àteru , agt, prn: atru, àturu Definizione chi (o cosa chi) o chie est diferente de su chi seus naendho, de su chi portaus ananti, de custu, de noso, de unu; unu tanti in prus de su tanti precisau, de su chi si tenet o chi si narat; a bortas si narat fintzes in su sensu de méngius, prus bonu, chi tenet unu fàere prus méngius, foedhandho de gente (fintzes no solu po averguare una diferéntzia ma po cumbínchere a ccn. po calecuna cosa)/ a./c. coment’e agt. est sèmpere postu innanti de su nm. Sinonimi e contrari àntaru Modi di dire csn: (faendho un'elencu) …e àteru = itl. eccètera; s'àteru = itl. il pròssimo; àteru e che… = meda menzus, meda peus, prus mannu, e gai; si àteru nono, nessi… = si no est possíbbili àteru, assumancus…; est… (+agt, nm) chi no ti ndhe naro mancu s'àtera = abbastat ca narat totu su chi apu nau (pruscatotu fuedhendi de calidadis malas); s'àtera die de…= sa dí apustis de…; pessare in àteru Frasi s'àtera die, un'àtera die, àtera cosa, àter'ómine ◊ àtera cosa puru as batidu, ca no bastaiat sa chi che fit!… 2. istima s'àteru che a tie etotu! ◊ za ndhe li daes, de azudu, a s'àteru!…◊ faghe su chi cheres, ma no seghes sas ancas a s'àteru! ◊ lah chi si boit pasiai, s'atru, cun s'istragatzu chi feis!…◊ s'unu fut biancu, s'atru asulu ◊ unu po un'atru, iaus a bolli bendi a gopai ◊ si s'àteru est in cherta de triballu, ndh’at de s’aju de irvetare!… ◊ bi sunt andhados unu e àteru ◊ custu o un'àteru est su matessi ◊ ndhe cherzo un'àteru ca custu mi est pagu ◊ àteru b'at? ◊ àteru bos serbit? 3. àteru e che a tie ndhe amus bidu mannu e bonu! ◊ àteru e che gai ndhe amus tentu! ◊ leh custu: atru e che gafè, est! ◊ àteru e che brulla: abberu est! 4. si fiast un'àteru, immoi, andàst a mi comporai custa cosa! ◊ si fit un'àteru andhaiat a s'iscusare pro su chi at fatu! 5. si àteru nono, nessi custu faghe! ◊ milli vortas a s'ora fipo volau pro vènnere nessi pro ti saludare, si àtera cosa nono! 6. farabbutu, títule chi no est àteru! ◊ conca de molenti chi no est àturu! ◊ faci de brúscia chi no ses àtara, a babbu naras cussu?! ◊ cussos sunt faularzos chi no ti ndhe naro mancu s'àtera!◊ s'àtera die de Pasca che amus parentes in domo ◊ como so pessendhe in àteru Traduzioni Francese autre Inglese other, neighbour Spagnolo otro Italiano altro, pròssimo (il) Tedesco andere, Nächste.

bichínu , agt, nm: bighinu, biginu, bixinu, vichinu Definizione (f. -a) chie istat apresu a domo, in su matessi bighinau / a bighinu a… = acanta a…, apunt'apunta a… Sinonimi e contrari bighinante, carrerali, probianu, trichinzarju / bighinadu Frasi su bichinu est prus de su parente, ca a s'apretu est in costazu ◊ si no bos lu bantaes bois, a babbu bostru, bichinos malos azes! ◊ is bixinas parint nàscias po donai cuntzillus! ◊ candho bociant su mannale, a is biginus si arregallàt su spinedhu (petza, sàmbene e figau) 2. apenas pro piànghere li afrimmant sos ojos, a bighinu a si sicare! Cognomi e Proverbi prb: bixina bona, funtana in pratza Etimo ltn. vicinus Traduzioni Francese voisin Inglese neighbour Spagnolo vecino Italiano vicino (di casa) Tedesco Nachbar.

cussolzàle , agt, nm: cussorgiale, cussorgiali, cussorjale, cussorxali, cussorzale Definizione chi o chie faet abbitu in sa matessi cussòrgia, in su logu / sos cussorzales = sos pastores de sa cussorza, de acanta in su sartu; èssere cussolzale de unu logu = addatadu, ambientadu a su logu Sinonimi e contrari oveale / afrontante, carrelalzu, carrerali, lacanante / lacanarju / cdh. cussugiali Frasi apo preguntadu a sos cussorzales si mi ant bidu cussa tràila ◊ in cussos montes est cussorzale su mugrone ◊ cussorgiales e amigos furint a buca cosia ca timiant s'arrevesa de is ibbandhidos 2. passat su restu de s'istadiale dae agustu a santugabinu: dividios si sunt sos cussorjales Etimo srd. Traduzioni Francese limitrophe, voisin Inglese neighbour (ing) Spagnolo convecino Italiano stanziale, confinante Tedesco ständig, angrenzend, Nachbar.

lacanàrgiu, lacanàrju, lacanàrzu , agt, nm Definizione chi o chie tenet terrenu, propiedade, a costau de un'àteru; est fintzes chie che trochet sa làcana ispostandhodha po furare terrenu Sinonimi e contrari afrontante, carrelalzu, cussolzale, lacanante Frasi sos lacanarzos si sunt postos de acordu pro fàghere su serru a cumone ◊ e cantas currelladas ti faghias in sas bidhas lacanarzas e de atesu! Etimo srd. Traduzioni Francese limitrophe, voisin Inglese neighbouring, neighbour Spagnolo confinante, lindante Italiano confinante Tedesco angrenzend.

«« Cerca di nuovo