cobértu , pps, agt: copertu Definizione de cobèrrere; chi est o chi dh'ant carragiau / èssere a terrinu cobertu, a terra crobeta (nau de frutos chi orruent a terra in sa cortina)= a meda, de cuguzare su terrinu Sinonimi e contrari acarraxau, cucuzau / cdh. cupaltu | ctr. iscuguzadu Frasi est andhadu abbissi li torraiant su chi li deviant e l'ant mazadu e cobertu de bascaràmine! 2. in sas cortinas, cun su bentu chi at fatu, bi est sa nughe, sa castanza, sa landhe a terrinu cobertu Traduzioni Francese couvert Inglese covered Spagnolo cubierto, tapado Italiano copèrto Tedesco bedeckt.

coltína , nf: cortina, cultina Definizione sa pratza asuta de una mata, totu a inghíriu de su truncu inue orruet su frutu; s'umbra chi faent is matas, asuta; su frutu chi dhue orruet asuta de sa mata Sinonimi e contrari paltza, prassàrgia, pratzada Modi di dire csn: fàghere sa c. a sas àrbures = limpiai asuta de is matas; èssere a cortina (nadu de unu frutu) = a meda, in terra Frasi est abbaidendhe sas fozas sicas e mortas suta de sa coltina ◊ sa pira ruet in sa cortina ◊ sa cortina no si collit comintzendhe dae mesu, ma dae alas de fora, a s'atenta 2. sos àrbores fachent cortina ◊ in istiu cherent fatas sas cortinas pro agatare su logu netu a ndhe collire s'olia 3. ndhe apo collidu una cortina de olia ◊ sa nughe bi est a cortina, in terra Cognomi e Proverbi smb: Cortina / prb: sa landhe falat a sa cortina Etimo srd. Traduzioni Francese le couvert d'un arbre Inglese Space under a tree Spagnolo lugar debajo de un árbol Italiano lo spàzio sótto una pianta Tedesco Schatten eines Baumes.

cucuvàdu , agt Definizione chi est carragiau, ammontau Sinonimi e contrari acuguzadu, carralzadu, cugurradu Frasi sa campagna est cucuvada de ruvu e de gardureu ◊ in su palumbrinu sos truncos de sos àlvures sunt cucuvados de lanedha Traduzioni Francese couvert Inglese covered Spagnolo cubierto, tapado Italiano copèrto, invaso Tedesco bedeckt.

edrósu , agt Definizione chi est ammontau de follaera, chi portat edra Frasi in cue b'at unu muru edrosu Etimo srd. Traduzioni Francese couvert de lierre Inglese ivy-mantled Spagnolo cubierto de hiedra Italiano ederóso Tedesco Efeu…

frascàrzu , nm Definizione logu prenu de matas, de matedu cracu (tupas e matas) in su logu; genia de fasche de naes arraspiosas mannas acapiadas in sa parte grussa po carrare cosa a tragadura Sinonimi e contrari crachi, crachiredhu, craxili, fratale, lita, mateda, stovina, tuparzu, tupedu / trazu Frasi ch'essit e chircat a cúcuru bàsciu intro de sa tanca, in mesu a su frascarzu, in donzi irrocadorzu e ispinarzu (G.Sini) 2. sos massajos carrarzaiant su sèmene cun su frascarzu e solovraiant sas últimas chérvias Terminologia scientifica slg Etimo srd. Traduzioni Francese terrain couvert d'arbres et de buissons Inglese scrub-land Spagnolo hojarasca Italiano frasconàia Tedesco Gezweig.

freàdu 1 , agt, nm: friau Definizione chi giughet frea, o chi ndhe at giutu, chi est iscrammentau, chi timet totu ca ndhe at bistu malos iscrammentos; chi si primat; chi giughet piringiones, tzacaduras de sa carre po fritu o àteru Sinonimi e contrari frau 1, fresadu, iscadhau, isprajadu, spreau, tocadu Frasi sa zente freada si betat totu a imbitzu 2. si faghet freadu che addaghi bidet giustíssia ◊ fia nendhe cosa de peràulas a Boredhu e Antónia si est fata freada 3. no podet fichire nudha ca est freadu ◊ si ses freada no fatas s'isterzu! Cognomi e Proverbi prb: a cuadhu friau sa sedha dhi pítziat Traduzioni Francese couvert de plaies, déçu Inglese covered in sores, burnt Spagnolo llagado, quemadura Italiano piagato, scottato Tedesco verwundet, schwärend.

gliagàdu , pps, agt: (gli-a-ga-du) gliagau liagau Definizione de gliagai; chi giughet calecuna liaga, chi est totu liagas Sinonimi e contrari malandradu 2. Gesugristu fut totu gliagau e insangunau in su corpus Traduzioni Francese couvert de plaies, ulcéreux Inglese covered in sores, ulcerous Spagnolo llagado, ulceroso Italiano piagato, ulceróso Tedesco geschwürig, ulzerös.

illudràu , pps, agt: illudriadu Definizione de illudrare; chi est totu brutu de ludu, istidhigau de ludu Sinonimi e contrari afoxau, alludrigonau, imbuludradu, ludrigonau, lurdegau | ctr. límpiu, netu 2. si ndhe peseit dae terra totu illudriadu ◊ est brutu che porcu illudriau in s'istradone! Traduzioni Francese crotté, couvert de boue, éclaboussé Inglese muddied, splashed with mud Spagnolo embarrado, enlodado Italiano infangato, pillaccheróso Tedesco mit Kot bedeckt, kotig.

imbruinàdu , pps, agt Definizione de imbruinare; chi portat pruine, chi est brutu de pruine Sinonimi e contrari bruerosu, impiugheradu, impruerinatu, peuerosu, preunosu / ttrs. impiubaradu Traduzioni Francese couvert de poussière Inglese covered with dust Spagnolo empolvado Italiano impolverato Tedesco verstaubt.

impruerinàtu , pps, agt Definizione de impruerinare; chi est totu pruine, brutu de pruine Sinonimi e contrari bruerosu, imbruinadu, peuerosu, preunosu / ttrs. impiubaradu | ctr. límpidu, netu Frasi fit arrabbiatu ca sos gambales si li fint impruerinatos 2. ómines e féminas, vene impruerinatos, sichiant volanne sa coa de su ballu (G.Albergoni) Traduzioni Francese couvert de poussière Inglese dusty Spagnolo polvoriento Italiano impolverato Tedesco verstaubt.

isfilinzonàdu , agt Definizione chi est totu iscorriau, a pendhiligiones Sinonimi e contrari filatzigosu, iscorrioladu, lizinidu / cdh. sbalbaciulatu Frasi rupet su muru, rujat sa chisura e che imberghet apalas de un'altura totu isfilinzonadu e munziadu Etimo srd. Traduzioni Francese couvert de lambeaux, déguenillé Inglese torn in threads (to), frayed Spagnolo deshilachado Italiano sfilacciato, sbrandellato Tedesco abgetragen, fransig, zerfetzt.

laelàe , avb Definizione èssere l. = totu isciustu, a pauledhas de abba, totu lurtzinas Frasi su terrinu fit totu laelae comente at pióidu Etimo srd. Traduzioni Francese couvert de flaques d’eau Inglese full of puddles Spagnolo pantanoso Italiano pozzangheróso Tedesco voller Pfützen.

ocrítu , pps, agt Definizione de ocrire; chi est ammanniandho is ogos po isparare o frorire Sinonimi e contrari obiu Traduzioni Francese couvert de bourgeons Inglese gemmate Spagnolo brotado Italiano gemmato Tedesco Knospen treibend.

«« Cerca di nuovo