agiogatzàre , vrb: azocatzare,
giogatzai Definitzione
istare sèmpere giogandho, giogare a tropu
Sinònimos e contràrios
abbrengulare,
agiogulare,
giochitare,
ingiogaciai,
zochillare
2.
est un'anzonedhu azocatzau, curret e brinchitat in bacantinos de amistades ponendhe fatu a chimeras de sole (G.Piga)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
jouer
Ingresu
to fiddle
Ispagnolu
juguetear
Italianu
giocherellare
Tedescu
tändeln.
agiogulàre , vrb: azogulare,
giogulare,
zoculare Definitzione
abbituare a istare giogandho comente faent is pipios ca no ischint fàere àteru: dhu narant de is animales puru
Sinònimos e contràrios
abbrengulare,
agiogatzare,
giochitare,
ingiogaciai
2.
si l'azógulas, su catedhu no essit cane bonu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
jouer
Ingresu
to take gambling
Ispagnolu
juguetear
Italianu
darsi al giòco
Tedescu
tändeln.
giogàe, giogài , vrb: ciogare,
giogari,
giogare,
zocare Definitzione
fàere calecuna cosa po ispàssiu, po passare ora, pigare gustu, chentza cabu tanti de istare faendho, o fintzes po pònnere de bona ispétzia, fàere a erríere s'àteru; pònnere una posta giogandho po bínchere; fàere brulla mala a unu, mescamente in su sensu de ndhe aprofitare, de dhi fàere male cun calecuna trassa o àteru (ma si narat fintzes po s'efetu chi faet una maladia, candho unu cumènciat a no èssere prus in sensos, perdendho atuamentos)/ ind. imp. 1ˆ p. pl. giogaemus
Sinònimos e contràrios
abbrengulare,
agiogatzare,
agiogulare,
chestiare,
giochitare,
ingiogaciai,
ischeltiare
/
spassiai
| ctr.
trabagiare
Maneras de nàrrere
csn:
giogare a unu chei su pudhu a carrasciale = isparàrelu; giogare in manos o in ungras a unu = bènnere in posse de unu; giogare su pitzinnu = tocare, foedhare, fàere brullighedhas po dhu fàere erríere o alligrare
Frases
asuta de is muscàrgios furint a chie ancora papandho, a chie giogandho a cartas o faendhosi un'arrallada ◊ is pipius giogant a pincaredhu, a babbus e mamas, a maistus ◊ sa mama est gioghendi su pipiu ◊ is pipius andhant a giogari ◊ giogao sèmpere in partza o in caminu a sodraos e bandhios faendho su cuagua ◊ sos pisedhos in su rodone de sas cumbessias fint gioghendhe cun cadhos de canna
2.
mi giogo su cadhu a caltas!
3.
a pugnolaras ti gioghint! ◊ si ti atrivias a faedhare su sardu in iscola, su mastru ti giogaiat a istuturradas ◊ l'ant giogadu che a su pudhu a carrasciale ◊ candu mai in dí de oi ghetant sa grida: a tui megat de ti giogai su ciorbedhu! ◊ issu si fut giogau a pipiu e abarrau est iscimprotu ◊ su babbu est gioghendisí, su mali est lómpiu a su ciorbedhu!◊ in pagos annos cussu si at gogadu su bene chi li at lassadu su babbu: bai est a lu frustare, su dinari! (B.Sini)
4.
custa tzitade puru lis est giogada in manos ◊ su dinari chi li giogaiat in farrancas no l'ispendhiat ◊ cussu fut s'únicu billetu de deximila chi mi est giogau in ungas ◊ ancu che esserat ruta in calchi pescione, prima de mi giogare suta: fateit a rúere a mie puru, s'acheta!
Ètimu
ltn.
jocare
Tradutziones
Frantzesu
jouer
Ingresu
to play
Ispagnolu
jugar
Italianu
giocare
Tedescu
spielen,
einsetzen,
jemandem einen Streich spielen.
ingiogansàu , agt: ingiogassau,
ingiogatzadu Definitzione
de ingiogassai; chi est tropu apedhiau a su giogu, chi istat sèmpere giogandho (si narat fintzes de su cane)
Sinònimos e contràrios
agiogatzadu,
agioguladu,
giogansau,
ingiogatzidu
/
cdh. ingiucatzatu
2.
s'ingannadori est ingiogassau cun is piciochedhus
Tradutziones
Frantzesu
qui aime beaucoup jouer
Ingresu
joker
Ispagnolu
juguetón
Italianu
giocherellóne
Tedescu
Tändler.
òros , nm pl: òrus Definitzione
unu de is sinnos de is cartas de giogare, orrúbiu, a bàtoro puntas / aguantadí a òrus! = zoga bene sos oros!; mataoros = su re de oros
Frases
apo fatu lillu e primera e ses puntos de oros
Ètimu
ctl., spn.
Tradutziones
Frantzesu
carreau dans les cartes à jouer
Ingresu
denari (the italian suit card corresponding to diamonds)
Ispagnolu
oros (palo de la baraja)
Italianu
danari
Tedescu
Schelle,
Karo.
sonài , vrb: sonare Definitzione
fàere sonu, sonos, pruschetotu cun ccn. aina fata apostadamente e segundu sa música imparada, iscrita o fintzes imbentandho sonandho etotu
Sinònimos e contràrios
sonizare
Maneras de nàrrere
csn:
s. un'istrumentu ciaputzamenti = male, chentza ndhe ischire; sonai sa campana a iscàviu = a forti, fendidha andai de una parti a s'àtera; sonare a grória = allegrias, sonu de campana allegru; sonare a tristura = tocu de campana pro unu mortu, bonamorti; sonare una cosa in s'origra a ccn. = narririsidha, fuedhai coment'e a iscóviu
Frases
sa campana at sonau is oras ◊ língua sarda, ses sa boxi de arroca de Sardus chi est sonendi ancora in is intrànnias de is nuraxis (G.Schirru)◊ is fadas dhi ant nau de sonai is benas
Ètimu
ltn.
sonare
Tradutziones
Frantzesu
jouer (de),
sonner (de)
Ingresu
to play
Ispagnolu
tocar
Italianu
suonare
Tedescu
spielen.
sulitài , vrb Definitzione
sonare su sulitu; istare a surbiedhu
Sinònimos e contràrios
afruschiare,
ammuinai 1,
fruscidare,
frusiai,
frusitai,
moidare,
múere,
sulietai,
sulvare,
surbiai,
zumiai
Frases
ndi fiat lómpiu un'ómini basciotu, sulitendi: fiat s'uscieri ◊ no serbit chi suliti po cuaranta po cantu su burricu est tanti acanta! (C.Saragat)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
jouer du pipeau
Ingresu
to pipe
Ispagnolu
tocar el caramillo,
silbar
Italianu
zufolare
Tedescu
die Hirtenflöte blasen.
zocàre , vrb: ciogare,
giogai*,
zogae,
zogare Definitzione
fàere calecuna cosa po divertimentu, po passare ora, po s'istentare, pigare gustu, chentza cabu tanti po istare faendho; pònnere una posta giogandho a calecuna cosa; fàere brulla mala a unu, mescamente in su sensu de ndhe aprofitare o de dhi fàere male cun calecuna cosa o de calecuna manera
Sinònimos e contràrios
abbrengulare,
agiogatzare,
agiogulare,
chestiare,
giochitare,
ingiogaciai,
ischeltiare
Maneras de nàrrere
csn:
zogare a unu zogu = fai ccn. giogu; zogàresi a su pudhu ’e casta = godiresila tra ómine e fémina, passai su tempus sentza de cumbinai nudha, ispassiendusí; zogàresi a istocadas = istochigiaisí; zogàresi una cosa, a unu = pònniri una cosa a posta in su giogu, bociri a unu
Frases
zogare a cartas, a botza, a ballinas, a istrumpas, a tenedene, a tambarallota ◊ a pisedhos aiant passadu sas oras piús bellas zoghendhe a lantziamuru ◊ oje e cras mi cheria chin s'amante zochendhe!
2.
sa frebbe si l'est zocandhe e no lia fachet prus a caminare ◊ si mi zogat in ungras lu pisto! ◊ si sunt zogados a istocadas
3.
mi zogo su trugu chi si cussa cosa l'aia fata deo mi ndhe aias nadu de onzi colore!…◊ macacu, fintzas sos boes si che at zogadu, a cartas!
4.
aite bi sunt sos amministradores, a si zogare a su pudhu de casta?!
Tradutziones
Frantzesu
jouer
Ingresu
to play
Ispagnolu
jugar
Italianu
giocare
Tedescu
spielen.