afasciài, afasciàre , vrb Definizione fàere o acapiare a fasches linna o sida; nau de is laores e de is erbas, crèschere bene meda, fàere a fundhu bellu cun cambos medas, agiummai coment’e a fasche Sinonimi e contrari afascare / abbudare, acambare, aforrotulare, afundhare 1, afundharzare Frasi tziu Pepi trotoxat is duus matzixedhus e afàsciat una maighedha de trigu ◊ fut afascendisí su fascixedhu de sa linna 3. si iat istudiau unu podhixedhu, cussu, nd'iat a afasciai de dotoris!…(R.Fresia) Etimo srd. Traduzioni Francese fagoter Inglese to bundle up Spagnolo hacinar, crecer lojano Italiano affastellare, cestire Tedesco bündeln, buschig wachsen.

aurríre, aurríri , vrb Definizione fàere unu bellu isvilupu, nau de erbas, matas, animales Sinonimi e contrari imbènnere, isprannuscare, piciurrie Frasi cantu prus ndhe li morit e prus ndhe li aurrit, de bestiàmine ◊ su sole aurrit sos disizos de bundhantes benales Traduzioni Francese prospérer Inglese to grow, to flourish Spagnolo prosperar Italiano créscere, prosperare Tedesco wachsen, gedeihen.

crèscere, crèschede, crèschere, crèschi , vrb: cresci, crèsciri, crèssere, cressi Definizione fàere mannu, prus mannu de carena, de tempus, de númeru, fàere o essire de prus; aciúnghere o cambiare calecuna cosa a su chi s'ischit Sinonimi e contrari abbundiri, acrèschere, ammanniae, annúnghere, aumentare, incarie, ispeleare | ctr. ilminorigare, menguai, miminare, torrae Modi di dire csn: segare su crèschere a unu = nòghereli a unu puntu chi no bi creschet prus, frimmare sa créschida; èssere macu segadu ’e crèschere = bambiocu, pagu sàbiu Frasi sa matixedha est crescendi dereta ◊ sa carena nostra creschet fintzas a passadu sos vinti annos ◊ sos pisedhos sunt creschindhe meda ◊ sa bidha at créschidu de milli a duamiza abbitantes ◊ cressent sos sambenaos novos, in bidha ◊ s'abba est creschindhe in s’isseta ca bi at prus pressione ◊ su bentu fit andhendhe e creschendhe ◊ is dentes a sa brebè ndhe dhi funt caladas e no torrant a crèscere ◊ orzu e trigu torrant a crèschede in sos montes de Austis ◊ in d-unu mese sa pitzinna no at créschidu nudha 2. a cussos chi bi tenent in domo lis ant créschidu sa pesone ◊ ant crésciu su pani 3. custa est cosa créschida! ◊ nara su zustu, no bi la crescas tue pro ti ndhe ríere! ◊ candho narat una cosa isse sempre la creschet 4. dae pitzinnu minore sa birgonza l'aiat presu sas arcadas in su crèschere ◊ si ti aferro ti sego su crèschere! ◊ su tropu triballu a minore l'at segadu su crèschere Etimo ltn. crescere Traduzioni Francese grandir, accroître, augmenter Inglese to grow, to increase Spagnolo crecer, aumentar, acrecentar Italiano créscere, accréscere, aumentare Tedesco wachsen, vermehren.

ilmagnàre , vrb: immagnare, immannare, immanniare, irmagnare, irmanniare, ismanniare Definizione fàere a mannu, fàere mannu, prus mannu, fintzes errichire; nau de persona, fàere crèschere de carena e de conca, de giudítziu Sinonimi e contrari acrèschere, ammanniae, ammannire, immagnire, immannitare | ctr. ilminorigare, impiticai Frasi immagnendhe, su sèmene creschet dedioi ◊ mi at penadu tribbulendhe sa vida pro m'immannare in pannos de decoro (G.Branca)◊ deo apo immannadu a fizos mios ◊ cherfendhe totu a corpu ismanniare de manu tua bufas su velenu! (P.Sulis)◊ sos fizos candho irmànniant si cojubant ◊ sa famíllia est creschendhe e chin issa est irmanniandhe su bisonzu ◊ sa morte de su babbu lu fateit irmagnare prima de su tempus ◊ su tempus at imbetzadu a mamma ilmagnendhe a mie Etimo srd. Traduzioni Francese grandir, mûrir Inglese to grow Spagnolo crecer, madurar Italiano créscere, ingrandire, espàndere, maturare Tedesco wachsen, vergrößern, erweitern, reifen.

incerài , vrb: incherare, intzerare Definizione pònnere sa chera, su pighe; essire in colore de chera, cambiare colore, nau de unu chi si assicat e mescamente de su laore e de is erbas chi, comente cumènciant a sicare, càmbiant colore e cumprint su granu Sinonimi e contrari illughidare, inceratzae, ingroghie, isarbolire, iscarugire, istramudire, scarafaciari, scinisai Frasi su sabbateri at incerau s'ispagu 2. su trigu in làmpadas comintzat a incherare ◊ sa punta de su nasu, de incerada comenti fuat sempri, s'inniedhigàt ca manna dhi fut imbucada sa timoria ◊ toca, tontoni, gei coitas a incerai: cussa est cosa chi naraus a is piciochedhus po ndi dhus iscrei de bolli benni a Castedhu! Etimo srd. Traduzioni Francese cirer, rendre blond, blondir, pâlir Inglese to wax, to make fair, to turn pale Spagnolo encerar, ponerse doradas las mieses Italiano incerare, imbiondire, impallidire Tedesco wachsen, gelb werden, erbleichen.

«« Cerca di nuovo