còla 1 , nf: cora,
cori Definizione
genia de surcu (solu su fossu) fatu po passare o arregòllere abba, logu ue passat abba currendho; nau de abba o suore, su chi calat coment'e chi siat passandho in cora / cora tastera, corixedha maista, cora maista = surcos chi in sas terras aradas collint sas abbas projanas, dae mesu a s'oru, pro che las bogare candho sunt a tropu
Sinonimi e contrari
caraju,
sucru
Frasi
fiat orrutu in d-una cola e si fiat isciustu totu ◊ in su falare tanta abba aundhada at fatu coras in sos terrinos ◊ custa no est ora de lassai andai àcua de su cundutu, ca sa cora passat aranti de s'enna mia! ◊ s'abba in sa cora cheret abbiada pro coitare a colare ◊ abbendhe a surcu, s'abba si càssiat de sa cora a su surcu
2.
su suore li falaiat a coras ◊ sas làgrimas li ant fatu sas coras ◊ candho bufat che li falat sa cosa a coras
Traduzioni
Francese
caniveau
Inglese
drain
Spagnolo
reguera,
cuneta,
cauce
Italiano
canalétto per tèrra,
cunétta,
ròggia
Tedesco
Rinnstein,
Gerinne.
iscólu , nm: scolu Definizione
logu inue essit calecunu lícuidu, su chi essit etotu; fundhurúgiu, pasadura de calecuna cosa in istrégiu; infetu a is arremos de sa natura chi faet essire coment'e mucu bianchixi e faet abbruxore forte candho passat s'orina / binu de i. = binu de iscupu, su frore de su mustu chi nche bocant a primu de su cupone
Sinonimi e contrari
cola 1,
cundhutu
/
impestu,
iscoladura,
pérdida
Frasi
in dogni logu si formant iscolos chi current in caminos e costeras
2.
cussu bagasseri bos giuro chi ndhe ghirat chin s'iscolu!
Traduzioni
Francese
tuyau d'écoulement
Inglese
slap,
drain
Spagnolo
sangradura,
heces,
lías
Italiano
scólo
Tedesco
Abfluß.
manchína , nf: manghina Definizione
oru de istrada, genia de cora, fintzes a incodau, ororu de is istradas po arregòllere s'abba próina a manera de no fàere dannu, fossos, in s'istrada
Sinonimi e contrari
banchina*,
coleta,
coneta
Frasi
faghent sas doas in sas manchinas de sos istradones pro sos fogos ◊ fit aggoglindhe erva in sas manghinas de s'istradone ◊ in cudha furriada, sa màchina in sa manchina e sas manos in pilos!
Cognomi e Proverbi
smb:
Manchia, Manchina
Traduzioni
Francese
caniveau,
rigole
Inglese
drain
Spagnolo
cuneta
Italiano
cunétta
Tedesco
Gosse,
Straßengraben.
sultzíre , vrb: sulzire,
surtzire,
surzire Definizione
arregòllere prus che àteru abba o cosas deasi a suspidura, pigare a suciadura impare cun s'ària, o fintzes suspire cun istràciu
Sinonimi e contrari
aciupae,
assuspiri,
imbibbiri,
inciupai,
sulviare,
surbare 1,
surbiri,
suspiare
Frasi
su terrinu asciutu si sultzit s'abba ◊ che li at sulzidu su sàmbene ◊ sezis torrados, che prima inganados de nos surzire meudhos e brios (T.Rubattu)◊ sas súrviles sas venas de su coro ti ant surzidu ◊ píberas che custas belenosas li surzint su coro e s'arguena
Traduzioni
Francese
absorber
Inglese
to drain,
to absorb
Spagnolo
absorber
Italiano
emúngere,
assorbire
Tedesco
absaugen,
aufsaugen.