anticóriu , agt, nm, nf: antigória, antigóriu Definition chi est de is tempos passaos de meda, is tempos de s'istória passaos dae meda Synonyms e antonyms anticu / antichidade Sentences semper gai est istadu dae tempos anticórios ◊ iscurtaio su nàrrere antigóriu pro connòssere is logos de su logu 2. si bestint comenti fiant in s'antigória ◊ custa istatuedha fiat una raresa de antigória ◊ a torrare a s'anticóriu no si podet (L.Pusceddu) Etymon spn. antigor Translations French très ancien, antiquité English ancientness Spanish muy antiguo, antigüedades Italian mólto antico, antichità German sehr alt, Altertum.
assenecàre, assenegàe, assenegàre , vrb: senecare Definition fàere a béciu, antzianu; nau de matas, èssere o fàere begra, bècia; assenegae = fàere a bémida, assupare Synonyms e antonyms imbeciai, imbedustare / abbrecare, imbecrare / abbatimare, assupai Sentences dami s'arcanu tou, o tempus, chi piús nou ti faghet cantu piús ti assènegas! (T.Rubattu)◊ assenegadas domitas biancas Etymon srd. Translations French vieillir English to get old Spanish envejecer Italian invecchiare German alt werden.
becióngiu , agt: betzonzu, vetzontzu Definition unu pagu béciu Synonyms e antonyms becitedhu | ctr. giovunedhu Sentences a su pipiu po giogare sa mama dhi at istérriu una burrighedha beciòngia in terra Etymon srd. Translations French vieillot English rather old Spanish un poco viejo Italian vecchiòtto German ziemlich alt.
bécru , agt: bexu, begru, brecu Definition nau de linna, chi est bècia; nau de erbas, chi si funt intostadas, fatas linnosas; si narat de gente puru, ma prus che àteru a brulla Synonyms e antonyms béciu, blagadinu, casale / intostadu, tostu / prudigadu | ctr. noàdile, giòvunu, modhe Sentences a sas àrbures si ndhe lis segant sas naes begras pro bogare linna noa ◊ sos ramos bogant annoizos dae s'antigu mutzu truncu bexu (S.Casu)◊ bi at un'alvuredu de nughes bexas Etymon ltn. vec(u)lus Translations French vieux English old, hoary Spanish añejo, añoso Italian annóso, tiglióso German alt.
imbeciài , vrb: imbeciare, imbetzare, immetzare Definition fàere béciu, a béciu, antzianu, pèrdere is fortzas e is calidades de su giòvono, de sa cosa noa Synonyms e antonyms annosigai, assenecare, imbedustare / abbrecare, imbecrare, imbetzire | ctr. annoai 1, apitzinnare, impisedhire, ingiovanèssiri Sentences in duos meses ti ses imbetzada ◊ giaghi est tanta s'antua chi mi dant, de imbetzare mi benit sa gana ◊ si nch'est imbeciau ◊ t'imbèciant is malis allenus ◊ una domo non restat noa, ma s’imbetzat e si derruet che a totu sas cosas ◊ in cuss'ambiente soe nàssiu, créssiu e imbeciau ◊ megu de m'imbeciai dogna dí de prus! Surnames and Proverbs prb: su male continu imbetzat sa zente Etymon itl. Translations French vieillir English to make old Spanish envejecer Italian invecchiare German alt werden.
imbedustàre , vrb Definition intrare in tempus, bènnere bedustu, mannu de annos Synonyms e antonyms annosigai, assenecare, imbeciai, imbedustire | ctr. impisedhire, ingiovanèssiri Etymon srd. Translations French prendre de l'âge English to age Spanish envejecer Italian attemparsi German alt werden.
imbegràdu , pps, agt Definition de imbegrare; nau de linna, chi est begra, bècia giai in sa mata Synonyms e antonyms imbetzau | ctr. noàdile Translations French vieux English old Spanish añoso Italian annóso German alt.
istantíssu , agt: stantissu Definition nau de cosa de papare fata de tempus meda, chi at pérdiu su sabore suo, bonu, e ndhe at postu unu malu, de guastu; in cobertantza, foedhu, chistionu chentza sustàntzia, de pagu contu, iscioloriau Synonyms e antonyms asseadu, contomosu, cosconosu, istantiadu, istantufu, tastosu, tosconosu, tufosu / illeriadu, irbentiadu 2. lassai a parti is fuedhus istantissus! Etymon ctl., spn. estantís, estantizo Translations French qui sent le moisi, qui sent le rance, suranné English stale, obsolete Spanish rancio, pasado, anticuado Italian stantìo, vièto German alt, ranzig.
stantissài , vrb: istantissai* Definition nau de cosa de papare, pèrdere sa perfetzione sua, pèrdere su sabore suo, su sabore bonu; nau de ccn., essire un'ibbambiau Synonyms e antonyms istantiare Sentences su grandu calori stantissat is ous Translations French moisir, se gâter English to stale Spanish desabrir, desazonar Italian invietire German alt werden, ranzig werden.