen.
címa 1 , nf Definizione
genia de fune grussa chi impreant in is naves; fintzes singiale de ispertiada forte chi abbarrat in sa pedhe
Sinonimi e contrari
cànnabu,
gúmena,
libbanu
/
ischingiada,
sinniera
Frasi
candu tirat bentu molla cima e ferru!
2.
candu su piciochedhu fadiat a mau sa mama dhi donàt una carda de pértia e dhi lassàt is còscias totu a cimas a cimas! (M.Vacca)
Etimo
itl.
cima
Traduzioni
Francese
amarre
Inglese
rope
Spagnolo
amarra
Italiano
gómena
Tedesco
Tau.
lentòre, lentòri , nm Definizione
genia de abbita finevine de no si pòdere bíere, mancu, chi in notes craras calat de is aeras e isciundhet o úmidat su logu / l. màsciu = bedhia, chidhighia
Sinonimi e contrari
saghina,
sanenu
/
cdh. lintori,
sainàglia
Frasi
pàghida e serena che lentore chi ruet in note crara de s'aera, una rusina tépia e lezera bagnat sa terra (G.Deriu)◊ apenas chi che leat su lentore atacamus a binnennare ◊ sa campagna est bisèndhesi in beranu e paret sa modhina unu lentore ◊ semus chei su lentore: a sa prima iscampiada de su sole iscumparimus
Etimo
ltn.
lentore(m)
Traduzioni
Francese
rosée
Inglese
dew
Spagnolo
rocío
Italiano
rugiada
Tedesco
Tau.
libbànu , nm: limbanu Definizione
fune grussa meda, mescamente sa chi ponent po assegurare bastimentos e naves in is portos (unu libbanu, po is piscadores = 30 passas de fune de arretza, unos 45 metros)
Sinonimi e contrari
cànnau
Etimo
itl.
libano
Traduzioni
Francese
amarre
Inglese
rope
Spagnolo
calabrote,
gúmena
Italiano
gómena
Tedesco
Trosse,
Tau.
saghína , nf: saina 3 Definizione
genia de abbighedha finevine de no si pòdere bíere, mancu, chi in notes craras calat de is aeras e isciundhet o úmidat su logu / saghinas de prantu = làgrimas
Sinonimi e contrari
lentore,
sanenu
Frasi
sas fardetas comintzabant a si acudulare dae sa saghina de sas matas allentorias ◊ su locu est friscu, prenu de saghina ◊ in mesu de sa saghina v'at bacacorros
Terminologia scientifica
tpm
Traduzioni
Francese
rosée
Inglese
dew
Spagnolo
rocío
Italiano
rugiada
Tedesco
Tau.
sanénu , nm, nf: selena,
selenu,
serenu Definizione
s'umidore de su note candho no est currendho bentighedhu / dormire a serenu = foras, su note
Sinonimi e contrari
lentore,
saghina
/
cdh.,
ttrs. sirenu
Frasi
est calendu su serenu notesta ◊ in custa carrela mi arreo, bénnitu pro t'imbisitare: custu selenu chi leo candho mi l'as a pacare? ◊ fintzes cun sa selena imbucaiant a triballare a primu manzanu
Cognomi e Proverbi
smb:
Selenu, Serenu
Terminologia scientifica
tpm
Etimo
ltn.
serenum
Traduzioni
Francese
rosée
Inglese
dew
Spagnolo
rocío
Italiano
rugiada
Tedesco
Tau.
saúrra , nf Definizione
selentu mascinu, isciustura de su serenu de su note chi si podet fàere a istídhigos mannos, a meda, in s'erba, in sa sida
Sinonimi e contrari
arrosada,
arrosu
Frasi
custu manzanu bi aiat saurra e colendhe in mesu de sas matas mi so fatu tirchiatírchia
Cognomi e Proverbi
smb:
Saurra
Terminologia scientifica
tpm
Etimo
srdn.
Traduzioni
Francese
rosée
Inglese
dew
Spagnolo
rocío
Italiano
guazza
Tedesco
reichlicher Tau.