acabuciàre , vrb: acabutzare, acaputzare Definizione pònnere impare, betare totu a unu duas cosas, duos tàgios; fintzes aciúnghere apare is càbudos de duas cosas Sinonimi e contrari acaputzire, ammasturai, apasai / acabizonare | ctr. iscabutzare Modi di dire csn: acabutzare robba = arregolli pegus po fai unu tallu; a. s'incunza = collire, ghirare s'incunza Frasi acabutzare duos masones Etimo itl. accapezzare Traduzioni Francese mettre en commun Inglese to join Spagnolo aunar, unir Italiano accomunare Tedesco vereinigen.

alàse , nm: alasi, alàsia, alàsiu, olasi Definizione aràngiu burdu o aresti, genia de linna dereta (ma atrotigada) chi faet a mata fintzes manna, corgiolu birde, fògia ispinosa in is oros (in is cambos prus bàscios o candho est a prantone piticu) e frutighedhu (sa calidade fémina) a pibionedhu tundhu, orrúbiu, a gurdonedhu: faet in montes unu pagu artos / orruos de alasi = sas naes prus bassas de cust'àrbure segadas a ischimadura dae su truncu, manizadas pro fàghere frama meda Sinonimi e contrari arangiubburdu, banatuli, colóstiu, elatori, golosti, lauspinosu Terminologia scientifica mtr, Ilex aquifolium Etimo srdn. Traduzioni Francese houx commun, laurier piquant Inglese holly Spagnolo acebo Italiano agrifòglio Tedesco Stechpalme.

allerína , avb Definizione de acórdiu, a cuncordu debarapare Etimo srd. Traduzioni Francese d'un commun accord Inglese concordantly Spagnolo concordemente Italiano concordeménte Tedesco einstimmig.

assunsèna , nf: assussena, sussena Definizione erba, genia de frore o lillu de Sant'Antoni, lígiu de Santa Eleni; cosa de abberu bella, nau cun istima mescamente de gente Sinonimi e contrari lígiu, lolloibbiancu Frasi in s'ispiàgia bi at assussenas biancas fioridas ◊ Maria est una càndhida assussena Terminologia scientifica frs, Lilium candidum Etimo spn. azucena Traduzioni Francese lis ou lys commun Inglese white-lily Spagnolo azucena Italiano gìglio bianco Tedesco weiße Lilie.

caixèdha 1 , nf Definizione genia de cau marinu; marragau de mare o caita / c. niedhutza = chlidonias nigra (itl. mignattino); caixedha peis arrúbius = chlidonias leucoptera (itl. mignattino alibianche) Sinonimi e contrari caita Terminologia scientifica pzn, larus minutus, sterna hirundo Traduzioni Francese sterne commun Inglese little gull Spagnolo golondrina de mar Italiano gabbianèllo, stèrna comune Tedesco Zwergmöwe.

commúnu , agt: cumunu Definizione chi est de medas, de totus, chi pertocat a totugantos, chi no tenet nudha de ispeciale Modi di dire csn: loris communus = sos laores chi si faghent a tiradura (fae, basoludundhu); genti comuna = chi no tenet incàrrigos, chi no manizat podere; àere in comunu = a cumone, totus paris Frasi s’onorèvole at fatu carriera subra de sas palas de su bisonzu de sa zente comune ◊ ses de cussos batiados in cuile po no ti nàrrere béstia comune, de cussos chi no andhant mancu a fune! ◊ funt cosas mannas acontéssias a genti comuna 2. in comunu teniant terra e frutu, bestiàmine e cantu si est connotu Etimo ltn. communis Traduzioni Francese commun Inglese common Spagnolo común Italiano comune Tedesco allgemein.

erbaleporína 1 , nf Definizione genias diferentes de erba dhas narant cun custu númene Terminologia scientifica rba, Neoschischkinia pourrettii, Aira elengantissima, Aira caryophyllea, Poa trivialis, Parvotrisetum myrianthum Traduzioni Francese pâturin commun Inglese bluegrass Spagnolo heno común Italiano fienaròla, trisèto Tedesco gemeines Rispengras (Poa trivialis).

ogiàstru, ogiàstu , nm: allastu, ogliastu, ollastru, ollastu, otzastru, oxastru, ozastru, ozastu Definizione genia de tupa e mata connota meda in Sardigna ca creschet a sola fintzes in logu malu de orroca, faet unu frutighedhu longhitu e pitichedhedhu, cun s'ossu, niedhu candho est cotu, erricu de ógiu: est sa linna chi s'innestat a olia / ollastu o ollastedhu de arriu = una creze de sàlighe Sinonimi e contrari oliedhu / cdh. udhastru, ttrs. agliastru Frasi su piciochedhu at pigau una bella iscutulada de pértia de ollastu ◊ chi bandat a fai gherra ndi torrat chena conca coment'e un'oxastru innestau! ◊ inoghe petzi si che bidiat nodos e puntas de ozastru, totu prenu de rú ◊ s'ollastu est corriatzu Terminologia scientifica mtm, Olea europaea var. sylvestris Etimo ltn. oleastru(m) Traduzioni Francese olivier commun Inglese oleaster Spagnolo acebuche, oleastro Italiano olivastro Tedesco Oleaster.

«« Cerca di nuovo