agiogatzàre , vrb: azocatzare,
giogatzai Definizione
istare sèmpere giogandho, giogare a tropu
Sinonimi e contrari
abbrengulare,
agiogulare,
giochitare,
ingiogaciai,
zochillare
2.
est un'anzonedhu azocatzau, curret e brinchitat in bacantinos de amistades ponendhe fatu a chimeras de sole (G.Piga)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
jouer
Inglese
to fiddle
Spagnolo
juguetear
Italiano
giocherellare
Tedesco
tändeln.
agiogulàre , vrb: azogulare,
giogulare,
zoculare Definizione
abbituare a istare giogandho comente faent is pipios ca no ischint fàere àteru: dhu narant de is animales puru
Sinonimi e contrari
abbrengulare,
agiogatzare,
giochitare,
ingiogaciai
2.
si l'azógulas, su catedhu no essit cane bonu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
jouer
Inglese
to take gambling
Spagnolo
juguetear
Italiano
darsi al giòco
Tedesco
tändeln.
giogàe, giogài , vrb: ciogare,
giogari,
giogare,
zocare Definizione
fàere calecuna cosa po ispàssiu, po passare ora, pigare gustu, chentza cabu tanti de istare faendho, o fintzes po pònnere de bona ispétzia, fàere a erríere s'àteru; pònnere una posta giogandho po bínchere; fàere brulla mala a unu, mescamente in su sensu de ndhe aprofitare, de dhi fàere male cun calecuna trassa o àteru (ma si narat fintzes po s'efetu chi faet una maladia, candho unu cumènciat a no èssere prus in sensos, perdendho atuamentos)/ ind. imp. 1ˆ p. pl. giogaemus
Sinonimi e contrari
abbrengulare,
agiogatzare,
agiogulare,
chestiare,
giochitare,
ingiogaciai,
ischeltiare
/
spassiai
| ctr.
trabagiare
Modi di dire
csn:
giogare a unu chei su pudhu a carrasciale = isparàrelu; giogare in manos o in ungras a unu = bènnere in posse de unu; giogare su pitzinnu = tocare, foedhare, fàere brullighedhas po dhu fàere erríere o alligrare
Frasi
asuta de is muscàrgios furint a chie ancora papandho, a chie giogandho a cartas o faendhosi un'arrallada ◊ is pipius giogant a pincaredhu, a babbus e mamas, a maistus ◊ sa mama est gioghendi su pipiu ◊ is pipius andhant a giogari ◊ giogao sèmpere in partza o in caminu a sodraos e bandhios faendho su cuagua ◊ sos pisedhos in su rodone de sas cumbessias fint gioghendhe cun cadhos de canna
2.
mi giogo su cadhu a caltas!
3.
a pugnolaras ti gioghint! ◊ si ti atrivias a faedhare su sardu in iscola, su mastru ti giogaiat a istuturradas ◊ l'ant giogadu che a su pudhu a carrasciale ◊ candu mai in dí de oi ghetant sa grida: a tui megat de ti giogai su ciorbedhu! ◊ issu si fut giogau a pipiu e abarrau est iscimprotu ◊ su babbu est gioghendisí, su mali est lómpiu a su ciorbedhu!◊ in pagos annos cussu si at gogadu su bene chi li at lassadu su babbu: bai est a lu frustare, su dinari! (B.Sini)
4.
custa tzitade puru lis est giogada in manos ◊ su dinari chi li giogaiat in farrancas no l'ispendhiat ◊ cussu fut s'únicu billetu de deximila chi mi est giogau in ungas ◊ ancu che esserat ruta in calchi pescione, prima de mi giogare suta: fateit a rúere a mie puru, s'acheta!
Etimo
ltn.
jocare
Traduzioni
Francese
jouer
Inglese
to play
Spagnolo
jugar
Italiano
giocare
Tedesco
spielen,
einsetzen,
jemandem einen Streich spielen.
ingiogansàu , agt: ingiogassau,
ingiogatzadu Definizione
de ingiogassai; chi est tropu apedhiau a su giogu, chi istat sèmpere giogandho (si narat fintzes de su cane)
Sinonimi e contrari
agiogatzadu,
agioguladu,
giogansau,
ingiogatzidu
/
cdh. ingiucatzatu
2.
s'ingannadori est ingiogassau cun is piciochedhus
Traduzioni
Francese
qui aime beaucoup jouer
Inglese
joker
Spagnolo
juguetón
Italiano
giocherellóne
Tedesco
Tändler.
òros , nm pl: òrus Definizione
unu de is sinnos de is cartas de giogare, orrúbiu, a bàtoro puntas / aguantadí a òrus! = zoga bene sos oros!; mataoros = su re de oros
Frasi
apo fatu lillu e primera e ses puntos de oros
Etimo
ctl., spn.
Traduzioni
Francese
carreau dans les cartes à jouer
Inglese
denari (the italian suit card corresponding to diamonds)
Spagnolo
oros (palo de la baraja)
Italiano
danari
Tedesco
Schelle,
Karo.
sonài , vrb: sonare Definizione
fàere sonu, sonos, pruschetotu cun ccn. aina fata apostadamente e segundu sa música imparada, iscrita o fintzes imbentandho sonandho etotu
Sinonimi e contrari
sonizare
Modi di dire
csn:
s. un'istrumentu ciaputzamenti = male, chentza ndhe ischire; sonai sa campana a iscàviu = a forti, fendidha andai de una parti a s'àtera; sonare a grória = allegrias, sonu de campana allegru; sonare a tristura = tocu de campana pro unu mortu, bonamorti; sonare una cosa in s'origra a ccn. = narririsidha, fuedhai coment'e a iscóviu
Frasi
sa campana at sonau is oras ◊ língua sarda, ses sa boxi de arroca de Sardus chi est sonendi ancora in is intrànnias de is nuraxis (G.Schirru)◊ is fadas dhi ant nau de sonai is benas
Etimo
ltn.
sonare
Traduzioni
Francese
jouer (de),
sonner (de)
Inglese
to play
Spagnolo
tocar
Italiano
suonare
Tedesco
spielen.
sulitài , vrb Definizione
sonare su sulitu; istare a surbiedhu
Sinonimi e contrari
afruschiare,
ammuinai 1,
fruscidare,
frusiai,
frusitai,
moidare,
múere,
sulietai,
sulvare,
surbiai,
zumiai
Frasi
ndi fiat lómpiu un'ómini basciotu, sulitendi: fiat s'uscieri ◊ no serbit chi suliti po cuaranta po cantu su burricu est tanti acanta! (C.Saragat)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
jouer du pipeau
Inglese
to pipe
Spagnolo
tocar el caramillo,
silbar
Italiano
zufolare
Tedesco
die Hirtenflöte blasen.
zocàre , vrb: ciogare,
giogai*,
zogae,
zogare Definizione
fàere calecuna cosa po divertimentu, po passare ora, po s'istentare, pigare gustu, chentza cabu tanti po istare faendho; pònnere una posta giogandho a calecuna cosa; fàere brulla mala a unu, mescamente in su sensu de ndhe aprofitare o de dhi fàere male cun calecuna cosa o de calecuna manera
Sinonimi e contrari
abbrengulare,
agiogatzare,
agiogulare,
chestiare,
giochitare,
ingiogaciai,
ischeltiare
Modi di dire
csn:
zogare a unu zogu = fai ccn. giogu; zogàresi a su pudhu ’e casta = godiresila tra ómine e fémina, passai su tempus sentza de cumbinai nudha, ispassiendusí; zogàresi a istocadas = istochigiaisí; zogàresi una cosa, a unu = pònniri una cosa a posta in su giogu, bociri a unu
Frasi
zogare a cartas, a botza, a ballinas, a istrumpas, a tenedene, a tambarallota ◊ a pisedhos aiant passadu sas oras piús bellas zoghendhe a lantziamuru ◊ oje e cras mi cheria chin s'amante zochendhe!
2.
sa frebbe si l'est zocandhe e no lia fachet prus a caminare ◊ si mi zogat in ungras lu pisto! ◊ si sunt zogados a istocadas
3.
mi zogo su trugu chi si cussa cosa l'aia fata deo mi ndhe aias nadu de onzi colore!…◊ macacu, fintzas sos boes si che at zogadu, a cartas!
4.
aite bi sunt sos amministradores, a si zogare a su pudhu de casta?!
Traduzioni
Francese
jouer
Inglese
to play
Spagnolo
jugar
Italiano
giocare
Tedesco
spielen.