arrascótu , nm: arrescotu,
arriscotu,
errescotu,
recotu* 1 Definizione
de is produtos de su late, su chi apustis piscau su casu essit de su soru (ndhe artzat a pígiu grussu) postu in su fogu a imbudhidare fintzes agiummai a puntu de pesare búdhidu / a. martedhu = soru chi si mànigat a brou e chiu, paris cun sa zota; a. matzi modhi = soru fatu
Sinonimi e contrari
arricu 1,
brotzu 1,
martadhu,
martzedhu,
soru,
sorugotu
Frasi
papant arrescotu e cagiadu
Terminologia scientifica
mng
Traduzioni
Francese
ricotta (fromage très voisin du sérac)
Inglese
ricotta (kind of cottage cheese)
Spagnolo
requesón
Italiano
ricòtta
Tedesco
Molkenkäse.
bichínu , agt, nm: bighinu,
biginu,
bixinu,
vichinu Definizione
(f. -a) chie istat apresu a domo, in su matessi bighinau / a bighinu a… = acanta a…, apunt'apunta a…
Sinonimi e contrari
bighinante,
carrerali,
probianu,
trichinzarju
/
bighinadu
Frasi
su bichinu est prus de su parente, ca a s'apretu est in costazu ◊ si no bos lu bantaes bois, a babbu bostru, bichinos malos azes! ◊ is bixinas parint nàscias po donai cuntzillus! ◊ candho bociant su mannale, a is biginus si arregallàt su spinedhu (petza, sàmbene e figau)
2.
apenas pro piànghere li afrimmant sos ojos, a bighinu a si sicare!
Cognomi e Proverbi
prb:
bixina bona, funtana in pratza
Etimo
ltn.
vicinus
Traduzioni
Francese
voisin
Inglese
neighbour
Spagnolo
vecino
Italiano
vicino (di casa)
Tedesco
Nachbar.
cussolzàle , agt, nm: cussorgiale,
cussorgiali,
cussorjale,
cussorxali,
cussorzale Definizione
chi o chie faet abbitu in sa matessi cussòrgia, in su logu / sos cussorzales = sos pastores de sa cussorza, de acanta in su sartu; èssere cussolzale de unu logu = addatadu, ambientadu a su logu
Sinonimi e contrari
oveale
/
afrontante,
carrelalzu,
carrerali,
lacanante
/
lacanarju
/
cdh. cussugiali
Frasi
apo preguntadu a sos cussorzales si mi ant bidu cussa tràila ◊ in cussos montes est cussorzale su mugrone ◊ cussorgiales e amigos furint a buca cosia ca timiant s'arrevesa de is ibbandhidos
2.
passat su restu de s'istadiale dae agustu a santugabinu: dividios si sunt sos cussorjales
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
limitrophe,
voisin
Inglese
neighbour (ing)
Spagnolo
convecino
Italiano
stanziale,
confinante
Tedesco
ständig,
angrenzend,
Nachbar.
lacanàrgiu, lacanàrju, lacanàrzu , agt, nm Definizione
chi o chie tenet terrenu, propiedade, a costau de un'àteru; est fintzes chie che trochet sa làcana ispostandhodha po furare terrenu
Sinonimi e contrari
afrontante,
carrelalzu,
cussolzale,
lacanante
Frasi
sos lacanarzos si sunt postos de acordu pro fàghere su serru a cumone ◊ e cantas currelladas ti faghias in sas bidhas lacanarzas e de atesu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
limitrophe,
voisin
Inglese
neighbouring,
neighbour
Spagnolo
confinante,
lindante
Italiano
confinante
Tedesco
angrenzend.
recótu 1 , nm: arrascotu,
regotu 1,
rescotu,
rigotu Definizione
apustis piscau su casu, est su chi essit de su soru torrau a su fogu a imbudhidare fintzes agiummai a puntu de pesare búdhidu: ndhe artzat a pitzu a pígiu grussu
Sinonimi e contrari
arricu 1,
brotzu 1,
martadhu,
martzedhu,
soru,
sorugotu
Frasi
achica fogu cràdiu a cada bandha de su lapiolu fintzas chi dae su soru àntziat su recotu ◊ sentza bídere ne casu e ne regotu mancu giota connotu apo a sabore ◊ mi at dadu casu, regotu e peta
Terminologia scientifica
mng
Etimo
ltn.
recoctus
Traduzioni
Francese
"ricotta" (fromage très voisin du sérac)
Inglese
ricotta (kind of cottage cheese)
Spagnolo
requesón
Italiano
ricòtta
Tedesco
Quark.
sóru , nm: suru Definizione
su chi abbarrat de su late apustis piscau su casu; su chi si ndhe bogat (ndhe artzat a pitzu a pígiu grussu) de su soru torrau a su fogu a imbudhidare fintzes a puntu agiummai de pesare su búdhidu; a logos dhu narant a sa giota (chi narant fintzes soru cotu)/ s. friscu = piscau, fatu sa die etotu o de pagu; s. sicu = cundhiu de sale e fatu asciutare e sicare che a su casu, a pischedhu / a./c. a logos narant suru a su soru chentza piscau chi abbarrat in su cadhàrgiu assentau in fundhu, coment'e fundhurúgiu, apiliscadu, chi ndhe piscant e lassant po dhu papare aghedu, gustosu meda
Sinonimi e contrari
arrascotu,
brotzu 1,
martadhu,
martzedhu 1,
sorugotu
/
zota
Frasi
si bufat fintzes su soru ◊ bogau su casu de su cradhaxu, abarrat su soru, si torrat a su fogu e si fait s’arriscotu
2.
tenia sa cannita atacada a sos petzos pro sicare su casu e su soru
Cognomi e Proverbi
smb:
Soru
Terminologia scientifica
mng
Etimo
ltn.
*sorum
Traduzioni
Francese
lactosérum,
ricotta (fromage très voisin du sérac)
Inglese
serum,
whey,
ricotta
Spagnolo
suero,
requesón
Italiano
sièro,
ricòtta
Tedesco
Molke,
Molkenkäse.