apílla , nf Traduzioni
Francese
petit bouquet
Inglese
bunch
Spagnolo
ramito
Italiano
mazzétto
Tedesco
Bündel.
arramalètu , nm: arramalletu,
arromalletu,
gromalete,
ramagliete*,
tramallete Definizione
matzu de frores; in calesiògiat frutu, duos o tres o prus atacaos apare: unu romagliete de cariasa, de supeva, de pira
Sinonimi e contrari
màciu,
màrtulu,
trintzilleri
Traduzioni
Francese
petit bouquet
Inglese
little bunch
Spagnolo
ramo
Italiano
mazzolino
Tedesco
Sträußchen.
brutòne, brutòni , nm: budrone 1,
budroni,
burdone,
burdoni 2,
prudone,
vurdone Definizione
s'àghina comente dha bogat su fundhu totu a pibiones acanta de pare cracos; s'ispiga de su moriscu; trintzilleri o gurdonedhu de bobbois chi leant po piscare; cosa posta craca coment'e pibiones de àghina in su gurdone; genia de abbordau, ricamu / partes de su b.: tenaghe o cambu, carena o iscovili, iscaluza, pipione; zenias de b.: budrone mannu, minore, afissu (tipiu), lascu (sciortu), cotu, papabassadu, guastu
Sinonimi e contrari
budrilloni,
gudrilloni,
gudroni,
iscala 1,
pendhone,
trone
Modi di dire
csn:
budrone de istrunellos = bolu de istúrulos; s'Udrone = sos Pudhighinos, fiotu de sete istedhos chi si parent afissos, acurtzu de pare
Frasi
nos fimus ispartinatos in sa vintza secànnenche sos brutones ◊ est che binza chene burdones ◊ budrones de ua fint pendhulendhe cun pupujones mannos cantu una pruna
2.
unu budrone de triguíndia
Cognomi e Proverbi
smb:
Budroni
Terminologia scientifica
rbr
Etimo
ltn.
butrone(m)
Traduzioni
Francese
grappe
Inglese
bunch of grapes
Spagnolo
racimo
Italiano
gràppolo d'uva
Tedesco
Traube.
buchètu , nm Definizione
matzitedhu de frores
Sinonimi e contrari
màrtulu
Frasi
candu ti plenis de floris paris unu buchetu! ◊ po sa bella ermusura paris unu buchetu
Etimo
frn.
bouquet
Traduzioni
Francese
bouquet
Inglese
small bunch
Spagnolo
ramito
Italiano
mazzolino
Tedesco
Sträußchen.
campanínu , nm: camparini,
camparinu Definizione
gurdone de àghina pitichedhedhu, mescamente de is chi su fundhu bogat e che arresurtant a trigadiu
Sinonimi e contrari
carràmbalu,
cicillone,
iscaligione,
iscalúgia,
ispérula,
pimpillia,
popurustu,
pripixone,
scalonina,
scrichilloni,
sprimpilloni,
tzitzicra
Frasi
piciochedhas, mi arracumandu su pibioni de terra e is camparinis cotus: arrigollendi totu!
Terminologia scientifica
rbr
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
grappillon
Inglese
small bunch of grapes
Spagnolo
cencerrón
Italiano
racìmolo
Tedesco
Rispe.
carràmbalu , nm Definizione
matzu de ispigas de moriscu; cosa chi istat pendhendho, iscaligione de àghina, fintzes cambu cun cheréssia
Sinonimi e contrari
campaninu,
cicillone,
iscalúgia,
pimpillia,
popurustu,
pripixone,
scalonina,
scrichilloni,
sprimpilloni,
tzitzicra
/
apesile,
pubúsulu
Terminologia scientifica
rbr
Traduzioni
Francese
gerbe d'épis de maïs
Inglese
bunch of panicles
Spagnolo
manojo de mazorcas
Italiano
mazzo di pannòcchie
Tedesco
Maiskolbenstrauch.
cicillòne, cicillòni , nm: sciscilloni Definizione
gurdone de àghina pitichedhu, de cudhos chi sa bide bogat prus che àteru a trigadiu
Sinonimi e contrari
campaninu,
carràmbalu,
iscalúgia,
pimpillia,
popurustu,
pripixone,
scalonina,
scrichilloni,
sprimpilloni,
tzitzicra
Cognomi e Proverbi
smb:
Cicilloni
Terminologia scientifica
rbr
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
grappillon
Inglese
small bunch of grapes
Spagnolo
cencerrón
Italiano
racìmolo
Tedesco
Träubchen.
cumbútu , nm Definizione
acórdiu de duos o prus po fàere ccn. cosa de pagu de bonu
Traduzioni
Francese
connivence
Inglese
bunch
Spagnolo
connivencia
Italiano
combutta
Tedesco
Bande.
iscalúgia , nf, nm: iscaruza,
iscaluza,
iscaluzu 1 Definizione
min. de iscala 1: gurdone pitichedhedhu, de cussos chi essint a úrtimu, trigadios, e fintzes una parte pitica de su gurdone mannu: est unu upm.; dhu narant fintzes po ccn. de pagu importu, chi contat pagu
Sinonimi e contrari
campaninu,
carràmbalu,
cicillone,
iscaligione,
iscalone,
iscanutza,
ispérula,
pimpillia,
popurustu,
pripixone,
scalonina,
scrichillia,
scrichilloni,
sprimpilloni,
tzitzicra
/
ttrs. iscarúghia
Frasi
s'iscaluza crua, binnennendhe, no l'amus collida ◊ si at manigadu un'iscaluza de ua ◊ ndhe cherent collidas cussas iscaluzas de ua
2.
si Dante fit poete, padre Luca no fit iscaluzu!
Terminologia scientifica
rbr
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
grappillon
Inglese
small bunch of grapes
Spagnolo
cencerrón
Italiano
racímolo
Tedesco
Träubchen.
màrtulu , nm: màtule,
màtulu,
màtzule,
màtzulu,
màtzuru Definizione
fascitu de cosa chi si podet pigare a una manu (a logos, fasche manna)/ min. matuledhu, matuledha / m. de trigu = màrghine
Sinonimi e contrari
arramaletu,
matzu
/
màiga,
manna,
mannúciu
Frasi
cussa nuighedha est coment'e unu màtulu de lana in chelu campu ◊ at bodhidu unu màtulu de fiores ◊ chie at pérdidu unu màtulu de giaes benzat in podere meu! ◊ una matuledha de pedrusímula ◊ unu màrtulu de frores, de petrusèmene, de latuca
2.
tres o bàtoro manadas de trigu faghiant su mannuju e dogni tres mannujos fit unu màtulu o màrghine ◊ unu màtulu una cóvula de resa est
Traduzioni
Francese
bouquet
Inglese
bunch
Spagnolo
manojo,
atado,
mazo
Italiano
mazzo
Tedesco
Bündel.
matulàda 1 , nf: matzuada Definizione
su tante de cosa de unu matzu, su chi si podet pigare cun d-una manu
Sinonimi e contrari
manada
Frasi
li at abbarradu in manos una matulada de pilos ◊ at segadu una matulada de erba ◊ no nci dha fait a ndi segai una matzuada de froris
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bouquet
Inglese
bunch
Spagnolo
manojo,
mazo
Italiano
mazzo
Tedesco
Bündel.
matzítu , nm Definizione
min. de matzu, matzitedhu
Traduzioni
Francese
bouquet
Inglese
small bunch
Spagnolo
ramito (de frores)
Italiano
mazzolino
Tedesco
kleines Bündel,
Sträußchen.
pinnàche, pinnàciu , nm Definizione
matzitedhu de pinnias, de pipias, fintzes su frore a iscoba de unas cantu erbas o matedu: in cobertantza, sa natura de sa fémina / p. arrúbiu = zenia de fiore (Polygonum orientale); p. de carabbineri = amarantu
Sinonimi e contrari
impubusadura
Frasi
canna, t'ischidas in veranu e a sa fine de s'istiu vocas su pinnache pazesandhe!
Traduzioni
Francese
panache
Inglese
bunch of feather,
panache
Spagnolo
penacho
Italiano
pennàcchio
Tedesco
Federbusch.
prudòne , nm: brutone*,
prutone,
pudrone,
pudroni,
purdoni,
putrone,
vurdone Definizione
sa prima àghina (prima muta o pasia) comente dha bogat su fundhu de sa bide; s'ispiga de su moriscu; is bobbois chi portant a piscare po esca; cosa posta craca a bisura de pibiones de àghina in d-unu gurdone; genia de ricamu
Sinonimi e contrari
budrilloni,
gudrilloni,
gudroni,
iscala 1,
trone
Frasi
prannucas de chessa, prudones de tandha ◊ candho sas ispinas de bidhighia si zirant in prudones de selenu, a boghe de prantu muto
Terminologia scientifica
rbr
Traduzioni
Francese
grappe de raisin
Inglese
bunch of grapes
Spagnolo
racimo
Italiano
gràppolo d'uva
Tedesco
Weintraube.
ramagliète , nm: arramaletu,
gramagliete,
ramaletu,
ramallete,
romagliete,
romajete,
romallete,
romoletu,
tramallete Definizione
matzu de frores; in css. frutu, duos o tres o prus frutos atacaos apare in su tenaghe: unu r. de cariasa, de supeva, de pira; a logos narant ramallete a sa follaera edra (Hedera helix) ca faet su frore coment'e unu ramagliete
Sinonimi e contrari
màrtulu,
matzu,
trintzilleri
/
candhelalzu,
èdola,
èllera,
folladedha,
follaera
/
cdh.grédhula
Frasi
li at donadu romajetes de oro e oricinas ◊ romaglietes de frores si ndhe ponzat ses o sete ◊ su fiore chi ndh'est rutu promitit romaglietes de frúture
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
bouquet
Inglese
small bunch
Spagnolo
ramillete
Italiano
mazzolino
Tedesco
Sträußchen,
Bündel.