aberènza , nf Definizione
genia de erruca (e calagasu) chi si papat sa chera de s'abe in is casidhos
Sinonimi e contrari
arrenze,
ramedha,
tanzolu
Terminologia scientifica
crp, galleria mellonella
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
fausse teigne de la cire
Inglese
greater wax moth
Spagnolo
tiña,
polilla de la cera
Italiano
tignòla dell'àrnia,
càmola del miele
Tedesco
große Wachsmotte
cèra , nf: chera Definizione
sa sustàntzia chi s'abe ponet po fàere is panes de su mele; genia de istiàrica longa chi alluent in crésia; in is paragones, cosa bella dereta e lisa, fata bene
Sinonimi e contrari
candela
Modi di dire
csn:
pannu de cera = follu de chera comente si ponet in sos casidhos modernos; fai cera = fàgheresi in cara chei sa chera, bianca, de sa timoria; bèndiri sa cera a bajoca = cagàresi de sa timoria; múrghere a unu che chera de abbatu = irfrutuàrelu a meda, bogarendheli totu su chi si podet; èssere che candhela de chera = lecu lecu, làngiu, mortu de fàmini; torrai sa c. a crésia = torrare su chi si depet; portai s'ogu chi parit de cera (nadu de pische) = èssere piscadu de meda, no èssere pische friscu
Frasi
candho mancat sa lughe, a denote, allughimus carchi chera
2.
de chintzu est bèni fata, cussa picioca: parit una candeba de cera ◊ candu bit cosa aici si fait grogu che sa cera
3.
"Mamma mia!" - iat tzerriau su buratinu, faendu cera ◊ essendu ca iat fatu cera, iat provau a si pòniri a cantai po si fai coràgiu ◊ faiat finta de èssiri allirgu, ma fiat faendu cera poita cummentzàt a dhi mancai sa fortza
Cognomi e Proverbi
smb:
Cera, Chera
/
prb:
chera a fogu benit
Terminologia scientifica
sbs
Etimo
ltn.
cera
Traduzioni
Francese
cire
Inglese
wax
Spagnolo
cera
Italiano
céra
Tedesco
Wachs.
cherispàgna , nf Definizione
chera de Ispagna, genia de chera forte, orrúbia, chi serbit a sigillare bustas, pacos e àteru
Sinonimi e contrari
cheralaca
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
cire à cacheter
Inglese
sealing wax
Spagnolo
lacre
Italiano
ceralacca
Tedesco
Siegellack.
incerài , vrb: incherare,
intzerare Definizione
pònnere sa chera, su pighe; essire in colore de chera, cambiare colore, nau de unu chi si assicat e mescamente de su laore e de is erbas chi, comente cumènciant a sicare, càmbiant colore e cumprint su granu
Sinonimi e contrari
illughidare,
inceratzae,
ingroghie,
isarbolire,
iscarugire,
istramudire,
scarafaciari,
scinisai
Frasi
su sabbateri at incerau s'ispagu
2.
su trigu in làmpadas comintzat a incherare ◊ sa punta de su nasu, de incerada comenti fuat sempri, s'inniedhigàt ca manna dhi fut imbucada sa timoria ◊ toca, tontoni, gei coitas a incerai: cussa est cosa chi naraus a is piciochedhus po ndi dhus iscrei de bolli benni a Castedhu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
cirer,
rendre blond,
blondir,
pâlir
Inglese
to wax,
to make fair,
to turn pale
Spagnolo
encerar,
ponerse doradas las mieses
Italiano
incerare,
imbiondire,
impallidire
Tedesco
wachsen,
gelb werden,
erbleichen.